Anjaneya.B - final Report.pdf · Community Health

Anjaneya.B - final Report.pdf

Media

extracted text: My community Journey
REPORT

ANJANEYA.B
Community Health Learning Programme
April 2015 to April 2016

MentoR
Mr.PRAHLAD IM
Society for Community Health Awarness, Research and Action (SOCHARA)

1

¥Àj«r
«µÀAiÀÄUÀ¼ÀÄ

¥ÀÄl

¸ÀASÉå
1. £É£ÉPÉUÀ¼À
--------------------2. CzsÁåAiÀÄ-1
¸ÉÆÃZÁgÀPÉÌ §AzÀ zÁj.
--------------------3. CzsÁåAiÀÄ-2 ¸ÀA¸ÉÜUÀ¼À ¨ÉÃn
«Ä®£À ¸ÀA¸ÉÜ
--------------------J.¦.r
--------------------¸ÉßÃºÀzsÁ£À
--------------------J¥ï.Dgï.J¯ï.ºÉZï.n
--------------------¤ªÀiÁí£Àì ªÉ°â¬ÄAUï ¸ÉAlgï
--------------------ªÉÄrPÉÆ ¥ÉæÃqïì ¸ÀPÀð¯ï
--------------------4. CzsÁåAiÀÄ-3 PÉëÃvÀæ PÁAiÀÄð
1. «ªÉÃPÀ£ÀAzzÀ Vjd£À PÀ¯Áåt PÉÃAzÀæ --------------------2. ªÉÄÊgÁqÀ PÉÆ¼ÉîUÁ¼À PÁAiÀÄðPÀæªÀÄ
--------------------24
»AzÀÄ½zÀ UÀÄqÀØUÁqÀÄ UÁæªÀÄUÀ¼À «ªÀgÀ
28

3
4
12
12
12
13
13
14
15

---------------------

¸Àé ¸ÀºÁAiÀÄ ¸ÀAWÀUÀ¼À G½vÀAiÀÄ ---------------------

32

mÉæöÊ§¯ï qÉªÀ®A¥ïªÉÄAmï ¥ÀAqï(n.r.J¥ï)------------------

33

¸ÀªÀÄUÀæ d¯Á£ÀAiÀÄ£À C©üªÀÈ¢Ý PÁAiÀÄðPÀæªÀÄ -------------------37
PÀ£ÁðlPÀ gÀPÀÛ»Ã£À PÁAiÀÄðPÀæªÀÄ
44

---------------------

PÀ£ÁðlPÀ gÀPÀÛ»Ã£À ¤AiÀÄAvÀæt PÁAiÀÄðPÀæªÀÄ2010 -2013 ----------47
ZÉÊvÀ£Àå £ÉléPïð ¸ÀªÀÄÄzÁAiÀÄ ¸ÀA¸ÉÜ
51

-----------

3. ªÉÄÊgÁqÀ ªÀÄ¯É ªÀÄºÀzÉÃ±ÀégÀ ¨ÉlÖ ---------------------

2

---------

57

4. ¸ÀªÀÄUÀæ ¥ÁæxÀªÀÄPÀ DgÉÆÃUÀå ºÁgÉÊPÉ PÉÆÃ¯ÁgÀ -----------------58
¸ÀªÀiÁgÉÆÃ¥À
--------------------5. CzsÁåAiÀÄ-4 ¸ÀA±ÉÆÃzsÀ£É
---------------------

61
66

Acknowledgements

The month of April 2015 to April 2016 I never forget in my life because it wondrfull and learning
time in my professional life.
SOCHARA is wonderful place with beautiful people with beautiful hearts. Friendly smiling faces
always welcome people here.
It may be clichéd to mention that words are not enough to show my gratitude to MYRADA, but it
still does not make it false.
Initially my sincere thank go to Dr.Thlelma the director of Sochara for conducting CHLP and
encouraging young fellows like me to get plunged into community health and Dr.Ravi Narayan
has been an inspiration to my life
I special thank to my mentors Mr.Prasanna soligram and prahalad IM team members of
SOCHARA provided valuable mentorship to me and supporting to my research and reporting.
Adithya’s climate change sessions were eye openers, Rahul’s google head was always welcoming
us to discuss, Kumar.s recap,Prasanna’s proverbs and polyglot skills were much appreciated,
Janelle’s friendly and caring attitude, Krishna’s communication techniques, Chandran’s virtual
skills and Prahlad’s santitation sensitivity techniques were not just inspiring but moving. The
smooth functioning of SOCHARA wouldn’t have been possible without Hari Bhaiya, Tulsi
Bhaiya, Joseph, Vijayamma, Kamalamma, Maria, Mathew, Vinay and Victor. They manage
logistics efficiently. Special thanks to the librarian, Swamy who has well maintained this treasure
trove. All these made the learning, a fun filled experience and I want to thank everyone.
My heartfelt thanks to at Bilagiri Rangana hills VGKK, Dr.Deepak and Dr.Thanya. At MYRADA
Mr.Kumar, Mr.Rajachary and other MYRADA team were very supporting, caring and good

3

mentoring. I wish to thank the Adivasi Soliga community for their love and support specially
Mendare and Medaganaane villages Adivasi community.
This journey wouldn’t have been a pleasant one without my co fellows. Finally, I want to thank
my ever supportive family and friends.

Anjaney B
2015-16 CHLP fellow

CzsÁåAiÀÄ-1 –PÀ°PÁ CªÀ¢üAiÀÄ PÀ°PÉUÀ¼ÀÄ
¸ÉÆÃZÁgÀPÉÌ §AzÀ zÁj.
£À£Àß ²PÀët ªÀÄÄVzÀ £ÀAvÀgÀ ªÀi£ÀÄµÁå ¸ÀªÀÄÄzÁAiÀÄ C©üªÀÈ¢Ý
¸ÀA¸ÉÜAiÀÄ°è MAzÀÄ ªÀµÀð PÉ®¸À ªÀiÁrzÉ DzÀgÉ CzÀgÀ°è PÉ®¸À ªÀiÁqÀÄªÀµÀÄÖ
PË±À®åªÀ£ÀÄß ªÀÈ¢Ý¹PÉÆ¼Àî®Ä AiÀiÁªÀÅzÁzÀgÀÄ MAzÀÄ vÀgÀ¨ÉÃwUÉ ¸ÉÃgÀ®Ä
EaÑ¹zÉ ªÀÄvÀÄÛ E£ÀßµÀÄÖ PÀ°AiÀÄÄªÀ D¸ÀQÛ £À£Àß°è §A¢vÀÄ DzÀÝjAzÀ £À£Àß
¸ÉßÃ»vÀgÀ°è «ZÁj¹zÁUÀ £À£Àß ¸ÉßÃ»vÀ£ÁzÀ UÀuÉÃ±ï ¸ÉÆÃZÁgÀ ¸ÀA¸ÉÜAiÀÄ°è vÀ£Àß
¥sÉ¯ÉÆÃ²¥ï ªÀÄÄV¹ PÉÊ¸ïÛ «±Àé«zÁå®AiÀÄzÀ°è PÉÃ®¸À ªÀiÁqÀÄwÛzÀÝ CªÀ£À ¸À®ºÉAiÀÄ
ªÉÄÃgÀÉUÉ ¸ÉÆÃZÁgÀ ¸ÉÃjPÉÆAqÉ. ªÉÆzÀ® ¨Áj §AzÁUÀ ²æÃAiÀÄÄvÀ ZÀAzÀgï gÀªÀgÀÄ
¥sÉ¯ÉÆÃ²¥ï §UÉÎ «ªÀj¹zÀgÀÄ £ÀAvÀgÀ qÁ.vÉ¯ÁägÀªÀgÀÄ ¸ÀAzÀ±Àð£À ªÀiÁrzÀgÀÄ CzÁzÀ
£ÀAvÀgÀ ªÉÆºÀªÀÄäzï ¸ÀgïgÀªÀgÀÄ ¸ÀAzÀ±Àð£ÀªÀiÁr ¥sÀÉ¯ÉÆÃ²¥ïUÉ DAiÉÄÌ
ªÀiÁrzÀgÀÄ J¦æÃ¯ï 10 2015 jAzÀ £À£Àß ¥sÉ¯ÉÆÃ²¥ï ¥ÀæAiÀÄt DgÀA¨sÀªÁ¬ÄvÀÄ
¸ÉÆÃZÁgÀzÀ°è PÀ°PÉAiÀÄ GzÉÝÃ±ÀUÀ¼ÀÄ.
1. DgÉÆÃUÀå ªÀÄvÀÄÛ ¸ÀªÀÄÄzÁAiÀÄzÀ §UÉÎ w½AiÀÄÄªÀÅzÀÄ
2. ¥ÁæxÀ«ÄPÀ DgÉÆÃUÀå ¥Á®£É §UÉÎ w½AiÀÄ®Ä
3. ¸ÀAªÀºÀ£ÀzÀ°è £À£Àß eÁÕ£ÀªÀ£ÀÄß ºÉaÑ¹PÉÆ¼ÀÄîªÀÅzÀÄ ªÀÄvÀÄÛ £À£Àß
EAVèÃµï ¨sÁµÉAiÀÄ°è ¥ÀjtÂw ºÉaÑ¹PÉÆ¼ÀÄîªÀÅzÀÄ.
4. ¸ÀªÀiÁd PÁAiÀÄðzÀ°è £À£Àß ªÀÈwÛ¥ÀgÀvÉAiÀÄ£ÀÄß ºÉaÑ¹PÉÆ¼ÀÄîªÀÅzÀÄ
5. ¨sÁgÀvÀzÀ°è
¥Àæ¸ÀÄÛvÀ
EgÀÄªÀ
DgÉÆÃUÀå
ªÉåªÀ¸ÉÜAiÀÄ£ÀÄß
w½AiÀÄÄªÀÅzÀÄ.
6. ¸ÀªÀÄÄzÁAiÀÄzÀ DgÉÆÃUÀåzÀ°è ¸ÀªÀÄÄzÁAiÀÄzÀ d£ÀgÀ ¥ÁvÀæªÀ£ÀÄß
w½AiÀÄÄªÀÅzÀÄ.
4

➢ DgÉÆÃUÀå¸ÉÆÃZÁgÀ §gÀÄªÀÅzÀQÌAvÀ ªÉÆzÀ®Ä DgÉÆÃUÀåzÀ §UÉÎ CµÁÖV Cj«gÀ°®è DgÉÆÃUÀå
JAzÀgÉ PÉÃªÀ® CzÀPÉÌ ¸ÀA¨sÀA¢¹zÀAvÉ aQvÉì ªÀÄvÀÄÛ DgÉÆÃUÀå PÉÃAzÀæ ºÁUÀÆ
¹§âA¢AiÀiÁVvÀÄÛ ºÁUÀÆ DgÉÆÃUÀå JAzÀgÉ PÉÃªÀ® zÉÃºÀPÉÌ ¸ÀA¨sÀA¢¹AzÀvÀºÀ
«µÀAiÀÄ JAzÀÄ w½¢vÀÄÛ DzÀgÉ ¸ÉÆÃZÁgÀPÉÌ ¸ÉÃjzÀ £ÀAvÀgÀ DgÉÆÃUÀå JAzÀgÉ
zÉÊ»PÀªÁV
ªÀiÁ£À¹PÀªÁV
¸ÁªÀiÁfPÀ
ªÀÄvÀÄÛ
DzsÁåwäPÀªÁV
GvÀÛªÀÄªÁVgÀÄªÀÅzÁVzÉ. ºÁUÀÆ GvÀÛªÀÄ DgÉÆÃUÀå ¥ÀqÉAiÀÄÄªÀÅzÀÄ
£ÀªÉÄä®ègÀ ºÀPÁÌVzÉ, EzÀPÉÌ ¸ÀPÁðgÀ DgÉÆUÀåzÀ C¢üPÁjUÀ¼ÀÄ JµÀÄÖ
dªÁ¨ÁÝjUÀ¼ÁVgÀÄvÁÛgÉÆÃ CµÉÖ dªÀ¨ÁÝj £ÀªÉÄä®ègÀ ªÉÄÃ¯É EgÀÄvÀÛzÉ, CzÀ£ÀÄß
AiÀiÁ jÃw §¼À¹PÉÆ¼Àî¨ÉÃPÀÄ ªÀÄvÀÄÛ £ÀªÀÄUÉ ¸ÀªÀÄ¸Éå §AzÀ ªÉÄÃ¯É aQvÉì
¥ÀqÉAiÀÄÄªÀÅzÀQÌAvÀ §gÀÄªÀÅzÀQÌAvÀ ªÉÆzÀ®Ä vÀqÉUÀlÄÖªÀÅzÀÄ GvÀÛªÀÄ JAzÀÄ
w½AiÀiÁ¬ÄvÀÄ.
➢ ¸ÀªÀÄÄzÁAiÀÄ.
MAzÀÄ ¤¢ðµÀÖ ¨sÀÆ ¥ÀæzÉÃ±ÀzÀ°è ¤¢ðµÀÖ UÀÄj ªÀÄvÀÄÛ GzÉÃ±ÀUÀ¼À£ÀÄß
M¼ÀUÉÆArzÀÄÝ MmÁÖV ªÁ¹¸ÀÄªÀ d£À ¸ÀªÀÄÆºÀªÁVzÉ, EzÀgÀ°è ««zsÀ §UÉAiÀÄ eÁw
zsÀªÀÄð,
¨sÁµÉ
ªÀÄvÀÄÛ
DZÁgÀ
«ZÁgÀUÀ¼À
ªÉÄÃ¯É
¥Àæ¨sÁªÀ
©ÃgÀÄvÀÛªÉ.¸ÀªÀÄÄzÁAiÀÄPÉÌ GzÁºÀgÀuÉAiÀÄ£ÁßV £ÁªÀÅ UÁæ«ÄÃt ¸ÀªÀÄÄzÁAiÀÄ,
£ÀUÀgÀ ¸ÀªÀÄÄzÁAiÀÄ, D¢üªÁ¹ ¸ÀªÀÄÄzÁAiÀÄ JAzÀÄ «AUÀr¸À§ºÀÄzÁVzÉ
➢ ¸ÀªÀÄÄzÁAiÀÄ DgÉÆÃUÀå..
DgÉÆÃUÀå
¸ÀA§A¢vÀ
«ZÁgÀUÀ¼À°è
¸ÀªÀÄÄzÁAiÀÄªÀÅ
CvÀåAvÀ
¥ÀæªÀÄÄRªÁzÀ «µÀAiÀÄªÁVzÀÄÝ ¸ÀªÀÄÄzÁAiÀÄ DgÉÆÃUÀåzÀ ¤zsÁðgÀPÀUÀ¼ÁzÀ
GvÀÛªÀÄªÁzÀ PÀÄrAiÀÄÄªÀ ¤ÃgÀÄ ªÀÄvÀÄÛ £ÉÊªÀÄð®å, ¥Ë¶ÖPÀ DºÁgÀ, GvÀÛªÀÄªÁzÀ
¥Àj¸ÀgÀ(¸ÀéZÀÑ ¥Àj¸ÀgÀ) «zsÁå¨sÁå¸À ªÀÄvÀÄÛ d£ÀjUÉ ®¨sÀåªÁUÀÄªÀAvÀºÀ
¥ÁæxÀ«ÄPÀ DgÉÆÃUÀå ¸ÉÃªÉUÀ¼ÀÄ EvÁå¢UÀ¼ÀÄ ¸ÀªÀÄÄzÁAiÀÄ DgÉÆÃUÀåzÀ°è
¥ÀæªÀÄÄR ¥ÁvÀæªÀ»¸ÀÄvÀÛªÉ.
➢ ¸ÀªÀÄÄzÁ¬ÄPÀgÀt.
EzÀÄ CvÀåAvÀ ¥ÀæªÀÄÄRªÁzÀ CA±ÀªÁVzÀÄÝ ¸ÀªÀÄÄzÁAiÀÄ C©üªÀÈ¢ÝUÉ
¸ÀA¨sÀA¢¹zÀAvÉ ¸ÀªÀÄÄzÁAiÀÄzÀ d£ÀgÀÄ ¨sÁUÀªÀ»¸ÀÄªÀÅzÁVzÉ CAzÀgÉ d£ÀjAzÀ
d£ÀjUÉ J£ÀÄ ¨ÉÃPÀÄ JAzÀÄ w½zÀÄ CzÀgÀAvÉ AiÀiÁªÀÅzÉÃ AiÉÆÃd£ÉUÀ¼À£ÀÄß
gÀÆ¦¸ÀÄªÀÅzÀÄ ºÁUÀÄ ¸ÀªÀÄÄzÁAiÀÄzÀ d£ÀjUÉ PÉ®ªÀÅ ºÀPÀÄÌ ªÀÄvÀÄÛ ºÀ®ªÀÅ
dªÁ¨ÁÝjUÀ¼ÀÄ d£ÀjUÉ ¤ÃqÀ¨ÉÃPÀÄ
5

EzÀPÉÌ GvÀÛªÀÄ GzÁºÀgÀuÉ D±Á PÁAiÀÄðPÀvïgÀÄ ªÀÄvÀÄÛ UÁæªÀÄ DgÉÆÃUÀå
¥Ë¶ÖPÀ ªÀÄvÀÄÛ £ÉÊªÀÄð®å ¸À«Äw EªÀÅ UÁæ«ÄÃt ªÀÄlÖzÀ°è ªÀÄºÀvÀéªÁzÀ PÁAiÀÄð
ªÀiÁqÀÄvÀÛªÉ ZÁªÀÄgÁd£ÀUÉ f¯ÉèAiÀÄ AiÀÄ®AzÀÆj£À°è EgÀÄªÀ PÀgÀÄuÁ læ¸ïÖ
EªÀÅUÀ¼À£ÀÄß GvÀÛªÀÄªÁV £ÀqÉ¹PÉÆ¼ÀÄîwÛzÉ d£ÀgÀÄ UÁæªÀÄzÀ DgÉÆÃUÀåzÀ
«ZÁgÀUÀ¼À°è GvÀÛªÀÄªÁV ¨sÁUÀªÀ»¸ÀÄwÛªÉ.
DzÀgÉ PÉÆÃ¯ÁgÀzÀ MAzÀÄ
¥ÁæxÀ«ÄPÀ DgÉÆÃUÀåzÀ CrAiÀÄ°è ¸À«ÄwUÉ §gÀÄªÀ C¤¨sÀðA¢vÀ £ÀUÀzÀ£ÀÄß
¸À«ÄwAiÀÄÄ §¼À¸À®Ä ¤ÃqÀÄªÀÅzÀ¢®è D ºÀtªÀ£ÀÄß ªÉÊzÀågÀÄ ¥ÀqÉAiÀÄÄvÁÛgÉ
CzÀgÀ°è MAzÀµÀÄÖ ºÀtªÀ£ÀÄß D±Á PÁAiÀÄðPÀvÉðAiÀÄjUÉ ¤ÃqÀÄvÁÛgÉ EzÀgÀ®Æè
¸ÀºÀ ¨sÀæµÁÖZÁgÀ JwÛ PÁtÄvÀÛzÉ.

¸ÀªÀÄÄzÁ¬ÄPÀgÀt JA§ÄzÀÄ MAzÀÄ GvÀÛªÀÄªÁzÀ «ZÁgÀªÁVzÀÄÝ
¸ÀªÀÄ¥ÀðPÀªÁV ¸ÀzÀÄ¥ÀAiÉÆÃUÀ ªÀiÁrPÉÆAqÀ°è ¸À¥À®ªÁUÀÄvÀÛzÉ.

CzÀ£ÀÄß

eÉÆÃºÁj «AqÉÆ.
EzÀÄ
d£ÀgÀÄ
vÀªÀÄä
¸ÀA§AzÀªÀ£ÀÄß
CjvÀÄPÉÆ¼Àî®Ä
ªÀÄvÀÄÛ
ªÀÄ£À±Á¸ÀÛçªÀ£ÀÄß w½AiÀÄ®Ä C£ÀÄPÀÆ®ªÁVzÀÄÝ 1955 gÀ°è eÉÆÃ¸ÉÃ¥ï ®Ä¥ïÖ
ªÀÄvÀÄÛ ºÁjAUïl£ï JA§ÄªÀªÀgÀÄ F ¹zÁÝAvÀªÀ£ÀÄß C©üªÀÈ¢Ý¥Àr¹zÁÝgÉ EzÀÄ
¥ÀæwAiÉÆ§â
ªÀåQÛAiÀÄ
ªÀÄ£ÉÆÃ§®ªÀ£ÀÄß
w½zÀÄPÉÆ¼Àî®Ä
C£ÀÄPÀÆ®ªÁUÀÄvÀÛzÉ.

6

ªÉÄÃ°£À avÀæzÀ°è vÉÆÃj¹zÀAvÉ ¥ÀæwAiÉÆ§â ªÀåQÛAiÀÄ®Äè F £Á®ÄÌ jÃwAiÀÄ
¨ÁªÀ£ÉUÀ¼ÀÄ EgÀÄvÀÛªÉ
➢ ¸ÁAPÁæ«ÄPÀ ªÀÄvÀÄÛ D¸ÁAPÁæ«ÄPÀ gÉÆÃUÀUÀ¼ÀÄ.
❖ ¸ÁAPÁæ«ÄPÀ gÉÆÃUÀUÀ¼ÀÄ. ¸ÁAPÁæ«ÄPÀ gÉÆÃUÀ JAzÀgÉ M§âjAzÀ
E£ÉÆß§âjUÉ ºÀgÀÄqÀÄªÀ gÉÆÃUÀªÁVzÉ EzÀÄ £ÉÃgÀªÁV CxÀªÁÀ EvÀgÀ
gÀÆ¥ÀzÀ°è ºÀgÀqÀ§ºÀÄzÀÄ GzÁºÀgÀuÉUÉ UÁ½ ¤ÃgÀÄ Hl ¥ÁætÂUÀ¼À
ªÀÄÆ®PÀ ºÀgÀqÀ§ºÀÄzÀÄ EzÀPÉÌ ªÀÄÄRå PÁgÀt £ÁªÀÅ EgÀÄªÀ ¥Àj¸ÀgÀ
ªÀÄvÀÄÛ
¸ÁªÀiÁfPÀ
¹ÜwAiÀiÁVzÉ.
EzÀjAzÀ
ªÉÊgÀ¸ï
ªÀÄvÀÄÛ
¨ÁåQÖÃjAiÀÄUÀ¼ÀÄ M§âjAzÀ E£ÉÆß§âjUÉ ¸ÀÄ®¨sÀªÁV ¸ÉÃgÀÄvÀÛªÉ
EzÀjAzÀ ºÀ®ªÀÅ gÉÆÃUÀUÀ¼ÀÄ §gÀÄvÀÛªÉ EzÀPÉÌ dégÀ ªÀÄvÀÄÛ EvÀgÀ
®PÀëtUÀ¼ÀÄ PÁtÂ¹PÉÆ¼ÀÄîvÀÛªÉ EAvÀºÀ PÉ®ªÀÅ gÉÆÃUÀUÀ¼ÉAzÀgÉ.
PÀëAiÀÄ, «ÄÃ¸À¯ïì, r¥ÉÛÃjAiÀiÁ, PÁ®gÀ, ¨ÉÃ¢ü, ºÉ¥ÀmÉÊn¸ï, mÉÊ¥Á¬Äqï,
ªÀÄ¯ÉÃjAiÀiÁ, qÉAUÀÆå, aPÀ£ïUÀÄ£Àå, EvÁå¢ PÁ¬Ä¯ÉUÀ¼ÀÄ §gÀÄvÀÛªÉ.
❖ D¸ÁAPÁæ«ÄPÀ gÉÆÃUÀUÀ¼ÀÄ. EªÀÅ M§âjAzÀ E£ÉÆß§âjUÉ ºÀgÀqÀÄªÀÅ¢®è
EAvÀºÀ ¸ÀªÀÄ¸ÉåUÀ½AzÀ §¼À®ÄwÛgÀÄªÀ ªÀåQÛUÀ¼ÉÆA¢UÉ £ÁªÀÅ
¸ÁªÀiÁ£Àå jÃwAiÀÄ¯Éè EgÀ§ºÀÄzÀÄ. EªÀÅ CvÀåAzÀ ¢üÃWÀð PÁ®zÀªÀgÉUÉ
d£ÀgÀ£ÀÄß ¦Ãr¸ÀÄªÀ ¸ÀªÀÄ¸ÉåAiÀiÁVzÉ GzÁºÀgÀuÉ- ºÀÈzÀAiÀiÁUÁvÀ,
ªÀ«zsÀ jÃwAiÀÄ PÁå£Àìgï, ¹PÀ¯ï ¸ÉÃ¯ï C¤Ã«ÄAiÀÄ, C¤Ã«ÄAiÀÄ, C¸ÀÛªÀÄ,
ªÀÄzsÀÄªÉÄÃºÀ, ªÀiÁ£À¹PÀ gÉÆÃUÀ EvÁå¢.
£ÀªÀÄä ¨sÁgÀvÀzÀ°è ¸ÁAPÁæ«ÄPÀ gÉÆÃUÀUÀ½VAvÀ C¸ÁAPÀæ«ÄPÀ gÉÆÃUÀUÀ½AzÀ
ºÉZÀÄÑ d£ÀgÀÄ ¸Á«VqÁUÀÄwÛzÁÝgÉ ºÁUÀÆ ¨sÁgÀvÀªÀÅ JgÀqÀÄ MvÀÛqÀUÀ½AzÀ
§¼À®ÄwÛzÉ(qÀ§¯ï §qÀð£ï) JgÀqÀÄ jÃwAiÀÄ PÁ¬Ä¯ÉUÀ½AzÀ d£À §¼À®ÄwÛzÀÝgÉ
➢ ªÀiÁ£À¹PÀ DgÉÆÃUÀå.
ªÀiÁ£À¹PÀ DgÉÆÃUÀåzÀ ¸ÀªÀÄ¸Éå ¨sÁgÀvÀzÀ°è Cw ºÉZÁÑVzÀÄÝ EzÀgÀ°è PÉ®ªÀÅ
ªÁ¹AiÀiÁUÀÄvÀÛªÉ E£ÀÄß PÉ®ªÀÅ ªÁ¹AiÀiÁUÀÄªÀÅ¢®è. ªÀiÁ£À¹PÀªÁV ªÀÄ£ÀÄµÀå
GvÀÛªÀÄªÁV E®è¢zÀÝgÉ DgÉÆÃUÀå JA§ÄzÀÄ C¥ÀÆtðªÁUÀÄvÀÛzÉ zÉÊ»PÀ DgÉÆÃUÀå
JµÀÄÖ ªÀÄÄRåªÉÇ CµÉÖ ªÀiÁ£À¹PÀ DgÉÆÃUÀåªÀÅ ¸ÀºÀ ªÀÄÄRå ¨sÁgÀvÀzÀ°è MlÄÖ
±ÉÃPÀqÀ 7 jAzÀ 8 d£À ªÀiÁ£À¹PÀ DgÉÆÃUÀå ¸ÀªÀÄ¸Éå JzÀÄj¸ÀÄwÛzÁÝgÉ. (¤ªÀiÁí£ïì M§â
ªÉÊzÀågÀ ¥ÀæPÁgÀ)

¨sÁgÀvÀzÀ°è ªÀiÁ£À¹PÀ DgÉÆÃUÀåPÉÌ CµÁÖV ªÀÄºÀvÀé ¤ÃqÀÄwÛ®è MlÄÖ 42
ªÀiÁ£À¹PÀ DgÉÆÃUÀå PÉÃAzÀæUÀ¼ÀÄ, 30,000 ºÁ¹UÉUÀ¼ÀÄ EªÉ EªÀÅUÀ¼À°è 20000
¸ÀPÁðgÀzÀ G½zÀ 10,000 SÁ¸ÀV DgÉÆÃUÀå PÉÃAzÀæPÉÌ ¸ÉÃjªÉ EzÀgÀ°è ±ÉÃPÀqÀ 10%
7

¸ÀPÁðj
ºÁ¹UÉUÀ¼ÀÄ
¢üÃWÀðªÁzÀ ªÀiÁ£À¹PÀ
gÉÆÃVUÀ¼ÀÄ EzÁÝgÉ.(
ªÀiÁ»w-¤ªÀiÁ£ïì
¥ÉÆæÃ¥É¸Àgï) ¹§âA¢AiÀÄÄ

¸ÀºÀ

CvÀåAvÀ

PÀrªÉÄ

EzÁÝgÉ.
ªÀiÁ£À¹PÀ DgÉÆÃUÀåPÉÌ ¸ÀA¨sÀA¢¹zÀAvÉ MlÄÖ 12 jÃwAiÀÄ OµÀ¢UÀ¼ÀÄ ªÀiÁvÀæ
EzÉ DzÀgÉ CzÀPÉÌ ¤ÃqÀÄªÀ ¥ÀæªÀiÁt ¨ÉÃgÉAiÀiÁVzÉ ¥ÁæxÀ«ÄPÀ DgÉÆÃUÀå
PÉÃAzÀæUÀ¼À°è EzÀPÉÌ ªÀÄºÀvÀé ¤ÃqÀÄwÛ®è.
➢ DgÉÆÃUÀå ¤Ãw.( Health policy)
CAvÀgÁ¶ÖçÃAiÀÄ ªÀÄlÖzÀ°è WHO DgÉÆÃUÀå ¤ÃwUÀ¼À£ÀÄß eÁjUÉ
vÀgÀÄvÀÛzÉ CzÉ jÃw ¨sÁgÀvÀzÀ°è PÉ®ªÀÅ DgÉÆÃUÀå ¤ÃwUÀ½zÀÄÝ CªÀÅUÀ¼ÉAzÀgÉ
1. gÁ¶æöÖÃAiÀÄ DgÉÆÃUÀå ¤Ãw 1983 ªÀÄvÀÄÛ 2002
2. gÁ¶æöÖÃAiÀÄ d£À¸ÀASÁå ¤Ãw 2000
EzÀgÀ ¥ÀæPÁgÀ ¥ÀæwAiÉÆ§â ªÀåQÛUÀÆ DgÉÆÃUÀå ¸ÀªÀ®vÀÄÛUÀ¼À£ÀÄß
¥ÀqÉAiÀÄÄªÀ §¼À¹PÉÆ¼ÀÄîªÀ ªÀÄvÀÄÛ CzÀgÀ°è ¨sÁUÀªÀ»¸ÀÄªÀ ºÀQÌzÉ.
➢ ¨sÁgÀvÀzÀ°è DgÉÆÃUÀå ªÀåªÀ¸ÉÜ.
¨sÁgÀvÀzÀ°è DgÉÆÃUÀå ªÀåªÀ¸ÉÜ ¥ÀæªÀÄÄRªÁV 3 ¥ÀæPÁgÀUÀ¼À°è EzÉ
¸ÁªÀðd¤PÀ, SÁ¸ÀV ªÀÄvÀÄÛ C£Ë¥ÀZÁjPÀ «¨sÁUÀ EzÀgÀ°è ¸ÁA¥ÀæzÁ¬ÄPÀªÁV
ªÀiÁqÀÄªÀ aQvÉìAiÀiÁVzÉ.
¸ÁªÀðd¤PÀ ªÀ®AiÀÄzÀ°è ««zsÀÀ ºÀAvÀUÀ¼À°è EzÉ CªÀÅUÀ¼ÉAzÀgÉ
1. DgÉÆÃUÀå G¥ÀPÉÃAzÀæ
2. ¥ÁæxÀ«ÄPÀ DgÉÆÃUÀå PÉÃAzÀæ
3. ¸ÀªÀÄÄzÁAiÀÄ DgÉÆÃUÀå PÉÃAzÀæ
4. vÁ®ÆPÀÄ DgÉÆÃUÀå PÉÃAzÀæ
5. f¯Áè DgÉÆÃUÀå PÉÃAzÀæ

8

ªÉÄÃ°£À avÀæzÀ°è EgÀÄªÀAvÉ d£À¸ÀASÁåªÁgÀÄ DgÉÆÃUÀå PÉÃAzÀæUÀ¼À£ÀÄß
£ÀqÉ¸À¯ÁUÀÄvÀÛzÉ.
UÁæ«ÄÃt ªÀÄlÖzÀ°è ¸ÁA¥ÀæzÁ¬ÄPÀ £Án ªÉÊzÀågÀÄ. zÁ¢AiÀÄgÀÄ, vÀgÀ¨ÉÃw
£ÀÄjvÀ zÁ¢, D±Á PÁAiÀÄðPÀvÉð, J.J£ï.JªÀiï ªÀÄvÀÄÛ ¥ÁæxÀ«ÄPÀ DgÉÆÃUÀå PÉÃAzÀæ
PÁAiÀÄð ¤ªÀð»¸ÀÄvÀÛzÉ.
gÁ¶ÖçÃAiÀÄ UÁæ«ÄÃt DgÉÆÃUÀå «ÄµÀ£ï(NRHM)
NRHM EzÀ£ÀÄß 2005 gÀ°è eÁjUÉ vÀgÀ¯Á¬ÄvÀÄ ¨sÁgÀvÀzÀ°è UÁæ«ÄÃt
¥ÀæzÉÃ±ÀPÉÌ
ªÀÄvÀÄÛ
£ÀUÀgÀ
¥ÀæzÉÃ±ÀUÀ½UÉ
¥ÀævÉåÃPÀªÁzÀ
AiÉÆÃd£ÉUÀ¼À£ÀÄß gÀÆ¦¸À¯Á¬ÄvÀÄ.
CzÀgÀ°è ¥ÀæªÀÄÄRªÁV UÁæ«ÄÃt DgÉÆÃUÀå PÁAiÀÄðPÀæªÀÄªÀÅ CvÀåAvÀ
ªÀÄºÀvÀézÁÝVzÉ ¨sÁgÀvÀzÀ°è ²±ÀÄ ªÀÄgÀt vÁAiÀÄA¢gÀ ªÀÄgÀt ªÀÄvÀÄÛ EvÀgÀ
DgÉÆÃUÀå ¸ÀÆZÁåAPÀUÀ¼ÀÄ CvÀåAvÀ PÀrªÉÄ EgÀÄªÀÅzÀjAzÀ F PÁAiÀÄðPÀæªÀÄ
eÁjUÉ vÀgÀ¯Á¬ÄvÀÄ EzÀjAzÀ ¨sÁgÀvÀzÀ°è DgÉÆÃUÀå ¸ÀÆZÀåAPÀUÀ¼À°è JjPÉ PÀAqÀÄ
§A¢vÀÄ CzÀgÀ°è ªÀÄÄRåªÁV ²±ÀÄ ªÀÄgÀt vÁAiÀÄA¢gÀ ªÀÄgÀt, DgÉÆÃUÀå
PÉÃAzÀæUÀ¼À°è ºÉjUÉAiÀiÁUÀÄªÀÅzÀÄ ªÀÄÄAvÁzÀªÀÅ JjPÉAiÀiÁzÀªÀÅ.
NRHM ¥ÀæªÀÄÄR CA±ÀUÀ¼ÀÄ
1. ¸ÀªÀÄÄzÁAiÀÄ ¨sÁUÀªÀ»¸ÀÄ«PÉ
2. ºÉÆA¢PÉÆ¼ÀÄîªÀ ºÀtPÁ¸ÀÄ
3. ªÀiÁ£ÀªÀ ¸ÀA¥À£ÀÆä® ¤ªÀðºÀuÉ
4. ¸ÁªÀiÁxÀåð C©üªÀÈ¢Ý
gÉÆÃV PÀ¯Áåt/ DgÉÆÃUÀå PÀ¯Áåt ¸À«Äw
EzÀÄ ¥ÁæxÀ«ÄPÀ ªÀÄvÀÄÛ ¸ÀªÀÄÄzÁAiÀÄ DgÉÆÃUÀå PÉÃAzÀæUÀ¼À°è EgÀÄªÀ
ªÉÄÃ°éZÁgÀt ¸À«ÄwAiÀiÁVzÀÄÝ EzÀgÀ°è ªÉÊzÀågÀÄ UÁæªÀÄ ¥ÀAZÁ¬Äw ¸ÀzÀ¸ÀågÀÄ
ªÀÄvÀÄÛ ¸ÀªÀÄÄzÁAiÀÄPÉÌ ¸ÉÃjzÀªÀgÀÄ ¸ÀzÀ¸ÀågÁVgÀÄvÁÛgÉ. EzÀPÉÌ ¸ÀPÁðgÀ¢AzÀ
50000gÀÆ UÀ¼ÀÄ ªÀÄÄPÀÛ ¤¢ü §gÀÄvÀÛzÉ EzÀgÀ°è ¸ÀPÁðgÀ¢AzÀ «¼ÀA§ªÁUÀÄªÀ
PÉ®ªÀÅ PÁAiÀÄðUÀ¼À£ÀÄß AiÀiÁªÀÅzÉÃ ¤¨sÀðAzÀ«®èzÉ §¼À¹PÉÆ¼Àî§ºÀÄzÀÄ.
9

NRHM £À°è ¸ÀªÀÄÄzÁ¬ÄPÀgÀt
VHSC
¹nd£ï ZÁlðgï

ASHA
worker
UÁæ«ÄÃt
DgÉÆÃUÀå

NRHM
¸ÀªÀÄÄzÁ¬ÄP
ÀgÀt

¥ÀAZÁ¬Äw

¸ÀPÁðgÉÃvÀ
gÀ ¸ÀAWÀ

DgÉÆÃUÀå

NRHM CrAiÀÄ°è PÁAiÀÄðPÀæªÀÄUÀ¼ÀÄ
1. d£À¤ ¸ÀÄgÀPÀë AiÉÆÃd£É
2. d£À¤ ²±ÀÄ ¸ÀÄgÀPÀë ¸À«Äw
3. ªÀÄr®Ä QlÄÖ
4. £ÀUÀÄªÀÄUÀÄ AiÉÆÃd£É
EzÀgÀ°è GvÀÛªÀÄªÁzÀ PÁAiÀÄðPÀæªÀÄUÀ½zÀÄÝ CªÀÅUÀ¼À£ÀÄß ¸ÀjAiÀiÁV CzÀ£ÀÄß
eÁjUÉ vÀAzÀgÉ J®èjUÀÆ GvÀÛªÀÄªÁzÀ DgÉÆÃUÀå zÉÆgÉAiÀÄÄvÀÛzÉ DzÀgÉ
¨sÀæµÁÖZÁgÀ ªÀÄvÀÄÛ C¢üPÁjUÀ¼À ¤®ðPÀë¢AzÀ PÁAiÀÄðPÀæªÀÄªÀÅ ¸ÀA¥ÀÆtðªÁV
¸À¥sÀ®ªÁV®è.
¤ÃgÀÄ ªÀÄvÀÄÛ £ÉÊªÀÄð®å¸ÉÆÃZÁgÀzÀ°è PÀ°ÉvÀ ¥ÀæªÀÄÄR «ZÁgÀUÀ¼À°è ¤ÃgÀÄ ªÀÄvÀÄÛ £ÉÊªÀÄð®å
MAzÁVzÉ PÁgÀt EzÀÄ EwÛÃa£À ¢£ÀUÀ¼À°è CvÀåAvÀ ¸ÀªÀÄ¸ÉåAiÀÄ£ÀÄß
GAlÄªÀiÁqÀÄwÛªÉ. EzÀgÀ°è ¥ÀæªÀÄÄRªÁzÀ PÀ°PÉ JAzÀgÉ ¥Àj¸ÀgÀ ¸ÉßÃ»
10

±ËZÁ®AiÀÄªÁVzÉ EzÀjAzÀ £ÀªÀÄä zÉÃºÀ¢AzÀ ºÉÆgÀ ºÉÆÃUÀÄªÀ vÁådåªÀ£ÀÄß
¸ÀªÀÄ¥ÀðPÀªÁV
§¼À¹PÉÆAqÁUÀ
CzÀ£ÀÄß
¸ÁªÀAiÀÄªÀ
UÉÆ§âgÀªÁV
§¼À¹PÉÆ¼ÀîºÀÄzÀÄ. EzÀjAzÀ ¥Àj¸ÀgÀPÀÄÌ ºÁ¤AiÀiÁUÀÄªÀÅ¢®è ªÀÄvÀÄÛ £ÀªÀÄUÀÆ
ºÁ¤AiÀiÁUÀÄªÀÅ¢®è. ¥Àæ¸ÀÄÛvÀ ¸ÀéZÀÑ ¨sÁgÀvÀ C©üAiÀiÁ£ÀzÀ°è ¤«Äð¸ÀÄwÛgÀÄªÀ
±ËZÁ®AiÀÄUÀ¼À£ÀÄß ¥Àj¸ÀgÀ ¸ÉßÃ»AiÀiÁV ¤«Äð¸ÀÄªÀÅzÀjAzÀ GvÀÛªÀÄªÁVgÀÄvÀÛzÉ.
EzÀÄ DgÉÆÃUÀåzÀ ªÉÄÃ¯É £ÉÃgÀ ¥ÀjuÁªÀÄ ©ÃgÀÄvÀÛzÉ DzÀÝjAzÀ PÀÄrAiÀÄÄªÀ
¤ÃgÀÄ ªÀÄvÀÄÛ ¸ÀéZÀÑvÉ CvÀåAvÀ ¥ÀæªÀÄÄRªÁVzÉ.
➢ eÁUÀwÃPÀgÀt ªÀÄvÀÄÛ DgÉÆÃUÀå
eÁUÀwÃPÀgÀtªÀÅ DgÉÆÃUÀåzÀ ªÉÄÃ¯É CvÀåAvÀ ¥ÀæªÀÄÄR ¥Àæ¨sÁªÀ ©ÃgÀÄvÀÛzÉ
CzÀgÀ®Æè C©üªÀÈ¢Ý ºÉÆAzÀÄwÛgÀÄªÀ ªÀÄvÀÄÛ »AzÀÄ½zÀ gÁµÀÖUÀ¼À ªÉÄÃ¯É
CvÀåAvÀ PÉlÖ ¥ÀjuÁªÀÄ ©ÃgÀÄvÀÛzÉ.
ªÀiÁgÀÄPÀmÉÖ ¤Ãw.
EzÀgÀ°è ¨ÉÃrPÉ ªÀÄvÀÄÛ ¥ÀÆgÉÊPÉ ¤Ãw EªÀÅUÀ¼À ªÉÄÃ¯É ªÀ¸ÀÄÛUÀ¼À ¨É¯É
¤zsÁðgÀªÁUÀÄvÀÛzÉ. ¨ÉÃrPÉ ºÉZÁÑzÁUÀ ªÀÄvÀÄÛ CzÀgÀ ¥ÀÆgÉÊPÉ PÀrªÉÄAiÀiÁzÁUÀ
CzÀgÀ ¨É¯É ºÉZÁÑzÁUÀ ¥ÀÆgÉÊPÉ ºÉZÁÑzÁUÀ CzÀgÀ ¨É¯É ¸ÁªÀiÁ£ÀåªÁV
PÀrªÉÄAiÀiÁUÀÄvÀÛzÉ.

KPÀ¸ÁéªÀÄå- ¸ÀPÁðgÀªÀÅ ºÀtªÀ£ÀÄß ªÀÄÄzÀæt ªÀiÁqÀÄªÀ C¢üPÁgÀ EgÀÄªÀÅzÀjAzÀ
¸ÀPÁðgÀ ¢ªÁ½AiÀiÁUÀÄªÀÅ¢®è DzÀÝjAzÀ ¸ÀPÁðj ªÀ®AiÀÄzÀ°è ¥ÉÊ¥ÉÆÃn EgÀÄªÀÅ¢®è
¥ÉÊ¥ÉÆn E®èzÉÃ EzÀÝgÉ CzÀgÀ zÀPÀëvÉ PÀrªÉÄAiÀiÁUÀÄvÀÛzÉ EzÀjAzÀ GvÁàzÀ£É
PÀrªÉÄAiÀiÁV £ÀµÀÖªÁUÀÄvÀÛzÉ DzÀÝjAzÀ ¸ÀPÁðgÀzÀ ªÀ®AiÀÄUÀ¼ÀÄ £ÀµÀÖ
C£ÀÄ¨sÀ«¸ÀÄvÀÛzÉ CzÀPÉÌ ¥ÀæªÀÄÄR PÁgÀt ¸ÀPÁðgÀzÀ KPÀ¸ÁéªÀÄå.
11

EAvÀºÀ KPÀ¸ÁåªÀÄå¢AzÀ ¸ÀPÁðgÀ £ÀµÀÖ C£ÀÄ¨sÀ«¸ÀÄvÀÛªÉ DzÀÝjAzÀ ¸ÀPÁðj
ªÀ®AiÀÄzÀ ¸ÀA¸ÉÜUÀ¼À£ÀÄß SÁ¸ÀV ªÀ®AiÀÄPÉÌ ©mÁÖUÀ CªÀgÀ°è ¥ÉÊ¥ÉÆn¬ÄAzÀ
GvÀÛªÀÄ zÀeÉðAiÀÄ UÀÄtªÀÄlÖ ªÀ¸ÀÄÛUÀ¼ÀÄ ªÀÄvÀÄÛ PÀrªÉÄ ¨É¯ÉUÉ
zÉÆgÉAiÀÄÄvÀÛªÉ JAzÀÄ PÉ®ªÀÅ CAvÀgÁ¶ÖÃAiÀÄ PÀA¥À¤UÀ¼ÀÄ SÁ¸ÀVPÀgÀtPÉÌ
ºÉZÀÄÑ MvÀÄÛ ¤ÃrzÀªÀÅ EzÀjAzÀ SÁ¸ÀVÃPÀgÀt ºÉZÀÄÑ ªÀÄºÀvÀé ¥ÀqÉ¬ÄvÀÄ, DzÀgÉ
SÁ¸ÀV ªÀ®AiÀÄzÀ°è PÉÃªÀ® ¯Á¨sÀ vÀgÀÄªÀAvÀºÀ ªÀ®AiÀÄUÀ¼À°è ªÀiÁvÀæ vÀªÀÄä
§AqÀªÁ¼À ºÀÆrPÉ ªÀiÁqÀÄvÁÛgÉ EzÀjAzÀ ¸ÁªÀiÁ£Àå d£ÀjUÉ C£ÀÄPÀÆ®
ªÁUÀÄªÀAvÀºÀ AiÀiÁªÀÅzÉÃ PÀæªÀÄUÀ¼À£ÀÄß ªÀiÁqÀÄªÀÅ¢®è ¸ÀPÁðgÀ vÀ£Àß
PÀA¥À¤UÀ¼À£ÀÄß SÁ¸ÀVAiÀÄªÀjUÉ M¦à¹zÁUÀ ¸ÀPÁðgÀPÉÌ DzÁAiÀÄ«®èzÉ PÉ®ªÀÅ
ªÀÄÆ®¨sÀÆvÀ ¸Ë®¨sÀåUÀ¼À£ÀÄß MzÀV¸À®Ä ¸ÁzsÁå«®è.
DgÉÆÃUÀå «ZÁgÀzÀ°è §AzÁUÀ SÁ¸ÀV ªÀ®AiÀÄªÀÅ §qÀªÀjUÉ ¨ÉÃPÁUÀÄªÀAvÀºÀ
OµÀ¢üUÀ¼À£ÀÄß D«µÁÌgÀ ªÀiÁqÀÄªÀÅ¢®è EzÀPÉÌ GvÀÛªÀÄ GzÁºÀgÀuÉ PÀëAiÀÄ
gÉÆÃUÀPÉÌ 1980 gÀ £ÀAvÀgÀ AiÀiÁªÀÅzÉÃ ºÉÆ¸À OµÀ¢ü PÀAqÀÄ»r¢®è PÁgÀt EzÀÄ
§qÀªÀgÀ DgÉÆÃUÀåzÀ ¸ÀªÀÄ¸ÉåAiÀiÁVzÉ DzÀÝjAzÀ EzÀjAzÀ ¯Á¨sÀ §gÀÄªÀÅ¢®è.
ºÉÆ¸À GzÁjPÀgÀt ¤ÃwSÁ¸ÀV ªÀ®AiÀÄªÀÅ §AqÀªÁ¼À ºÀÆqÀ®Ä ¸ÀPÁðgÀ¢AzÀ AiÀiÁªÀÅzÉÃ jÃwAiÀÄ
¸ÀºÁAiÀÄ ¨ÉÃPÁUÀÄªÀÅ¢®è ªÀÄvÀÄÛ SÁ¸ÀV ªÀ®AiÀÄ¢AzÀ ºÉZÀÄÑ GzÉÆåÃUÀUÀ¼ÀÄ
¸ÀÈ¶ÖAiÀiÁUÀÄªÀÅzÀjAzÀ ¸ÀPÁðgÀªÀÅ AiÀiÁªÀÅzÉÃ jÃwAiÀÄ ¤¨sÀðAzÀUÀ¼À£ÀÄß
«¢ü¸ÀzÉ ªÀÄÄPÀÛªÁV ©qÀÄªÀÅzÁVzÉ EzÀjAzÀ zÉÃ±ÀzÀ DzÁAiÀÄ ºÉZÀÄÑvÀÛzÉ. DzÀgÉ
EzÀjAzÀ ¸ÀPÁðgÀPÉÌ AiÀiÁªÀÅzÉÃ jÃwAiÀÄ EgÀÄªÀÅ¢®è EzÀjAzÀ ¸ÀPÁðgÀ AiÀiÁªÀÅzÉÃ
jÃw PÀ¯Áåt PÁAiÀÄðUÀ¼À£ÀÄß PÉÊUÉÆ¼Àî®Ä DUÀÄªÀÅ¢®è EzÀjAzÀ ¸ÀÄT gÁdåzÀ
ªÀåªÀ¸ÉÜ EgÀÄªÀÅ¢®è.
¥ÉmÉAmï SÁ¸ÀV ªÀ®AiÀÄzÀ PÀA¥À¤UÀ¼ÀÄ AiÀiÁªÀÅzÉÃ jÃwAiÀÄ ºÉÆ¸À
ªÀ¸ÀÄÛUÀ¼À£ÀÄß D«µÁÌgÀ ªÀiÁrzÁUÀ CzÀgÀ ªÉÄÃ¯É ¸ÀA¥ÀÆtð ºÀPÀÄÌ CAzÀgÉ CzÀgÀ
GvÁàzÀ£É ªÀiÁgÁl ªÀÄvÀÄÛ ¨É¯É ¤UÀ¢ CzÀgÀ ºÀPÁÌVgÀÄvÀÛzÉ EzÀ£ÀÄß ¨ÉÃgÉ
PÀA¥À¤UÀ¼ÀÄ GvÁàzÀ£É ªÀiÁqÀÄªÀAw®è ºÁUÀÆ D«µÁÌgÀ ªÀiÁrzÀ ªÀ¸ÀÄÛ«£À°è
K£ÁzÀgÀÄ ªÀÄvÉÛ ºÉÆ¸ÀzÁV ¸ÉÃj¹zÀgÉ £ÀAvÀgÀ ºÀPÀÄÌ ªÀÄÄAzÀÄªÀgÉAiÀÄÄvÀÛzÉ
EzÀjAzÀ AiÀiÁªÀÅzÉÃ ¥ÉÊ¥ÉÆÃn¬Ä®èzÉ PÀA¥À¤UÀ¼ÀÄ KPÀ¸ÁéªÀÄåªÁUÀÄvÀÛzÉ
EzÀjAzÀ DgÉÆÃUÀåzÀ ªÉÄÃ¯É CvÀåAvÀ PÉlÖ ¥ÀjuÁªÀÄ ©ÃgÀÄvÀÛzÉ DzÀÝjAzÀ
OµÀ¢üUÀ¼À ¨É¯É ºÉZÁÑzÁUÀ CzÀ£ÀÄß §qÀªÀgÀÄ ¥ÀqÉAiÀÄ¯ÁUÀÄªÀÅ¢®è.

12

¨sÁgÀvÀ EzÀPÉÌ ªÉÆzÀ®Ä ¸À» ºÁPÀ°®è DzÀÝjAzÀ ¨sÁgÀvÀzÀ°è EvÀgÀ
zÉÃ±ÀUÀ½UÉ ºÉÆÃ°PÉ ªÀiÁrzÀgÉ CvÀåAvÀ PÀrªÉÄ ¨É¯ÉUÉ OµÀ¢UÀ¼ÀÄ
zÉÆgÉAiÀÄÄwÛzÀÝªÀÅ.
OµÀ¢
ºÉ¸ÀgÀÄ
zÉÃ±À
¨sÁgÀvÀ
EAUÉèAq
ï
CªÉÄÃjPÀ

gÁ¤nqÉÊ£ï(150JªÀiï.f*10
)
¨É¯É gÀÆUÀ¼À°è
7.16
320.85

qsÉÊPÉÆèÃ¥É£ÁPï(50JªÀiï.f*1
0
¨É¯É gÀÆUÀ¼À°è
5.64
125.88

739.60

505.68

EzÀÄ ¥ÉÃÉmÉAmï ¤AzÀ DVgÀÄªÀ ¨É¯ÉUÀ¼À ªÀåvÁå¸À
°AUÀ vÁgÀvÀªÀÄå ªÀÄvÀÄÛ DgÉÆÃUÀå¨sÁgÀvÀ zÉÃ±ÀªÀÅ MAzÀÄ ¥ÀÄgÀÄµÀ ¥ÀæzÁ£À ¸ÀªÀiÁdªÁVgÀÄªÀÅzÀjAzÀ ¹ÛçÃ
¥ÀÄgÀÄµÀgÀ £ÀqÀÄªÉ vÁgÀvÀªÀÄå«zÉ EzÀÄ ¸ÀºÀ DgÉÆÃUÀåzÀ ªÉÄÃ®Ä ¥Àæ¨sÁªÀ
©üÃgÀÄvÀÛzÉ DzÀÝjAzÀ ¥ÀæªÀÄÄRªÁV ªÀÄ»¼ÉAiÀÄgÀÄ ºÉZÀÄÑ DgÉÆÃUÀå
¸ÀªÀÄ¸ÉåUÀ¼À£ÀÄß JzÀÄj¸ÀÄvÁÛgÉ. EzÀPÉÌ ¥ÀæªÀÄÄRªÁV ¸ÁA¸ÀÌøwPÀ ªÀÄvÀÄÛ
DyðPÀ PÁgÀtªÁVzÉ GzÁºÀgÀuÉUÉ ªÀÄ»¼ÉAiÀÄgÀÄ Hl w£ÀÄßªÁUÀ ªÀÄ£ÉAiÀÄªÀgÉ®è
wAzÀ £ÀAvÀgÀ PÉÆ£ÉAiÀÄ°è DºÁgÀ w£ÀÄßvÁÛgÉ EzÀgÀ°è AiÀiÁªÀÅzÉÃ jÃwAiÀÄ
vÀgÀPÁjUÀ½®èzÀ DºÁgÀ DVgÀÄvÀÛzÉ DzÀÝjAzÀ ªÀÄ»¼ÉAiÀÄgÀÄ ºÉZÁÑV gÀPÀÛ
»Ã£ÀvÉ ¸ÀªÀÄ¸Éå¬ÄAzÀ §¼À®ÄwÛgÀÄvÁÛgÉ. DzÀgÉ £ÀªÀÄä ¸ÀªÀÄÄzÁAiÀÄPÉÌ ºÉÆÃ°PÉ
ªÀiÁrzÀgÉ D¢üªÁ¹ ¸ÀªÀÄÄzÁAiÀÄzÀ°è EAvÀºÀ vÁgÀvÀªÀÄå PÀrªÉÄ EgÀÄvÀÛzÉ DzÀgÉ
CªÀgÀ°è §qÀvÀ£À ºÉZÁÑVgÀÄvÀÛzÉ EzÀ®èzÉ ¨Á®å«ªÁºÀ PËlÄA©PÀ zËdð£Àå CvÁåZÁgÀ
EvÀgÀ PÁgÀtUÀ½AzÀ ªÀÄ»¼ÉAiÀÄgÀ°è ªÀiÁ£À¹PÀ CgÉÆÃUÀå ¸ÀªÀÄ¸Éå C¢üPÀªÁV
PÀAqÀÄ§gÀÄvÀÛzÉ.

CzsÁåAiÀÄ-2 ¸ÀA¸ÉÜUÀ¼À ¨ÉÃn
¸ÉÆÃZÁgÀzÀ°è vÀªÀÄä ¥sÉÉ¯ÉÆÃ²¥ï ªÀiÁqÀÄªÀ ¸ÀAzÀ¨sÀðzÀ°è ««zsÀ ¸ÀAWÀ
¸ÀA¸ÉÜUÀ½UÉ ¨sÀÉÃn ¤Ãr CªÀÅUÀ¼À §UÉÎ w½AiÀÄ¯Á¬ÄvÀÄ CªÀÅUÀ¼ÉAzÀgÉ
«Ä®£À ¸ÀA¸ÉÜ.
F ¸ÀA¸ÉÜAiÀÄÄ ºÉZï.L.« ¦ÃrvÀgÀ D±ÁQgÀtªÁV PÉ®¸À ªÀiÁqÀÄwÛzÀÄÝ ºÉZï.L.«
ªÀÄvÀÄÛ Kqïì ¦ÃrvÀgÀ ¸À§°ÃPÀgÀtzÀ°è vÉÆqÀVzÉ EzÀÄ ªÀÄ»¼ÉAiÀÄgÀ°è eÁUÀÈw
ªÀÄÆr¹ CªÀjUÉ D¥ÀÛ ¸ÀªÀiÁ¯ÉÆÃZÀ£É ªÀiÁqÀÄªÀ ªÀÄÆ®PÀ CªÀgÀ°è ¸ÁéªÀ®A©ü
13

ªÀiÁqÀ®Ä ¥ÀæAiÀÄwß¸ÀÄwÛzÉ CªÀgÀ°è ¸Àé ¸ÀºÁAiÀÄ UÀÄA¥ÀÄUÀ¼À£ÀÄß gÀa¹ CªÀgÀ
fÃªÀ£À £ÀqÉ¹PÉÆAqÀÄ ºÉÆÃUÀ®Ä «Ä®£À ¸ÀA¸ÉÜAiÀÄÄ ªÀiÁUÀðzÀ±Àð£À ¤ÃqÀÄwÛzÉ.
APD-association of people with disability.
CAUÀ«PÀ®gÀ C©üªÀÈ¢ÞUÁV EgÀÄªÀ F ¸ÀA¸ÉÜAiÀÄÄ CªÀgÀ C©üªÀÈ¢ÞAiÀÄ°è
¥ÀæªÀÄÄR ¥ÁvÀæªÀ»¸ÀÄwÛzÉ
CAUÀ«PÀ®gÀ£ÀÄß MUÀÆÎrÀ¹ CªÀgÀ°è LPÀåvÉ
ªÀÄ£ÉÆÃ¨sÁªÀ ¨É¼É¸ÀÄwÛzÉ ªÀÄvÀÄÛ CªÀgÀÄ vÀªÀÄä ºÀPÀÄÌUÀ¼À£ÀÄß ¥ÀqÉAiÀÄ®Ä
ºÉÆÃgÁqÀÄªÀAvÉ ªÀiÁqÀÄwÛzÉ EzÀgÉÆA¢UÉ CAUÀ«PÀ® ªÀÄPÀÌ½UÁV ««zsÀ
PÁAiÀÄðUÀ¼À£ÀÄß ªÀiÁqÀÄwÛzÉ CªÀÅUÀ¼ÉAzÀgÉ.
²PÀët- C°è CAUÀ«PÀ®gÀ ¸ÉßÃ» ±Á¯ÉUÀ½zÀÄÝ CªÀÅUÀ½°è CAUÀ«PÀ® ªÀÄPÀÌ½UÉ
¨ÉÃPÁzÀ J¯Áè ¸À®PÀgÀuÉUÀ½ªÉ ªÀÄvÀÄÛ C°è ¸ÀªÀiÁAvÀgÀ ²PÀët ¤ÃqÀ¯ÁUÀÄvÀÛzÉ
CAzÀgÉ CAUÀ«PÀ® ªÀÄPÀÌ¼ÉÆA¢UÉ EvÀgÀ ªÀÄPÀÌ¼À£ÀÄß ¸ÉÃj¹ ¸ÀªÀÄ£ÁV «zÁå¨sÁå¸À
¤ÃqÀÄªÀÅzÁVzÉ EzÀjAzÀ CªÀgÀ°è QÃ¼ÀÄ ªÀÄ£ÉÆÃ¨sÁªÀ §gÀÄªÀÅ¢®è. EzÀgÉÆA¢UÉ
CAUÀ«PÀ® ªÀÄPÀÌ½UÉ PÉÊUÁjPÀ vÀgÀ¨ÉÃw PÉÃAzÀæ«zÀÄÝ CzÀgÀ°è vÀgÀ¨ÉÃw ¤Ãr
ºÀ®ªÀÅ PÉÊUÁjPÉUÀ½°è GzÉÆåÃUÁªÀPÁ±ÀUÀ¼ÀÄ PÉÆr¸À¯ÁVwÛzÉ.
««zÀ jÃwAiÀÄ°è CªÀjUÉ vÀgÀ¨ÉÃw ¤Ãr CªÀgÀ°è ¸ÁéªÀ®A©UÀ¼À£ÁßV ªÀiÁqÀÄwÛzÉ
EzÀ®èzÉ ºÀt ¸ÀAUÀæºÀ ªÀiÁqÀ®Ä £À¸Àðj ªÀiÁrzÀÄÝ CzÀgÀ°è£À ¸À¹UÀ¼À£ÀÄß ªÀiÁj
CzÀgÀ DzÁAiÀÄªÀ£ÀÄß ªÀÄPÀÌ¼À C©üªÀÈ¢ÞAiÀÄ°è §¼À¹PÉÆ¼ÀÄîvÀÛzÉ.
¸ÉßÃºÀzsÁ£À.
F ¸ÀA¸ÉÜAiÀÄÄ ºÉZï.L.« ¦ÃrvÀgÀ D±ÁQgÀtªÁV PÉ®¸À ªÀiÁqÀÄwÛzÀÄÝ ºÉZï.L.«
ªÀÄvÀÄÛ Kqïì ¦ÃrvÀgÀ ¸À§°ÃPÀgÀtzÀ°è vÉÆqÀVzÉ E°è £ÀÆgÁgÀÄ ºÉZï.L.« ªÀÄvÀÄÛ Kqïì
¦ÃrvÀ ªÀÄPÀÌ½zÁÝgÉ ªÀÄvÀÄÛ ªÀiÁ£À¹PÀ ªÀÄvÀÄÛ zÉÊ»PÀ CAUÀ«PÀ® C£ÁxÀ
ªÀÄPÀÌ½zÁÝgÉ CªÀjUÉ GavÀªÁV ²PÀët DºÁgÀ ªÀ¸Àw ªÀÄvÀÄÛ vÀgÀ¨ÉÃwUÀ¼À£ÀÄß
¤ÃqÀÄwÛzÉ C°èUÉ ¨sÉÃn ¤ÃrzÁUÀ J®ègÀ ºÀÈzÀAiÀÄ PÉÃtÄPÀÄªÀAvÉ ¨sÁ¸ÀªÁ¬ÄvÀÄ
CeÁÕ£À¢AzÀ CªÀgÀ ¥ÉÆÃµÀPÀgÀÄ ªÀiÁrzÀAvÀºÀ vÀ¦àUÉ £ÀªÀ ¦Ã½UÉAiÀÄ ªÀÄPÀÌ¼ÀÄ
CzÀgÀ ¥Àæw¥sÀ® C£ÀÄ¨sÀ«¸ÀÄªÀAvÉ DVzÉ. vÀAzÉ vÁ¬ÄUÉ ¸Àé®à ªÀÄnÖUÉ Cj«¢ÝzÀÝgÉ
CªÀgÀ fÃªÀ£À GvÀÛªÀÄªÁV EgÀÄwÛvÀÄÛ E°è PÀ£ÁðlPÀ gÁeÁåzÁåAvÀ ºÀ®ªÀÅ
¸ÀA¸ÉÜUÀ¼ÀÄ ªÀÄPÀÌ¼À£ÀÄß PÀ¼ÀÄ»¸ÀÄvÁÛgÉ EªÀgÀÄ ªÀÄPÀÌ½UÉ GvÀÛªÀÄªÁzÀ
¥ËµÀÖPÀ DºÁgÀ, ²PÀët ªÀÄvÀÄÛ aQvÉì ¤Ãr CªÀgÀ fÃªÀ£ÀzÀ ¨É¼ÀPÁV PÁtÄwÛzÁÝgÉ.
NIMHANS wellbeing center
¤ªÀiÁí£ïì
DgÉÆÃUÀåPÉÌ
14

D¸ÉàvÉæAiÀÄÄ ªÀiÁ£À¹PÀ
¸ÀA¨sÀA¢¹zÀAvÉ

PÁAiÀÄð¤ªÀð»¸ÀÄwÛzÀÄÝ d£ÀgÀÄ C°èUÉ
§gÀ®Ä
PÀ¼ÀAPÀ
JAzÀÄ
w½zÀÄ
»AdjAiÀÄÄvÁÛgÉ
DzÀgÀ
GzÉÝÃ±À¢AzÀ
¤ªÀiÁí£ïì D¸ÉàvÉæAiÀÄÄ NIMHANS wellbeing
center £ÀÄß ¥ÁægÀA¨sÀ ªÀiÁrvÀÄ E°è
ªÀiÁ£À¹PÀªÁV
¸ÀªÀÄ¸ÉåUÀ¼À£ÀÄß
JzÀÄj¸ÀÄwÛgÀÄªÀªÀgÀÄ E®èUÉ §gÀÄvÁÛgÉ
ºÁUÀÆ
EzÀgÀ
¹§âA¢
£ÉÃgÀªÁV
¸ÀªÀÄÄzÁAiÀÄUÀ¼À°è
PÉ®ªÀÅ
²©gÀUÀ¼À£ÀÄß ºÀ«ÄäPÉÆ¼ÀÄîªÀÅzÀjAzÀ C°è
d£ÀjUÉ ¸ÀÄ®¨sÀªÁV ¸ÉÃªÉ zÉÆgÉAiÀÄÄvÀÛzÉ.
J¥ï.Dgï.J¯ï.ºÉZï.n(FRLHT)
EzÀÄ MAzÀÄ mÁæ£ïìr¹¥ÉèÃ£Àj «±Àé«zsÁå®AiÀÄªÁVzÀÄÝ EzÀgÀ°è DAiÀÄÄµï §UÉÎ
²PÀët, aQvÉì ªÀÄvÀÄÛ vÀgÀ¨ÉÃw ¤ÃqÀ¯ÁUÀÄvÀÛzÉ. E°è MlÄÖ 1500 VqÀ
ªÀÄÆ°PÉUÀ½zÀÄÝ CªÀgÀÄ zÉÃ±ÀzÀ ««zsÀ £Án C¸ÀA¥ÀæzÁ¬ÄPÀ
ªÉÊzÀågÀ£ÀÄß ¸ÀA¥ÀQð¹ CªÀÅ¼À §UÉÎ
¸ÀA±ÉÆÃzÀ£É ªÀiÁqÀÄwÛzÁÝgÉ. C°è JgÀqÀÄ
¢£ÀzÀ vÀgÀ¨ÉÃwUÉ ºÁdgÁVzÀÄÝ AiÀiÁªÀ VqÀ
ªÀÄÆ°PÉUÀ½ªÉ
ªÀÄvÀÄÛ
CªÀÅUÀ¼ÀÄ
zÉÆgÉAiÀÄÄªÀÅzÀgÀ §UÉÎ ªÀiÁ»w ¤ÃrzÀgÀÄ
ªÀÄvÀÄÛ AiÀiÁªÀ VqÀ AiÀiÁªÀ ¸ÀªÀÄ¸ÉåUÉ
G¥ÀAiÉÆÃUÀªÁUÀÄvÀÛzÉ
JAzÀÄ
w½¹PÉÆlÖgÀÄ DzÀgÉ CªÀÅUÀ¼À£ÀÄß AiÀiÁªÀ
jÃw
§¼À¸À¨ÉÃPÀÄ
JAzÀÄ
vÀgÀ¨ÉÃw
¤ÃqÀ¯ÁV®è.
£Á£ÀÄ JgÀqÀ£ÉÃ ¨Áj PÉÆÃ¯ÁgÀzÀ ¸ÀªÀÄUÀæ ¥ÁæxÀ«ÄPÀ DgÉÆÃUÀå ºÁgÉÊPÉ
PÁAiÀÄðPÀæªÀÄzÀ°è D±Á PÁAiÀÄðPÀvÉð ªÀÄvÀÄÛ ¸Àé-¸ÀºÁAiÀÄ ¸ÀAWÀzÀ ¸ÀzÀ¸ÀåjUÉ
vÀgÀ¨ÉÃw ¤ÃqÀ®Ä ºÉÆÃUÀ¯Á¬ÄvÀÄ DUÀ PÉ®ªÀÅ VqÀUÀ¼À£ÀÄß AiÀiÁªÀ DgÉÆÃUÀå
¸ÀªÀÄ¸ÉåUÉ AiÀiÁªÀ jÃw §¼À¸À¨ÉÃPÀÄ JAzÀÄ w½¹PÉÆlÖgÀÄ
GzÁºÀgÀuÉUÉ
ªÀÄzÀÄªÉÄÃºÀPÉÌ –ªÀÄzÀÄ£Á²¤ J¯É , vÁ¬ÄAiÀÄ JzÉ ºÁ®Ä
ºÉZÁÑUÀ®Ä ±ÀvÁªÀj, ªÀÄPÀÌ½UÉ PÀ¥À vÉUÉAiÀÄ®Ä vÀÄ¼À¹ EvÁå¢ VqÀ ªÀÄÆ°PÉUÀ¼À

15

§UÉÎ w½¹PÉÆlÖgÀÄ CzÀgÉÆA¢UÉ CzÀ£ÀÄß AiÀiÁªÀ jÃw §¼À¸À¨ÉÃPÀÄ JAzÀÄ
¥ÁæAiÉÆÃVPÀªÁV vÉÆÃj¹PÉÆlÖgÀÄ EzÀÄ vÀÄA¨Á C£ÀÄPÀÆ®ªÁ¬ÄvÀÄ.
mfc- medico friends cercal

mfc EzÀÄ ¨sÁgÀvÀzÁzÀåAvÀ DgÉÆÃUÀåzÀ §UÉÎ PÉ®¸À ªÀiÁqÀÄwÛgÀÄªÀ MAzÀÄ
¸ÉßÃºÀAiÀÄÄvÀ UÀÄA¥ÁVzÉ EªÀgÀÄ ¥Àæw ªÀµÀð zÉÃ±ÀzÀ ««zsÀÀ £ÀUÀgÀUÀ¼À°è
¸À¨sÀÉ ¸ÉÃgÀÄvÁÛgÉ 2016gÀ ¸À¨sÀÉAiÀÄÄ bÀwÛÃ¸ïWÀqÀzÀ gÁAiÀÄ¥ÀÄgï £À°è
¸ÉÃjzÀÝgÀÄ CzÀgÀ°è ¨sÁUÀªÀ»¸À®Ä ¸ÉÆÃZÁgÀ CªÀPÁ±À ªÀiÁrPÉÆlÖgÀÄ CzÀgÀ°è ¥Àæw
ªÀµÀð MAzÉÆAzÀÄ «µÀAiÀÄzÀ §UÉÎ ZÀZÉð ªÀiÁqÀÄvÁÛgÉ F ªÀµÀð £ÀUÀgÀ
DgÉÆÃUÀåzÀ §UÉÎ ªÀÄvÀÄÛ ¸ÀªÀÄPÁ°PÀ DgÉÆÃUÀå ¸ÀªÀÄ¸ÉåUÀ¼À §UÉÎ ZÀZÉð
ªÀiÁqÀ¯Á¬ÄvÀÄ EzÀjAzÀ £ÀUÀgÀ DgÉÆÃUÀåzÀ §UÉÎ ¸ÀA¥ÀÆtð ªÀiÁ»w
¥ÀqÉAiÀÄ¯Á¬ÄvÀÄ, ¸ÀªÀÄPÁ°£À «µÀAiÀÄUÀ¼ÁzÀ ªÀ®¸É, PÀ¸À «AUÀqÀ£É «µÀAiÀÄUÀ¼À
§UÉÎ ZÀZÉð ªÀiÁqÀ¯Á¬ÄvÀÄ CzÀgÀ°è PÉ®ªÀÅ ªÁåSÉåUÀ¼ÀÄ ªÀÄ£ÀªÀÄÄlÄÖªÀAvÉ
EvÀÄÛ GzÁºÀgÀuÉ PÀ¸ÀzÀ §UÉÎ “PÀ¸À £À£Àß ºÀPÀÄÌ CzÀÄ ¤£ÀUÉ ¨ÉÃPÁVzÀÝgÉ £À£Àß
§½ ºÀt PÉÆlÄÖ vÉUÉzÀÄPÉÆ½î” ªÀÄvÀÄÛ “PÀ¸À JA§ÄªÀÅzÀÄ £ÀªÀÄä ¸ÀA¥À£ÀÆä®
¸ÀªÀÄ¥ÀðPÀªÁV §¼À¹PÉÆAqÁUÀ ªÀiÁvÀæ” EzÀÄ C®èzÉ ¨ÉAUÀ¼ÀÆj¤AzÀ
gÁAiÀiï¥ÀÄgÀPÉÌ ¥ÀæAiÀiÁt 35 UÀAmÉUÀ¼À PÁ® MlÄÖ 21 d£ÀgÀ ¥ÀæAiÀiÁt GvÀÛªÀÄ
C£ÀÄ§ªÀªÁVvÀÄÛ.

16

CzsÁåAiÀÄ-3 -Field work repot
¸ÉÆÃZÁgÀ¢AzÀ ªÀÄÆgÀÄ ºÀAvÀUÀ¼À°è PÉëÃvÀæ PÁAiÀÄðUÀ½UÁV 6 wAUÀ¼ÀÄUÀ¼À
PÁ® PÀ¼ÀÄ»¹zÀÝgÀÄ CzÀgÀ°è £Á£ÀÄ ¥ÀæªÀÄÄPÀªÁV JgÀqÀÄ ¸ÀA¸ÉÜUÀ½UÉ ¨sÉÃn ¤Ãr
C°è ¸ÀªÀÄÄzÁAiÀÄ ªÀÄvÀÄÛ ¸ÀA¸ÀÜUÀ¼À §UÉÎ w½AiÀÄ¯Á¬ÄvÀÄ CªÀUÀ¼ÉAzÀgÉ.
VGKK ( vivekananda Girijan kalyana kendra)
Bilagirirangana hills yalandur taluk , Chamarajanagara district
©½VjgÀAUÀ£À
¨ÉlÖzÀ°è
EgÀÄªÀ
«ÉªÉÃÀPÀ£ÀAzÀ Vjd£À PÀ¯Áåt PÉÃAzÀæPÉÌ
MAzÀÄ wAUÀ¼ÀÄ ºÉÆÃUÀ¯Á¬ÄvÀÄ C°è
¸ÀA¸ÉÜAiÀÄ
EwºÁ¸À
ªÀÄvÀÄÛ
CzÀgÀ
¥Àæ¸ÀÄÛvÀ
PÁAiÀÄðPÀæªÀÄUÀ¼À£ÀÄß
ºÁUÀÆ
¸ÀªÀÄÄzÁAiÀÄzÀ
§UÉÎ
ªÀiÁ»w
¥ÀqÉAiÀÄ®Ä AiÉÆÃd£É EvÀÄÛ CzÀgÀ ¥ÀæPÁgÀ
qÁ.¢Ã¥ÀPïgÀªÀgÀ ¸ÀºÁAiÀÄzÉÆA¢UÉ ªÀiÁ»w
¥ÀqÉAiÀÄ¯Á¬ÄvÀÄ
«.f.PÉ.PÉ ¸ÀªÀÄ¸ÉÜAiÀÄ ¥ÀjZÀAiÀÄ.
¸ÀA¸ÉÜAiÀÄ ¥ÀjZÀAiÀÄªÀ£ÀÄß C°è ±Á¯ÉAiÀÄ
²PÀëPÀgÁzÀ gÁªÀiÁZÁj gÀªÀgÀÄ ¥ÀjZÀAiÀÄ
ªÀiÁrPÉÆlÖgÀÄ F ¸ÀA¸ÉÜ¬Ä 1978 gÀ°è
qÁ.¸ÀÄzÀ±Àð£ï
JA§ÄªÀªÀgÀÄ
EzÀ£ÀÄß
¸ÁÜ¦¹zÀgÀÄ
CªÀgÀÄ
D¢ªÁ¹
d£ÀgÀ°è
DzsÀÄ¤PÀvÉ
vÀÄA§ÄªÀ ªÀÄvÀÄÛ CªÀgÀ£ÀÄß C©üªÀÈ¢ÝUÉÆ½¸ÀÄªÀ GzÉÝÃ±À¢AzÀ ¸ÁÜ¦¹zÀgÀÄ.
VISION
A self – reliant and empowered tribal society rooted in its culture and traditions, living in
harmony with nature.
MISSION

17

Stainable development of tribal people through right-based approaches to health education,
livelihood security and biodiversity conservation.
Objectives :
•

To implement a comprehensive, holistic, need-based, gender & culture-sensitive,
community-centered system of health care integrating indigenous health traditions

•

To establish an education system that is specific to the tribal language, culture and
environment

•

To promote biodiversity conservation and sustainable harvesting of Non-Timber
Forest Produce

•

To ensure livelihood security through sustainable agriculture, vocational training
and value addition of forest produce
To empower tribal communities through Sanghas (People's organizations) and
Women's Self Help Groups

•

PÁAiÀÄðPÀæªÀÄUÀ¼ÀÄ
¸ÀA¸ÉÜAiÀÄ°è
DgÉÆÃUÀå,
²PÀët,
vÀgÀ¨ÉÃw
ªÀÄvÀÄÛ
C©üªÀÈ¢ÝAiÀÄ
PÁAiÀÄðPÀæªÀÄUÀ¼À£ÀÄß ªÀiÁqÀÄwÛzÉ. CªÀÅUÀ¼À°è ¥ÀæªÀÄÄÀRªÁV
1. D¢ªÁ¹ DgÉÆÃUÀå PÉÃAzÀæ.
©¼ÀVjgÀAUÀ£À ¨ÉlÖªÀÅ MAzÀÄ PÉÃA¢æÃAiÀÄ «ÄÃ¸À®Ä CgÀuÁåªÀ®AiÀÄªÁVzÉ
ºÁUÀÆ E°è ªÉÆzÀ®Ä ¸ÀA¥ÀÆtðªÁV ¸ÉÆÃ°UÀ ¸ÀªÀÄÄzÁAiÀÄzÀªÀgÀÄ £É¯É¹zÁÝgÉ
DzÀÝjAzÀ CªÀgÀ DgÉÆÃUÀåªÀ£ÀÄß PÁ¥ÁqÀÄªÀ GzÉÝÃ±À¢AzÀ DgÉÆÃUÀå
PÉÃAzÀæªÀ£ÀÄß ¸Á¦¸À¯Á¬ÄvÀÄ.
EzÀÄ 20 ºÁ¹UÉ ºÉÆA¢gÀÄªÀ ¥ÁæxÀ«ÄPÀ DgÉÆÃUÀå PÉÃAzÀæªÁVzÀÄÝ E°è J¯Áè
aQvÉìAiÀÄ£ÀÄß GavÀªÁV ¤ÃqÀ¯ÁUÀÄvÀÛzÉ ºÁUÀÄ JPïìgÉ, ±À¸ÀûçaQvÉì, ªÉÆ¨ÉÊ¯ï
ºÉ®Û AiÀÄÄ¤mï, D¢ªÁ¹AiÀÄ ¸ÁA¥ÀæzÁAiÀÄPÀ ºÉjUÉ ªÀiÁr¸ÀÄªÀ ¸Ë®§å ªÀÄvÀÄÛ
108 ¸ÉÃªÉAiÀÄ ¸Ë®¨sÀå«zÉ.
F DgÉÆÃUÀå PÉÃAzÀæzÀ ªÁå¦ÛAiÀÄ°è MlÄÖ 22,144 d£À¸ÀASÉå EzÁÝgÉ ªÀÄvÀÄÛ
CzÀgÀ°è 14 ºÀ½îUÀ¼ÀÄ ªÀÄvÀÄÛ ©¼ÀVj gÀAUÀ£À ¨ÉlÖzÀ°è EgÀÄªÀ 9
¥ÉÆqÀÄUÀ¼ÀÄ ¸ÉÃjPÉÆArªÉ ºÁUÀÄ EzÀgÀ°è 9 D±Á PÁAiÀÄðPÀvÉðAiÀÄgÀÄ
PÁAiÀÄð ¤ªÀð»¸ÀÄwÛzÁÝgÉ.
C°è£À ¸ÀªÀÄÄzÁAiÀÄzÀ°è ¸ÁªÀiÁ£ÀåªÁVgÀÄªÀ DgÉÆÃUÀåzÀ ¸ÀªÀÄ¸ÉåUÀ¼ÀÄ.

18

1. ¸ÁªÀiÁ£Àå SÁ¬Ä¯ÉUÀ¼ÀÄ(dégÀ, vÀ¯É £ÉÆÃªÀÅ, ªÉÄÊ-PÉÊ £ÉÆÃªÀÅ EvÁå¢)
2. ¹PÀÌ¯ï ¸É¯ï C¤«ÄAiÀÄ
3. qÉAUÀÄå
4. ªÀÄ¯ÉjAiÀÄ
5. C¥Ë¶ÖPÀvÉ
6. PÀàëAiÀÄ gÉÆÃUÀ
7. ªÀiÁ£À¹PÀ gÉÆÃUÀ
8. ªÀÄÆZÉð gÉÆÃUÀ
9. PÁqÀÄ ¥ÁætÂUÀ¼À zÁ½
• ¹PÀÌ¯ï ¸É¯ï C¤«ÄAiÀÄ EzÀÄ D¢ªÁ¹UÀ¼À°è CwAiÀiÁV PÁtÂ¹PÉÆ¼ÀÄîwÛzÉ EzÀÄ
ªÀA±À¥ÁgÀA¥ÀgÀå¢AzÀ §gÀÄªÀ PÁ¬Ä¯ÉAiÀiÁVzÀÄÝ EzÀjAzÀ CªÀgÀ gÉÆÃUÀ
¤gÉÆÃzsÀPÀ ±ÀQÛ ªÀÄvÀÄÛ CªÀgÀ fÃ«vÁªÀ¢ü PÀrªÉÄAiÀiÁUÀÄvÀÛzÉ.
• DgÉÆÃUÀå PÉÃAzÀæzÀ°è vÀÄvÀÄðaQvÁì Qmï EzÀÄÝ CzÀgÀ°è ºÁ«£À
PÀrvÀzÀAvÀºÀ vÀÄvÀÄð ¥Àj¹ÜwUÉ ¨ÉÃPÁzÀ PÉ®ªÀÅ OµÀ¢ü UÀ¼À£ÀÄß
EqÀ¯ÁVgÀÄvÀÛzÉ
• DgÉÆÃUÀå PÉÃAzÀæzÀ°è J¯Áè «zsÀÀªÁzÀ ¸Ë®¨sÀåUÀ½zÀÄÝ MAzÀÄ ªÀiÁzÀj
DgÉÆÃUÀå PÉÃAzÀæªÁVzÉ.
• ¥Àæw wAUÀ¼ÀÄ DgÉÆÃUÀå ²©gÀUÀ¼À£ÀÄß DAiÉÆÃf¸ÀÄvÁÛgÉ
• ªÁgÀPÉÌ MAzÀÄ ¨Áj ªÉÆ¨ÉÊ¯ï ºÉ¯ïÛ AiÀÄÄ¤mï £ÀªÀgÀÄ ºÀ½îUÀ½UÉ ¨sÉÃn
¤ÃqÀÄvÁÛgÉ
• DgÉÆÃUÀå gÀPÀë ¸À«Äw GvÀÛªÀÄªÁV PÁAiÀÄð ¤ªÀð»¸ÀÄwÛzÉ EªÀÅ
PÉÃAzÀæzÀ PÁAiÀÄðUÀ¼À°è ¨sÁUÀªÀ»¸ÀÄwÛgÀÄvÁÛgÉ.
• ¥Àæ¸ÀÄÛvÀªÁV PÉÃAzÀæzÀ CrAiÀÄ°è §gÀÄªÀ J¯Áè d£ÀgÀ DgÉÆÃUÀåzÀ
«ªÀgÀUÀ¼À£ÀÄß MAzÀÄ ¸Á¥ïÖªÉÃgï£À°è C¥ï¯ÉÆÃqï ªÀiÁr CzÀgÀ°è
ªÀåQÛAiÀÄ ¸ÀA¥ÀÆtð «ªÀgÀ ¥ÀqÉAiÀÄ¯ÁUÀÄvÀÛzÉ GzÁ. JvÀÛgÀ vÀÆPÀ
§tÚ zÉÃºÀzÀ ªÉÄÃ°£À ªÀÄZÉÑUÀ¼ÀÄ gÀPÀÛzÀ UÀÄA¥ÀÄ DgÉÆÃUÀåzÀ
¸ÀªÀÄ¸ÉåUÀ¼ÀÄ EvÁå¢
• «ªÉÃPÀ£ÀAzÀ Vjd£À PÀ¯Áå£À PÉÃAzÀæ ¥ÁæxÀ«ÄPÀ ±Á¯É(«.f.PÉ.PÉ.±Á¯É)
¥ÁæxÀ«ÄPÀ
±Á¯ÉAiÀÄ£ÀÄß
1980
¥ÁægÀA©¹zÀgÀÄ
ªÀÄvÀÄÛ
¥sËæqÀ±Á¯ÉAiÀÄ£ÀÄß 1986 DgÀA©ü¹zÀgÀÄ. ¥ÁægÀA¨sÀzÀ°è ±Á¯ÉUÉ §gÀ®Ä
ªÀÄPÀÌ¼ÀÄ
JzÀÄgÀÄwÛzÀÝgÀÄ
ªÀÄvÀÄÛ
¥ÉÆÃµÀPÀgÀÄ
¸ÀºÀ
PÀ¼ÀÄ»¸ÀÄwÛgÀ°®è
DzÀgÉ
qÁ.¸ÀÄzÀ±Àð£ï
gÀªÀgÀ
¤gÀAvÀgÀ
¥ÀæAiÀÄvÀß¢AzÀ ºÀAvÀ ºÀAvÀªÁV ªÀÄPÀÌ¼À ¸ÀASÉå KgÀÄvÁÛ §A¢vÀÄ.

19

¥Àæ¸ÀÄÛvÀ ±Á¼ÉAiÀÄ°è EgÀÄªÀ ªÀÄPÀÌ¼À ¸ÀASÉå ( ªÀiÁ»w±Á¯ÉAiÀÄ ºÁdgÁw
¥ÀÄ¸ÀÛPÀ-2015)
PÀæ.¸ÀA ±Á¯É
UÀAqÀÄ
ºÉtÄÚ
MlÄÖ
1
¥ÁæxÀ«ÄPÀ ±Á¯É
180
107
287
2
¥ËæqÀ±Á¯É
91
99
190
MlÄÖ
271
206
477
±Á¯ÉAiÀÄ°è ªÀÄPÀÌ½UÉ zÉÆgÉAiÀÄÄwÛgÀÄªÀ ¸ÀªÀ®vÀÄÛUÀ¼ÀÄ
¸ÀPÁðj ±Á¯ÉAiÀÄ°è zÉÆgÉAiÀÄÄªÀ J¯Áè ¸Ë®¨sÀåUÀ¼ÀÄ zÉÆgÉAiÀÄÄwÛzÀÄÝ
CzÀgÀ eÉÆvÉUÉ PÉ®ªÀÅ EvÀgÉ ¸Ë®¨sÀåUÀ¼À£ÀÄß ¤ÃqÀ¯ÁUÀÄwÛzÉ CªÀÅUÀ¼ÀÄ
1. 1 eÉÆvÉ §mÉÖ
2. ¨É¼ÀUÉÎ ºÁ®Ä
3. ¨É¼ÀUÉÎ wAr
4. UÀæAxÁ®AiÀÄ
5. «eÁÕ£À ¥ÁPïð
6. QæÃqÉ
7. zÉÊ»PÀ vÀgÀUÀw
8. ¯Áå¨ï(¥ÀæAiÉÆÃUÀ±Á¯É)
9. gÉrAiÉÆÃ ªÀÄÆ®PÀ ¥ÁoÀ
10. ºÁ¸ÀÖ¯ï ¸Ë®¨sÀå
11. «zÁåyð ªÉÃvÀ£À
• 2013-14£ÉÃ ¸Á°£À°è ±Á¯ÉAiÀÄ 10£ÉÃ vÀgÀUÀwAiÀÄ ¥sÀÀ°vÁA±ÀªÀÅ ±ÉÃPÀqÀ
90% EzÉ
• 10 £ÉÃ vÀgÀUÀw ªÀÄVzÀ £ÀAvÀgÀ J¯Áè «zÁåyðUÀ¼ÀÄ ªÀÄÄA¢£À ªÁå¸ÁAUÀPÉÌ
ºÉÆÃUÀÄwÛzÁÝgÉ.
• ±Á¯Á ©lÖ ªÀÄPÀÌ¼ÀÄ vÀÄA¨Á PÀrªÉÄ ¸ÀASÉåAiÀÄ°èzÉ.
• F ±Á¯ÉAiÀÄ°è «zÁå¨sÁå¸À ªÀiÁrzÀ PÉ®ªÀgÀÄ ¸ÁßvÀPÉÆÃvÀÛgÀ ªÀÄvÀÄÛ
qÁPÀÖgÉmï ªÀiÁrzÁÝgÉ.
DzÀgÉ ±Á¯É ªÉÆzÀ°UÉ ºÉÆÃ°PÉ ªÀiÁrzÀgÉ C°è£À ¥sÀÀ°vÁA±À ªÀÄvÀÄÛ ªÀÄPÀÌ¼À
¸ÀASÉå PÀrªÉÄAiÀiÁUÀÄvÁÛ §gÀÄwÛzÉ 2014-15 £ÉÃ ¸Á°£À°è 60% ªÀiÁvÀæ
«zÁåyðUÀ¼ÀÄ GwÛtðgÁVzÁÝgÉ.
CgÀtå GvÀà£ÀßUÀ¼À GvÁàzÀ£É

20

«.f.PÉ.PÉ AiÀÄÄ ©¼ÀVj gÀAUÀ£À ¨ÉlÖzÀ°è£À D¢ªÁ¹UÀ¼ÀÄ CgÀtåzÀ°è
zÉÆgÉAiÀÄÄªÀ PÉÃ®ªÀÅ PÀZÁÑ GvÀà£ÀßUÀ¼À£ÀÄß vÀAzÀÄ «.f.PÉ.PÉ UÉ
ªÀiÁgÀÄvÁÛgÉ CªÀÅUÀ¼À£ÀÄß ¥ÀqÉzÀÄ ¸ÀA¸ÉÜAiÀÄÄ C°è£À ¸ÀÜ½AiÀÄgÀ£Éß
§¼À¹PÉÆAqÀÄ PÉ®ªÀÅ ±ÀÄzÀÝ ªÀ¸ÀÄÛUÀ¼À£ÀÄß vÀAiÀiÁj¹ £ÀAvÀgÀ CªÀÅUÀ¼À£ÀÄß
ªÀiÁgÁl ªÀiÁr CzÀ£ÀÄß ¸ÀA¸ÉÜAiÀÄ C©üªÀÈ¢ÝUÉ §¼À¸À¯ÁUÀÄvÀÛzÉ.
EzÀgÀ°è ºÀ®ªÀÅ §UÉAiÀÄ WÀlPÀUÀ½zÀÄÝ CzÀgÀ°è ¥ÀævÉåÃPÀ ¹§âA¢
EgÀÄvÁÛgÉ CªÀÅUÀ¼ÉAzÀgÉ
1. eÉÃ£ÀÄ vÀÄ¥Àà ±ÉÃPÀgÀuÉ
2. Cj¹£À ¥ÀÄr vÀAiÀiÁjPÀ WÀlPÀ
3. ¹ÃUÉPÁ¬Ä ¥ÀÄr vÀAiÀiÁjPÉ
4. ªÉÄtzÀ §wÛ vÀAiÀiÁjPÉ
5. ¥ÉÃ¥Àgï AiÀÄÄ¤mï
6. gÉÃµÉä ªÀÄvÀÄÛ PÁl£ï §mÉÖ vÀAiÀiÁjPÉ
• EzÀgÀ°è MlÄÖ 30d£À ¹§âA¢ PÁAiÀÄð ªÀiÁqÀÄwÛzÁÝgÉ CzÀgÀ°è M§â ªÀiÁå£Édgï
ªÀÄvÀÄÛ M§â ¯ÉPÁÌ¢PÁj EgÀÄvÁÛgÉ
• EzÀjAzÀ ¥Àæw wAUÀ¼ÀÄ 50000 gÀÆ DzÁAiÀÄ §gÀÄwÛvÀÄÛ DzÀgÉ FUÀ EzÀgÀ
DzÁAiÀÄ PÀrªÉÄAiÀiÁVzÉ.
• ¥Àæw 6 wAUÀ½UÉÆªÉÄä ¯ÉPÀÌ ¥Àj±ÉÆÃzsÀÀ£É ªÀiÁqÀ¯ÁUÀÄvÀÛzÉ.
vÀgÀ¨ÉÃwUÀ¼ÀÄ
¸ÀA¸ÉÜAiÀÄÄ 1997gÀ°è vÀgÀ¨ÉÃw PÉÃAzÀæªÀ£ÀÄß ¥ÁægÀA©ü¹ C°è£À
D¢ªÁ¹UÀ½UÉ ««zÀ jÃwAiÀÄ vÀgÀ¨ÉÃwUÀ¼À£ÀÄß ¤ÃqÀ¯ÁUÀÄwÛzÉ CªÀÅUÀ¼ÉAzÀgÉ
1. ªÉÄÃtzÀ§wÛ vÀAiÀiÁjPÉ
2. ¹ÌçÃ£ï ¦æAnAUï
3. ¦ÃmÉÆÃ¥ÀPÀgÀtUÀ¼À vÀAiÀiÁjPÉ
4. eÉÃ£ÀÄ vÀÄ¥Àà ¸ÀA¸ÀÌgÀuÉ
5. DºÁgÀ ¸ÀA¸ÀÌgÀuÉ
6. §mÉÖ £ÉÃAiÀÄÄªÀÅzÀÄ
7. ¨ÉÃPÀj
8. PÀÈ¶
9. £À¹ðAUï vÀgÀ¨ÉÃw

21

¸ÀªÀÄÄzÁAiÀÄzÀ ¥ÀjZÀAiÀÄ:-©¼ÀVjgÀAUÀ£À ¨ÉlÖªÀÅ PÀ£ÁðlPÀzÀ »AzÀÄ½zÀ
f¯ÉèUÀ¼À°è MAzÁzÀ ZÁªÀÄgÁd£ÀUÀgÀ f¯ÉèAiÀÄ°è §gÀÄvÀÛzÉ ºÁUÀÆ PÀ£ÁðlPÀzÀ
CvÀåAvÀ aPÀÌ vÁ®ÆPÀÄ DzÀ AiÀÄ®AzÀÆgÀÄ vÁ®ÆQ£À°è §gÀÄvÀÛzÉ AiÀÄ®AzÀÆj¤AzÀ
40 QÃ.«ÄÃ zÀÆgÀzÀ°èzÉ.
©½VjgÀAUÀ£À ¨ÉlÖzÀ°è ©¼ÀVjgÀAUÀ£ÁxÀ ¸Áé«Ä zÉÃªÀ¸ÁÜ£À EzÀÄÝ CzÀÄ MAzÀÄ
LwºÁ¹PÀ ¥ÀæªÁ¹ PÉÃAzÀæªÁVzÉ
D ¸ÀÜ¼ÀªÀÅ CvÀåAvÀ §ÈºÀvï CgÀtå ¥ÀæzÉÃ±ÀªÁVzÉ EzÀÄ ºÀÄ° ¸ÀAgÀPÀët «ÄÃ¸À¯Áw
CgÀtå ¥ÀæzÉÃ±ÀªÁVzÉ zÀlÖªÁzÀ CgÀtå«zÀÄÝ C£ÉÃPÀ PÁqÀÄ¥ÁætÂUÀ¼ÀÄ
ªÁ¸ÀªÀiÁqÀÄwÛªÉ CªÀÅUÀ¼À£ÀÄß £ÉÆÃqÀ®Ä C£ÉÃPÀ ¥ÀæªÁ¹UÀgÀÄ §gÀÄvÁÛgÉ.

¨ÉlÖzÀ

vÀ¥Àà°£À°è

MlÄÖ

9

¥ÉÆÃqÀÄUÀ½ªÉ(ºÀ½î)

CªÀgÀÄ

¸ÉÆÃ°UÀ

PÀæ.¸ÀA

¥ÉÆqÀÄ(ºÀ½î)AiÀÄ ºÉ¸ÀgÀÄ

UÀAqÀÄ

ºÉtÄÚ

MlÄÖ

1
2

ºÉÆÃ¸À¥ÉÆqÀÄ
AiÀÄgÀPÀ£À UÀzÉÝ

200
190

227
117

427
307

3

AiÀÄgÀPÀ£À UÀzÉÝ PÁ¯ÉÆÃ¤

210

187

397

4
5
6
7
8
9
MlÄÖ

ªÀÄÄvÀÛzÀUÀzÉÝ
§AUÉè¥ÉÆqÀÄ
ªÀÄAfUÀÄAr
¥ÀÄgÁtÂÃ ¥ÉÆqÀÄ
¹ÃUÉ¨ÉlÖ
«.f.PÉ.PÉ

168
124
38
22
202
39
1193

195
118
25
27
190
57
1143

363
242
63
49
392
96
2336

¸ÀªÀÄÄzÁAiÀÄPÉÌ ¸ÉÃjzÀªÀgÁVzÁÝgÉ.
22

D¢ªÁ¹

MlÄÖ d£À¸ÀASÉå-2336
¥ÀÄgÀÄµÀgÀÄ-1193
ªÀÄ»¼ÉAiÀÄgÀÄ-1143
MlÄÖ PÀÄlÄA§UÀ¼ÀÄ-468
¥Àæw ¥ÉÆqÀÄ«£À d£À¸ÀASÉå
¸ÀªÀÄÄzÁAiÀÄzÀ EwºÁ¸À
C°è£À d£ÀgÉÆA¢UÉ ZÀað¹zÁUÀ C°è£À ¸ÀªÀÄÄzÁAiÀÄPÉÌ ºÀ®ªÀÅ jÃwAiÀÄ
EwºÁ¸ÀUÀ½ªÉ ªÀÄvÀÄÛ ¸ÀPÁðj zÁR¯ÁwUÀ¼À°è ¨ÉÃgÉ jÃwAiÀÄ°èzÉ CªÀÅUÀ¼ÉAzÀgÉ.
1. d£ÀgÀ ¥ÀæPÁgÀ CªÀgÀÄ ¸Á«gÁgÀÄ ªÀµÀðUÀ½AzÀ C°èAiÉÄ £É¯É¹zÀÄÝ CªÀgÀÄ
ªÀÄÆ®ªÁ¹UÀ¼ÁVzÁÝgÉ
zsÁ«ÄðPÀ
£ÀA©PÉUÀ¼À
¥ÀæPÁgÀ
¸ÉÆÃ°UÀ
¸ÀªÀÄÄzÁAiÀÄzÀ ºÉtÄÚªÀÄUÀ¼À£ÀÄß C°è £É¯É¹gÀÄªÀ ©¼ÀVj gÀAUÀ£ÁxÀ¤UÉ
PÉÆlÄÖ «ªÁºÀ ªÀiÁqÀ¯ÁVzÉ CzÀÝjAzÀ gÀAUÀ£ÁxÀ C°èAiÉÄ £É¯É¹zÁÝgÉ DzÀÝjAzÀ
gÀAUÀ£ÁxÀ¤UÉ CªÀgÉ ¥ÀÆd ªÀiÁqÀÄvÁÛgÉ.
2. ªÀÄvÉÆÛAzÀÄ £ÀA©PÉAiÀÄ ¥ÀæPÁgÀ ªÀÄ¯É ªÀÄºÀzÉÃ±ÀégÀ ¨ÉlÖzÀ°è
£É¯É¹gÀÄªÀ ªÀÄºÀzÉÃ±ÀégÀ£ÀÄ PÁgÀAiÀÄå ªÀÄvÀÄÛ ©®èAiÀÄå JA§ E§âgÀÄ
ªÀÄPÀÌ¼À£ÀÄß ¸ÁQzÀ£ÀÄ CªÀgÀ°è PÁgÀAiÀÄå£ÀÄ §Ä¢ÝªÀAvÀ£ÁVzÀÝ
©®èAiÀÄ£ÀÄ zsÀ£À ªÉÄÃ¬Ä¸À®Ä ºÉÆÃUÀÄwÛzÀÝ MAzÀÄ ¢£À zÀ£ÀUÀ¼ÀÄ
vÀ¦àºÉÆÃVzÀÝªÀÅ DzÀÝjAzÀ ªÀiÁzÉÃ±ÀégÀ¤UÉ ¨sÀAiÀÄ ¥ÀlÄÖ ©¢j£À
ªÀÄgÀUÀ¼À°è CqÀVPÉÆAqÀ£ÀÄ £ÀAvÀgÀ ©½Vj gÀAUÀ£À ¨ÉlÖPÉÌ Mr§AzÀ£ÀÄ
CªÀgÀ ªÀÄPÀÌ¼É ¸ÉÆÃ°UÀ ¸ÀªÀÄÄzÁAiÀÄzÀªÀÅ DzÀÝjAzÀ CªÀjUÉ §A§Æ a®Øç£ïì
CAvÀ®Æ PÀgÉAiÀÄÄvÁÛgÉ.
3. EwºÁ¸ÀPÁgÀgÀ ¥ÀæPÁgÀ DgÀågÀ zÁ½ JzÀj¸À¯ÁUÀzÉ CªÀgÀÄ PÁrUÉ Nr§AzÀÄ C°è
£É¯É¹zÁÝgÉ JAzÀÄ ºÉÃ¼ÀÄvÁÛgÉ.
4. C°è PÉ®ªÀÅ ¸ÀªÀiÁ¢üUÀ¼ÀÄ zÉÆgÉwzÀÄÝ CªÀÅUÀ¼À CzsÀÀåAiÀÄ£ÀzÀ ¥ÀæPÁgÀ
3000 ªÀµÀðUÀ¼À ºÀ¼ÉAiÀÄzÁzÀ EvÀºÁ¸À«zÉ.

f¯Áè vÁ®ÆPÀÄ ªÀÄvÀÄÛ f¯Áè ¸ÉÆÃ°UÁ D¢ªÁ¹ ¸ÀAWÀzÀ CzsÀåPÀëgÉÆA¢UÉ ZÀZÉð.

23

©½VjgÀAUÀ£À ¨ÉlÖzÀ°è ºÉZÁÑV ¸ÉÆÃ°UÀ ¸ÀªÀÄÄzÁAiÀÄPÉÌ ¸ÉÃjzÀ
d£ÁAUÀzÀªÀjzÁÝgÉ CªÀgÀÄ CvÀåAvÀ »AzÀÄ½zÀ ªÀÄvÀÄÛ ±ÉÆÃµÀuÉUÉ M¼ÀUÁzÀ
d£ÁAUÀzÀªÀgÁVzÀÄÝ CªÀgÀ°è MUÀÎlÄÖ vÀgÀÄªÀ GzÉÝÃ±À¢AzÀ ¸ÀAWÀl£É
ªÀiÁqÀ¯ÁVzÉ CªÀÅUÀ¼ÀÄ UÁæ«ÄÃt vÁ®ÆPÀÄ ªÀÄvÀÄÛ f¯Áè ªÀÄlÖzÀ
¸ÀAWÀl£ÉUÀ½ªÉ CzÀPÉÌ CzÀåPÀëgÀÄ ©½VjgÀAUÀ£À ¨ÉlÖzÀ°è EgÀÄªÀªÀgÁVzÁÝgÉ.
• vÁ®ÆPÀÄ ¸ÉÆÃ°UÀ C©üªÀÈ¢Ý ¸ÀAWÀ:- vÁ®ÆPÀÄ ¸ÉÆÃ°UÀ C©üªÀÈ¢Ý
¸ÀAWÀªÀ£ÀÄß 1982 gÀ°è qÁ.¸ÀÄzÀ±Àð£ï gÀªÀgÀÄ d£ÁAUÀzÀ°è MUÀÎlÄÖ vÀgÀ®Ä
¸ÁÜ¦¹zÀgÀÄ £ÀAvÀgÀ CzÀ£ÀÄß D ¸ÀªÀÄÄzÁAiÀÄzÀªÀgÉ £ÀqÉ¹PÉÆAqÀÄ
ºÉÆÃUÀÄwÛzÁÝgÉ.
¸ÀzÀ¸ÀågÀÄ:-¸ÀAWÀzÀ°è MlÄÖ 21 ¸ÀzÀ¸ÀåjzÀÄÝ CªÀgÉÆA¢UÉ E§â CzsÀåPÀëgÀÄ,
G¥ÁzsÀåPÀëgÀÄ, PÁAiÀÄðzÀ²ð ªÀÄvÀÄÛ ¯ÉPÁÌ¢üPÁjUÀ¼ÀÄ EgÀÄvÁÛgÉ EªÀgÀ£ÀÄß
£ÉÃgÀªÁV DAiÉÄÌ ªÀiÁCqÀ¯ÁUÀÄvÀÛzÉ.
¸ÀAWÀzÀ GzÉÝÃ±ÀUÀ¼ÀÄ:1. ¸ÉÆÃ°UÀ
¸ÀªÀÄÄzÁAiÀÄzÀ°è
MUÀÎlÖ£ÀÄß vÀgÀÄªÀÅzÀÄ
2. ¸ÀPÁðj
¸ÀªÀ®vÀÄÛUÀ¼À£ÀÄß
¸ÀjAiÀiÁzÀ
jÃwAiÀÄ°è
§¼À¹PÉÆ¼ÀÄîªÀAvÉ
ªÀiÁqÀÄªÀÅzÀ
3. D¢üªÁ¹
C©üªÀÈ¢Ý
PÁAiÀÄðPÀæªÀÄUÀ¼À£ÀÄß
ºÀ«ÄäPÉÆ¼ÀÄîªÀÅzÀÄ.
4. d£ÁAUÀzÀ°è
CjªÀÅ
ªÀÄÆr¸ÀÄªÀÅzÀÄ.
• ¸À¨sÉUÀ¼ÀÄ:¸ÀAWÀzÀ ¸ÀzÀ¸ÀågÀÄ ¥Àæw wAUÀ¼ÀÄ ¨ÉÃgÉ ¨ÉÃgÉ ºÀ½îUÀ¼À°è ¸À¨sÀÉ
£ÀqÉ¸ÀÄvÁÛgÉ CzÀgÀ°è CªÀgÀ d£ÁAUÀzÀ C©üªÀÈ¢ÝUÁV ªÀiÁqÀ¨ÉÃPÁzÀ
PÁAiÀÄðUÀ¼À
§UÉÎ ªÀÄvÀÄÛ ªÀÄÄA¢£À
AiÉÆÃd£ÉUÀ¼À
§UÉÎ ZÀZÉð
ªÀiÁqÀ¯ÁUÀÄvÀÛzÉ.
• ¸ÀA¥À£ÀÆä®:F ¸ÀAWÀPÉÌ AiÀiÁªÀÅzÉÃ jÃwAiÀÄ ¤gÀAvÀgÀ DzÁAiÀÄ«®è ««zsÀÀ jÃwAiÀÄ°è
¸ÀA¥À£ÀÆä®ªÀ£ÀÄß ¸ÀAUÀæºÀ ªÀiÁqÀÄvÀÛgÉ CªÀÅUÀ¼ÉAzÀgÉ zÁ¤UÀ¼ÀÄ,
24

¸ÀPÁðgÀ¢AzÀ C©üªÀÈ¢Ý ¤¢ü, «.f.PÉ.PÉ ¯ÁåA¥ï ¸ÉÆ¸ÉÊn ¸ÀzÀ¸ÀåvÀé ±ÀÄ®Ì, ¦æ
PÀÄlÄA¨sÀ¢AzÀ ¥Àæw ªÀµÀð 50 gÀÆ ¸ÀAUÀæºÀ EvÁå¢.
F ¸ÀAUÀzÀ°è gÁdQÃAiÀÄ ªÀiÁqÀÄwÛzÀÄÝ ºÀtªÀAvÀgÀ C¢üÃ£ÀzÀ°èzÉ §qÀªÀjUÉ
CªÀPÁ±À ¹UÀÄªÀÅ¢®è. ªÀÄvÀÄÛ CzÀgÀ°è EgÀÄªÀ CzÀåPÀëgÀÄ ¸À¨sÀÉ ¸ÀqÉ¹zÁUÀ
¸ÀªÀÄAiÀÄ 9.30 PÉÌ CªÀgÀÄ PÀÄrzÀÄ CªÀÄ°£À°èzÀÝgÀÄ CzÀÝjAzÀ ¸ÀjAiÀiÁzÀ ªÀiÁ»w
zÉÆgÉAiÀÄ°®è.
f¯Áè ¸ÉÆÃ°UÀ ¸ÀAWÀ.
1982 gÀ°è qÁ.¸ÀÄzÀ±Àð£ï gÀªÀgÀÄ d£ÁAUÀzÀ°è MUÀÎlÄÖ vÀgÀ®Ä ¸ÁÜ¦¹zÀgÀÄ
£ÀAvÀgÀ CzÀ£ÀÄß D ¸ÀªÀÄÄzÁAiÀÄzÀªÀgÉ £ÀqÉ¹PÉÆAqÀÄ ºÉÆÃUÀÄwÛzÁÝgÉ.
¸ÀzÀ¸ÀåvÀé.¸ÉÆÃ°UÀ C¨sÀªÀÈ¢Ý PÁAiÀÄðPÀæªÀÄUÀ¼À°è D¸ÀQÛ EgÀÄªÀ AiÀiÁªÀÅzÉÃ ¸ÉÆÃ°UÀgÀÄ
EzÀgÀ°è ¸ÀzÀ¸ÀågÁUÀ§ºÀÄzÀÄ ªÀÄvÀÄÛ EzÀgÀ°è MlÄÖ 21 ¸ÀzÀågÀÄ EgÀÄvÁÛgÉ
EªÀgÀÄ 3 ªÀµÀðUÀ½UÉÆªÉÄä §zÀ¯ÁUÀÄwÛgÀÄvÁÛgÉ EªÀgÉÆA¢UÉ M§â CzsÀåPÀëgÀÄ,
G¥ÁzsÀåPÀëgÀÄ ªÀÄvÀÄÛ PÁAiÀÄðzÀ²ðUÀ¼ÀÄ EgÀÄvÁÛgÉ.
¸ÀA¥À£ÀÆä®:F ¸ÀAWÀPÉÌ AiÀiÁªÀÅzÉÃ jÃwAiÀÄ ¤gÀAvÀgÀ DzÁAiÀÄ«®è ««zÀ jÃwAiÀÄ°è
¸ÀAUÀæºÀ ªÀiÁqÀÄvÀÛgÉ CªÀÅUÀ¼ÉAzÀgÉ zÁ¤UÀ¼ÀÄ, ¸ÀPÁðgÀ¢AzÀ C©üªÀÈ¢Ý ¤¢,
«.f.PÉ.PÉ ¯ÁåA¥ï ¸ÉÆ¸ÉÊn ¸ÀzÀ¸ÀåvÀé ±ÀÄ®Ì, ¥Àæw PÀÄlÄA§¢AzÀ ¥Àæw ªÀµÀð 50 gÀÆ
¸ÀAUÀæºÀ ªÀiÁqÀÄvÁÛgÉ.
• ¸ÀAWÀzÀ GzÉÝÃ±ÀUÀ¼ÀÄ:5. ¸ÉÆÃ°UÀ ¸ÀªÀÄÄzÁAiÀÄzÀ°è MUÀÎlÖ£ÀÄß vÀgÀÄªÀÅzÀÄ
6. ¸ÀPÁðj ¸ÀªÀ®vÀÄÛUÀ¼À£ÀÄß ¸ÀjAiÀiÁzÀ jÃwAiÀÄ°è §¼À¹PÉÆ¼ÀÄîªÀAvÉ
ªÀiÁqÀÄªÀÅzÀ
7. D¢üªÁ¹ C©üªÀÈ¢Ý PÁAiÀÄðPÀæªÀÄUÀ¼À£ÀÄß ºÀ«ÄäPÉÆ¼ÀÄîªÀÅzÀÄ.
8. d£ÁAUÀzÀ°è CjªÀÅ ªÀÄÆr¸ÀÄªÀÅzÀÄ.
PÁAiÀÄðUÀ¼ÀÄ.
1. d£ÀgÀ°è CjªÀÅ ªÀÄvÀÄÛ eÁUÀÈw ªÀÄÆr¸ÀÄªÀÅzÀÄ
2. PÉÃAzÀæ ªÀÄvÀÄÛ gÁdå ¸ÀPÁðgÀUÀ¼ÀÄ eÁjUÉ vÀgÀÄªÀ D¢ªÁ¹ C©üªÀÈ¢Ý
PÁAiÀÄðPÀæªÀÄUÀ¼À£ÀÄß §¼À¹PÉÆ¼ÀÄîªÀAvÉ ¥ÉæÃgÀuÉ ¤ÃqÀÄªÀÅzÀÄ.
25

3. EvÀgÀ ¸ÀªÀÄÄzÁAiÀÄUÀ½AzÀ ¸ÉÆÃ°UÀgÀ£ÀÄß gÀQë¸ÀÄªÀÅzÀÄ ªÀÄvÀÄÛ
EvÀgÀgÀ zËdð£ÀåUÀ¼À «gÀÄzÀÝ ºÉÆÃgÁqÀÄªÀÅzÀÄ.
4. D¢ªÁ¸ÀUÀ¼À ºÀPÀÄÌUÀ½UÁV ºÉÆÃgÁqÀÄªÀÅzÀÄ GzÁºÀgÀuÉ PÁr£À°è CgÀtå
GvÀà£ÀßUÀ¼À£ÀÄß §¼À¸ÀÄªÀ ºÀPÀÄÌ ªÀÄvÀÄÛ ¨sÀÆ«Ä ºÉÆAzÀÄªÀ ºÀPÀÄÌ
ªÀÄvÀÄÛ §ÄqÀPÀlÄÖ d£ÁAUÀPÉÌ ¥ÀævÉåÃPÀ «ÄÃ¸À¯Áw EvÁå¢.
ªÀÄ»¼Á ¸Àé ¸ÀºÁAiÀÄ ¸ÀAWÀUÀ¯ÉÆA¢UÉ ZÀZÉð
©½VjgÀAUÀ£À ¨ÉlÖzÀ°è ¸ÀÄªÀiÁgÀÄ 15 ¸Àé ¸ÀºÁAiÀÄ ¸ÀAWÀUÀ½zÀÄÝ CªÀÅ
¸ÀÄªÀiÁgÀÄ 10 ªÀµÀðUÀ¼ÀµÀÄÖ ºÀ¼ÉAiÀÄ ¸ÀAWÀUÀ¼ÁVªÉ, EªÀÅUÀ¼À°è PÉ®ªÀÅ
d£ÀgÉ ¸ÀévÀB £ÀqÉ¸ÀÄwÛzÀÝgÉ E£ÀÄß PÉ®ªÀÅ ²æÃ zsÀªÀÄð¸ÀÜ¼À
ªÀÄAqÀ½AiÀÄªÀgÀÄ £ÀqÉ¸ÀÄwÛzÁÝgÉ. PÉÃªÀ® PÉ®ªÀÅ ¸ÀAWÀUÀ¼ÀÄ ªÀiÁvÀæ
¸ÀÄ¸ÀdÓvÀªÁVzÀÄÝ C£ÉÃPÀ ¸ÀAWÀUÀ¼ÀÄ ¸ÀjAiÀiÁV ¸À¨É ¸ÉÃgÀÄwÛ®è ªÀÄvÀÄÛ
G½vÁAiÀÄUÀ¼ÀÄ ªÀiÁqÀÄwÛ®è ºÁUÀÄ ¨ÁåAPÀÄUÀ½AzÀ ¥ÀqÉzÀ ¸Á®ªÀ£ÀÄß
ªÀÄgÀÄ¥ÁªÀw ªÀiÁqÀÄwÛ®è.
¸ÀAWÀUÀUÀ¼À G½vÁAiÀÄ DzÁAiÀÄ ªÀÄvÀÄÛ ¸Á®UÀ¼ÀÄ.
J¯Áè ¸ÀAWÀUÀ¼À°è ¥ÀæwªÁ¸À ¸À¨sÉ ¸ÉÃgÀÄvÀÛªÉ CªÀgÀÄ ¥Àæw ¸ÀzÀ¸ÀågÀÄ 10
gÀÆ £ÀAvÉ G½vÁAiÀÄ ªÀiÁqÀÄvÁÛgÉ.
G½vÁAiÀÄzÀ eÉÆvÉUÉ EvÀgÉ DzÁAiÀÄzÀ ªÀÄÆ®UÀ½zÀÄÝ CªÀÅUÀ¼ÉzÀgÉ
PÀæ.¸ÀA ¸ÀºÁAiÀÄ ªÀiÁrgÀÄªÀ ¸ÀAWÀ/E¯ÁSÉ
1
2
3
4
5
MlÄÖ

PÀÈ¶ E¯ÁSÉ
L.¹.r.J¸ï
«.f.PÉ.PÉ
±Á¸ÀPÀgÀ ¤¢ü
¥À.eÁw ªÀÄvÀÄÛ ¥À.¥ÀAUÀqÀ E¯ÁSÉ

¤ÃrgÀÄªÀ
ªÉÆvÀÛ
4000
5000
4.500
10,000
1,50,000
1,73,000

VHNSC ¸ÀzÀ¸ÀågÉÆA¢UÉ ZÀZÉð
VHNSC UÁæ«ÄÃt DgÉÆÃUÀå ¥Ë¶PÀ DºÁgÀ ªÀÄvÀÄÛ ¸ÀéZÀÑvÉ ¸À«ÄwAiÀÄ §UÉÎ
ªÀiÁ»w ¥ÀqÉAiÀÄ®Ä PÉ®ªÀÅ ¸ÀzÀ¸ÀågÀ£ÀÄß ¨sÉÃn ªÀiÁr ªÀiÁ»w ¥ÀqÉAiÀÄ¯Á¬ÄvÀÄ.
• VHNSC AiÀÄ°è MlÄÖ 15 d£À ¸ÀzÀ¸ÀåjzÀÄÝ CªÀgÀ°è 8 ªÀÄ»¼ÉAiÀÄgÀÄ
PÀqÁØAiÀÄªÁVzÉ. ªÀÄvÀÄÛ 5 d£À ¥À.eÁw ªÀÄvÀÄÛ ¥ÀAUÀqÀPÉÌ
¸ÉÃjzÀªÀgÁVgÀ¨ÉÃPÀÄ. ¥Àæw wAUÀ¼ÀÄ ªÀiÁ¹PÀ ¸À¨sÉ ¸ÉÃgÀÄvÁÛgÉ.
26

• EªÀjUÉ ¸ÀPÁðgÀ¢AzÀ 10000 gÀÆ¥À¬ÄUÀ¼ÀÄ C¤¨sÀðAzÀ ¤¢ü §gÀÄvÀÛzÉ
VHNSC AiÀÄ°è AiÀiÁgÀ£ÀÄß ¸ÀzÀ¸ÀågÀ£ÁßV ªÀiÁqÀÄPÉÆ¼ÀÄîvÁÛgÉ.
1. ¥ÀAZÁ¬Äw ¸ÀzÀ¸ÀågÀÄ/ CzsÀåPÀëgÀÄ
2. D±Á PÁAiÀÄðPÀvÉð
3. CAUÀ£ÀªÁr ¸ÀzÀ¸ÀågÀÄ
4. DgÉÆÃUÀå PÁAiÀÄðPÀvÉðAiÀÄgÀÄ
5. ±Á¯Á ²PÀëPÀgÀÄ
6. ¸Àé ¸ÀºÁAiÀÄ ¸ÀAWÀzÀ ¸ÀzÀ¸ÀågÀÄ
7. UÁæªÀÄzÀ ªÀÄÄRAqÀgÀÄ
8. ¸ÀªÀiÁd PÁAiÀÄðPÀvÀðgÀÄ
EzÀgÀ°è M§âgÀÄ CzsÀåPÀëgÀÄ ªÀÄvÀÄÛ PÁAiÀÄðzÀ²ðUÀ¼ÀÄ EgÀÄvÁÛgÉ D±Á
PÁAiÀÄðPÀvÉð PÁAiÀÄðzÀ²ðUÀ¼ÁVgÀÄvÁÛgÉ.
VHNSC AiÀÄ°è ¤ªÀð»¸ÀÄªÀ zÁR¯ÁwUÀ¼ÀÄ
1. ºÁdgÁw ¥ÀÄ¸ÀÛPÀ
2. ¸À¨sÉ ¥ÀÄ¸ÀÛPÀ
3. £ÀUÀzÀÄ ¥ÀÄ¸ÀÛPÀ
4. ¥À¯Á£ÀÄ¨sÀ«UÀ¼À «ªÀgÀzÀ ¥ÀÄ¸ÀÛPÀ
5. ZÉPï ¥ÀÄ¸ÀÛPÀ
¸À«Äw JzÀÄj¸ÀÄwÛgÀÄªÀ ¸ÀªÁ®ÄUÀ¼ÀÄ
• ¸ÀPÁðgÀ¢AzÀ ¸ÀjAiÀiÁV ºÀt §gÀÄwÛ®è
• ¥ÀAZÁ¬Äw ¸ÀzÀ¸ÀågÀÄ EgÀÄªÀÅzÀjAzÀ
¥À¯Á£ÀÄ¨sÀ«UÀ¼À
ªÀÄqÀÄªÀÅzÀgÀ°è gÁdQÃAiÀÄ ªÀiÁqÀÄvÁÛgÉ.
• ¸ÀzÀ¸ÀågÀÄ ¸À¨sÀÉAiÀÄ°è ¸ÀjAiÀiÁV ¨sÁUÀªÀ»¸ÀÄªÀÅ¢®è
• ¸À¨sÉAiÀÄ°è ZÀZÉð ªÀiÁqÀÄªÀÅ¢®è
• ºÀtzÀ zÀÄ§ð¼ÀPÉ

DAiÉÄÌ

2nd field visit to MYRADA Kollegal hilly area development project
£À£Àß 2£ÉÃ ¨Áj PÉÆ¼ÉîUÁ®zÀ ªÉÄÊgÁqÀ ¸ÀA¸ÉÜUÉ ªÀiÁqÀ¯Á¬ÄvÀÄ C°è ªÉÄÊgÁqÀ
EwºÁ¸À ªÀÄvÀÄÛ ªÀiÁqÀÄªÀ PÁAiÀÄðPÀæªÀÄUÀ¼À §UÉÎ w½AiÀÄ¯Á¬ÄvÀÄ.

27

ªÉÄÊgÁqÀzÀ ¥ÀjZÀAiÀÄ
MYRADA (Mysore resettlement and development organization)
¸ÀA¸ÉÜAiÀÄ §UÉÎ ªÀiÁ»w
ªÉÄÊgÁqÀ ¸ÀA¸ÉÜAiÀÄÄ 1968 gÀ°è qÉ«£Àì£ï gÀªÀgÀÄ ¸ÁÜ¦¹zÀgÀÄ. EzÀgÀ ¸ÁÜ¥À£ÉAiÀÄ
»£Àß¯ÉAiÀÄÄ CvÀåAvÀ ªÀÄºÀvÀézÀ GzÉÝÃ±À¢AzÀ ¥ÁægÀA¨sÀªÁVzÉ.
F ¸ÀA¸ÉÜAiÀÄÄ 1960 gÀ zÀ±ÀPÀzÀ°è aÃ£Á zÉÃ±ÀªÀÅ n¨Émï£ÀÄß DPÀæªÀÄ
ªÀiÁrPÉÆAqÁUÀ C°èAzÀ ®PÁëAvÀgÀ d£ÀgÀÄ ¤gÁ²æÃvÀgÁzÀgÀÄ CªÀgÀÄ ¨sÁgÀvÀPÉÌ
§AzÀÄ D±ÀæAiÀÄ PÉÃ½zÀgÀÄ EzÀjAzÀ ¨sÁgÀvÀ ¸ÀPÁðgÀ CªÀjUÉ vÁvÁÌ°PÀ D±ÀæAiÀÄ
PÉÆqÀÄªÀ GzÉÝÃ±À¢AzÀ ¨sÁgÀvÀzÀ J¯Áè gÁdåUÀ½UÀÆ DgÀtå ¥ÀæzÉÃ±ÀzÀ ªÀiÁ»w
¤ÃqÀÄªÀAvÉ DzÉÃ±À ºÉÆÃgÀr¹zÀgÀÄ. DUÀ £ÀªÀÄä PÀ£ÁðlPÀ gÁdå ªÉÄÊ¸ÀÆgÀÄ
gÁdåªÉAÀzÀÄ PÀgÉAiÀÄÄwÛzÀÝgÀÄ DUÀ gÁdåzÀ°è J¸ï.¤d°AUÀ¥Àà£ÀªÀgÀ ¸ÀPÁðgÀ
C¢üPÁgÀzÀ°èvÀÄÛ CªÀgÀÄ PÀ£ÁðlPÀzÀ°è 4 ¸ÀÜ¼ÀUÀ¼À£ÀÄß UÀÄgÀÄw¹ PÉÃAzÀæPÉÌ
ªÀgÀ¢ ¸À°è¹vÀÄ.
£ÀAvÀgÀ CªÀjUÉ vÁvÁÌ°PÀ ¥ÀÄ£ÀgïªÀ¸Àw ªÀiÁrPÉÆqÀ®Ä ¸ÀPÁðgÀzÀ §½ ¹§âA¢ EgÀ°®è
DzÀÝjAzÀ D PÁAiÀÄðªÀ£ÀÄß ¸ÀPÁðgÉÃvÀgÀ ¸ÀA¸ÉÜUÀ½UÉ PÉÆqÀ®Ä ¤zsÁðgÀ ªÀiÁrvÀÄ.
EzÀPÉÌ 10 ªÀµÀðUÀ¼À PÁ¯ÁªÀPÁ±À«vÀÄÛ ªÀÄvÀÄÛ EzÀPÉÌ ¤gÁ²ævÀgÀ ¥ÀjºÁgÀ
¤¢ü¬ÄAzÀ ºÀt ¤ÃqÀÄwÛzÀÝgÀÄ DUÀ qÉ«£ï ¸À£ï JA§ÄªÀªÀgÀÄ £ÀªÀÄä gÁdåzÀ°è MAzÀÄ
¸ÀA¸ÉÜAiÀÄ£ÀÄß ºÀÄlÄÖºÁQzÀgÀÄ CzÀPÉÌ ªÉÄÊ¸ÀÆgÀÄ jÃ¸Él¯ïªÉÄAmï ªÀÄvÀÄÛ
qÉªÉ¯A¥ïªÉÄAmï Kd¤ì JAzÀÄ ºÉ¸ÀjlÖgÀÄ CzÀÄ ¸ÀAQë¥ÀÛªÁV ªÉÄÊgÁqsÀ
¸ÀA¸ÉÜAiÀiÁ¬ÄvÀÄ. £ÀAvÀgÀ ¤gÁ²æÃvÀgÀ£ÀÄß PÀ£ÁðlPÀzÀ PÉ®ªÀÅ ¨sÁUÀUÀ¼À°è
D±ÀæAiÀÄ ¤ÃqÀ¯Á¬ÄvÀÄ CªÀÅUÀ¼ÉAzÀgÉ §AiÀÄ®ÄPÀÄ¥Éà, UÀÄgÀÄ¥ÀÄgÀ, ªÀÄvÀÄÛ
ºÀÄ§â½îAiÀÄ°è vÁvÁÌ°PÀ ªÀ¸ÀwUÀ¼À£ÀÄß ¤«Äð¹ CªÀjUÉ D±ÀæAiÀÄ ¤ÃrzÀgÀÄ.
ªÉÄÊgÁqÀ ¸ÀA¸ÉÜAiÀÄÄ ¤gÁ²ævÀjUÁV C£ÉÃPÀ C©üªÀÈ¢Ý PÁAiÀÄðUÀ¼À£ÀÄß
ªÀiÁrvÀÄ CªÀÅUÀ¼À°è ¥ÀæªÀÄÄRªÁV

28

1. MAzÀÄ UÁæªÀÄzÀ ªÀiÁzÀjAiÀÄ°è ªÀ¸ÀwUÀ¼À£ÀÄß ¤«Äð¹ ¤gÁ²æÃvÀjUÉ
ºÀAazÀgÀÄ.
2. MAzÀÄ UÁæªÀÄPÉÌ 34 ªÀÄ£ÉUÀ¼À£ÀÄß ¤«Äð¹ ºÀAaPÉ ªÀiÁrzÀgÀÄ
3. DgÀtå ¨sÀÆ«ÄAiÀÄ£ÀÄß G½ªÉÄ ªÀiÁr CzÀ£ÀÄß PÀÈ¶ ¨sÀÆ«ÄAiÀÄ£ÁßV
¥ÀjªÀwð¹zÀgÀÄ
4. ¨sÀÆ«ÄAiÀÄ£ÀÄß PÀÄlÄA§zÀ ¸ÀzÀ¸ÀågÀ DzÁgÀzÀ ªÉÄÃ¯É ¸ÀªÀÄvÀéªÁV
ºÀAazÀgÀÄ. CzÀÄ ¸ÀPÁðgÀzÀ MqÉvÀ£ÀzÀ°è ElÄÖ CªÀjUÉ ¨sÀÆ«ÄAiÀÄ
AiÀiÁªÀÅzÉÃ C¢üPÁgÀ EgÀ°®è
5. UÁæªÀÄUÀ½UÉ gÀ¸ÉÛ PÀÄrAiÀÄÄªÀ ¤ÃgÀÄ, ²PÀët, «zÀÄåvï ªÀÄvÀÄÛ
DgÉÆÃUÀåzÀ ¸Ë®¨sÀåUÀ¼À£ÀÄß ºÉÆzÀV¹zÀgÀÄ.
EzÁzÀ £ÀAvÀgÀ CªÀgÀ fÃªÀ£ÉÆÃ¥ÁAiÀÄPÁÌV PÀÈ¶ ZÀlÄªÀnPÉUÀ¼À£ÀÄß
DgÀA©ü¹zÀgÀÄ
CªÀÅUÀ¼À°è
PÉ®ªÀÅ
¥ÀæAiÉÆÃUÀUÀ¼ÉÆA¢UÉ
««zÀ
¨É¼ÉUÀ¼À£ÀÄß ¨É¼ÉAiÀÄ®Ä ¥ÁægÀA©ü¹zÀgÀÄ CªÀÅUÀ¼À°è ªÉÆzÀ®Ä gÁV
¨É¼ÉzÀgÀÄ CzÀÄ ¥Àæw JPÀgÉUÉ 200 jAzÀ 300PÉf ¥À¸À®Ä §AvÀÄ £ÀAvÀgÀ ªÀµÀðzÀ°è
©½ eÉÆÃ¼ÀªÀ£ÀÄß ¨É¼ÉzÀgÀÄ CzÀÄ ¸ÀºÀ 800 jAzÀ 900 PÉf ¨É¼ÉzÀgÀÄ EzÀjAzÀ
¯Á¨sÀ«®è JAzÀÄ £ÀAvÀgÀ ªÀÄÄ¸ÀÄQ£À eÉÆÃ¼À ºÁQzÀgÀÄ CzÀgÀ°è 34 jAzÀ 35
QéAmÁ¯ï ¨É¼ÉzÀgÀÄ £ÉÆAvÀgÀ EzÀ£Éß ªÁtÂdå ¨É¼ÉAiÀiÁV ¨É¼ÉAiÀÄ®Ä
¥ÁægÀA©ü¹zÀgÀÄ.
EzÁzÀ£ÀAvÀgÀ EvÀgÉ PÉ®ªÀÅ
¥ÁægÀA©ü¹zÀgÀÄ CªÀÅUÀ¼À°è

DzÁAiÀÄ

vÀgÀÄªÀAvÀºÀ

PÉ®¸ÀUÀ¼À£ÀÄß

1. PÀA§½ £ÉÃAiÀÄÄªÀÅzÀÄ ªÀÄvÀÄÛ ªÀiÁgÀÄªÀÅzÀÄ
2. ¥Àæw PÀÄlÄA§PÉÌ 2 ºÀ¸ÀÄUÀ¼À£ÀÄß ¤Ãr ºÁ°£À GvÁàzÀ£É ¥ÁægÀA©ü¹zÀgÀÄ.
3. MmÁÖV PÉ®ªÀÅ ªÀ¸ÀÄÛUÀ¼À£ÀÄß PÀrªÉÄ ¨É¯ÉUÉ ¥ÀqÉzÀÄ £ÀAvÀgÀ
CªÀÅUÀ¼À£ÀÄß PÉ®ªÀÅ ¥ÀæªÁ¹ ¸ÀÜ¼ÀUÀ¼À°è ªÀÄvÀÄÛ £ÀUÀgÀUÀ¼À°è
ªÀiÁgÁl ªÀiÁqÀÄªÀ°è vÉÆqÀV¹zÀgÀÄ.
EªÀjUÉ ¨sÁgÀvÀzÀ £ÁUÀjPÀ£À ºÀPÀÄÌ ªÀÄvÀÄÛ ¨sÀÆ«ÄAiÀÄ MqÉvÀ£À
E®è¢gÀÄªÀÅzÀjAzÀ CªÀjUÉ ¨ÁåAPÀÄUÀ½AzÀ AiÀiÁªÀÅzÉÃ jÃwAiÀÄ ¸Á®
zÉÆgÉAiÀÄÄvÀÛj°®è DzÀÝjAzÀ CªÀgÀ ¸ÀÄ¹ÜgÀ C©üªÀÈ¢ÝUÁV n¨ÉnAiÀÄ£ï PÉÆÃD¥ÀgÉnªï ¸ÉÆÃ¸ÉÊn ¥ÁægÀA©ü¹zÀgÀÄ EzÀPÉÌ ªÉÄÊgÁqÀ ¸ÀA¸ÉÀÜAiÀÄÄ
¥ÁægÀA©üPÀ §AqÀªÁ¼À ¤ÃrvÀÄ ªÀÄvÀÄÛ 5 mÁæPÀÖgï UÀ¼À£ÀÄß ¤ÃrvÀÄ
CªÀÅUÀ¼À£ÀÄß PÀrªÉÄ ªÉÆvÀÀÛzÀ°è ¨ÁrUÉUÉ PÉÆlÄÖ ¸ÉÆÃ¸ÉÊnAiÀÄÄ DzÁAiÀÄ
¥ÀqÉAiÀÄÄwÛvÀÄÛ ºÁUÀÆ ©vÀÛ£É ©Ãd, gÀ¸À UÉÆÃ§âgÀUÀ¼À£ÀÄß ¤Ãr ¨É¼É
¨É¼ÉzÀ £ÀAvÀgÀ CzÀgÀ C¸À®Ä ªÀÄvÀÄÛÛ CzÀgÀ §rØAiÀÄ£ÀÄß ªÀ¸ÀÆ° ªÀiÁqÀÄvÁÛ
CªÀgÀ C©üªÀÈ¢ÝUÉ ¸ÀºÀPÁgÀªÁUÀwÛvÀÄ. £ÀAvÀgÀ D ¸ÉÆÃ¸ÉÊnAiÉÄÃ CªÀgÀ
C©üªÀÈ¢Ý £ÉÆrPÉÆ¼ÀÄîwÛzÉ.

29

£ÀAvÀgÀ EAqÉÆ-n¨ÉÀnAiÀÄ£ï ¥ÉæAqÀ¶¥ï ¸ÉÆÃ¸ÉÊn ¥ÁægÀA©ü¹zÀgÀÄ EzÀgÀ°è
10+10 (10 ¨sÁgÀwÃAiÀÄ ªÀÄvÀÄÛ 10 n§qÀnAiÀÄ£ï£À) ¸ÀzÀ¸ÀåjzÀÝgÀÄ EzÀjAzÀ
PÉ®ªÀÅ C©üªÀÈ¢Ý PÁAiÀÄðUÀ¼À£ÀÄß ªÀiÁrzÀgÀÄ.
E°è ¸ÀªÀÄvÀé DzsÁgÀzÀ ªÉÄÃ¯É ªÀÄvÀÄÛ ¸ÀªÀÄÄzÁ¬ÄPÀgÀt JA§ CA±ÀzÀ ªÉÄÃ¯É
ªÉÄÊgÁl ¸ÀA¸ÉÜAiÀÄÄ PÉÃ®¸À ªÀiÁrvÀÄ. EzÀgÀ°è d£ÀgÀÄ £ÉÃgÀªÁV CªÀgÀ
PÁAiÀÄðUÀ¼À°è CxÀªÀ C©üªÀÈ¢Ý PÁAiÀÄðUÀ°è ¨ÁUÀªÀ»¹zÀgÀÄ.
1968 jAzÀ 1978 gÀ C©üªÀÈ¢ÝUÉ ¤gÁ²æÃvÀgÀ ¥ÀÄ£ÀðªÀ¸Àw PÁAiÀÄð ªÀÄÄVzÀ
£ÀAvÀgÀ ªÉÄÊgÁqÀ EvÀgÉ PÉ®ªÀÅ C©üªÀÈ¢Ý PÁAiÀÄðUÀ¼À£ÀÄß ªÀiÁqÀÄwÛzÉ.
EzÀÄ ¥ÀæªÀÄÄRªÁV 3 gÁdåUÀ¼À°è vÀ£Àß PÁAiÀÄðªÁå¦ÛAiÀÄ£ÀÄß ªÀÈ¢Ý¹PÉÆArzÉ
CzÀgÀ°è PÀ£ÁðlPÀzÀ°è Cw ºÉZÀÄÑ f¯ÉèUÀ¼À°è PÁAiÀÄð ¤ªÀð»¸ÀÄwÛzÉ £ÀAvÀgÀ
vÀ«Ä¼ÀÄ£ÁqÀÄ 2 DAzÀæ¥ÀæzÉÃ±ÀzÀ°è 5 f¯ÉèUÀ¼À°è PÉ®¸À ªÀiÁqÀÄwÛzÉ.
¥Àæ¸ÀÄÛvÀ ªÉÄÊgÁqÀzÀ°è PÁAiÀÄðPÀæªÀÄUÀ¼ÀÄ.
ªÉÄÊgÁqÀªÀÅ ºÀ®ªÀÅ PÁAiÀÄðPÀæªÀÄUÀ¼À£ÀÄß ªÀiÁqÀÄªÀ ªÀÄÆ®PÀ CªÀgÀ
C©üªÀÈ¢Ý PÁAiÀÄðUÀ¼À°è vÉÆqÀVzÉ CªÀÅUÀ¼ÉAzÀgÉ.
PÁAiÀÄðPÀæªÀÄUÀ¼ÀÄ.

ºÀt ¤ÃqÀÄwÛgÀÄªÀªÀgÀÄ

1. n.r.J¥ï (mÉÊ§¯ï qÉªÉ®A¥ïªÉÄAmï ¥ÀAqï) - £À¨ÁqÀð
2. DUÉÆæÃ ¥ÁgÉ¹ÖçÃ ¥ÉÆÃUÁæªÀiï.
L.n.¹(E£ÀrAiÀÄ£ï
mÉÆ¨ÁåPÉÆÃ PÀA¥À¤)
3. ªÁlgï±Éqï ¥ÉÆÃUÁæªÀiï.
- «¥ÉÆæÃ ¥ËAqÉÃ±À£ï
4. C¤«ÄÃAiÀÄ PÁAiÀÄðPÀæªÀÄ
- ¸ÉAmïeÁ£ï ¥ÉÆæÃUÁæªÀiï
5. 350 d£ÀjUÉ PË±À®å C©ªÀÈ¢Ý PÁAiÀÄðPÀæªÀÄ
- UÉÆzÉæÃeï ªÀÄvÀÄÛ
§AiÀiÁ¸ï PÀA¥À¤
6. 42 d£ÀjUÉ mÉÊ®jAUï vÀgÀ¨ÉÃw
- GµÀ PÀA¥À¤

ªÉÄÊgÁqÀ
¸ÀA¸ÉÜAiÀÄÄ
ZÁªÀÄgÁd£ÀUÀgÀzÀ
f¯ÉèAiÀiÁzÀåAvÀ
vÀ£Àß
PÁAiÀÄðUÀ¼À£ÀÄß ªÀiÁqÀÄwÛzÉ CzÀgÀ°è C£ÉÃPÀ »AzÀÄ½zÀ UÁæ«ÄÃt ªÀÄ»¼Á ¸ÀÑ
¸ÀºÁAiÀÄ ¸ÀAWÀUÀ¼À£ÀÄß ªÀÄvÀÄÛ gÉÊvÀ NPÀÆÌlUÀ¼À£ÀÄß ¥ÁægÀA©¹zÉ
CªÀÅUÀ½UÉ ¨ÁåAPï ªÀÄvÀÄÛ EvÀgÉ ªÉÄÊPÉÆæÃ ¥ÉÊ£Á£ïì UÀ½AzÀ ¸Á®ªÀ£ÀÄß PÉÆÃr¹
CªÀgÀ£ÀÄß C©üªÀÈ¢Ý PÀqÉUÉ zÁj ¸ÀÆa¹zÉ. £ÀAvÀgÀ CªÀgÀÄ vÁªÉ ¸ÀévÀBÀ
ªÀÄÄ£ÉßAiÀÄÄªÀ GzÉÝÃ±À¢AzÀ ¸ÀA¸ÀÜAiÀÄÄ CªÀjAzÀ »£ÉßqÉAiÀÄ®Ä PÉ®ªÀÅ
¸ÀAWÀUÀ¼À£ÀÄß ¸ÉÃj¸À CªÀgÀ°è PÉ®ªÀgÀ£ÀÄß ¸ÀzÀ¸ÀågÀ£ÁßV ªÀiÁr MAzÀÄ
¸ÀévÀAvÀæ ¸ÀA¸ÉÀÜAiÀiÁV ¸ÀPÁðgÀzÀ°è zÁR¯Áw ªÀiÁr¸À¯Á¬ÄvÀÄ. CªÀÅUÀ½UÉ
¸ÀªÀÄÄzÁAiÀÄ ¤ªÀðºÀt ¸ÀA¥À£ÀÆä® PÉÃAzÀæ (¹.JªÀiï.Dgï.¹) JAzÀÄ ºÉ¸ÀjqÀ¯Á¬ÄvÀÄ
¥Àæ¸ÀÄÛvÀ 9 ¹.JªÀiï.Dgï.¹ UÀ¼ÀÄ ¸ÀévÀB vÀªÀÄä vÀªÀÄä PÁAiÀÄðUÀ¼À£ÀÄß
£ÀqÉ¸ÀÄPÉÆAqÀÄ ºÉÆÃUÀÄwÛzÉ. CªÀÅUÀ½UÉ ªÉÆzÀ®Ä ªÉÄÊgÁqÀ ¸ÀA¸ÉÜAiÀÄÄ
30

¥ÁægÀA©üPÀ §AqÀªÁ¼À ¤ÃrvÀÄ ªÀÄvÀÄÛ PÉ®ªÀÅ ªÀµÀðUÀ¼ÀÄ DyðPÀ ¸ÀºÁAiÀÄ
ªÀÄvÀÄ vÀgÀ¨ÉÃwUÀ¼À£ÀÄß ¤ÃqÀÄvÁÛ §A¢zÉ. ªÉÄÊgÁqÀ ¸ÀA¸ÀÜAiÀÄÄ
¥ÀæwAiÉÆÃzÀÄ ¹.JªÀiï.Dgï.¹ M¨ÉÆâ§â ªÀåªÀ¸ÁÜ¥ÀPÀ£ÀÄß £ÉÃ«Ä¹zÀgÀÄ G½zÀ J¯Áè
¸ÀzÀ¸ÀågÀÄ D ¸ÀªÀÄÄzÁAiÀÄPÉÌ ¸ÉÃjzÀªÀgÁVzÁÝgÉ. F ¹.JªÀiï.Dgï.¹ UÀ¼ÀÄ ¸ÀAWÀUÀ¼À
eÉÆÃvÉUÉ PÉÃ®ªÀÅ PÁAiÀÄðPÀæªÀÄUÀ¼À£ÀÄß ªÀiÁqÀÄvÁÛ vÀ£Àß ªÉZÀÑUÀ¼À£ÀÄß
¨sÀj¸ÀÄwÛzÉ.
EzÀÄ MAzÀÄ ªÀiÁzÀj PÁAiÀÄðPÀæªÀÄªÁVzÉ C©üªÀÈ¢ÀÝAiÀÄ ªÀÄÆ® ªÀÄAvÀæªÁzÀ
«PÉA¢æPÀgÀtªÀ£ÀÄß ¸ÀÆa¸ÀÄvÀÛzÉ EzÀÄ ¸Àé ¸ÀºÁAiÀÄ ¸ÀAWÀzÀ ¸ÀzÀ¸ÀågÉ CzÀgÀ
¤zÉÃÉð±ÀPÀgÁVgÀÄvÁÛgÉ CªÀgÉ CzÀgÀ CzÀåPÀëgÁVgÀÄvÁÛgÉ.
DyðPÀ ¸ÁPÀëgÀvÉ CjªÀÅ PÁAiÀÄðPÀæªÀÄ
ªÉÄÊgÁqÀ ªÀÄvÀÄÛ £À¨Áqïð£À ¸ÀAAiÉÆÃUÀzÀ°è ¢£ÁAPÀ 11.07.2015 gÀ ¨sÁ£ÀÄªÁgÀ
ªÉÄÊgÁqÀ ¸ÀA¸ÉÜAiÀÄ°è DyðPÀ ¸ÁPÀëgÀvÉ JA§ PÁAiÀÄðPÀæªÀÄªÀ£ÀÄß
ºÀ«ÄäPÉÆArzÀÝgÀÄ EzÀgÀ°è £À¨Áqïð£À C¢üPÁjUÀ¼ÀÄ, ¹ArPÉÃmï ¨ÁåAQ£À
C¢üPÁjUÀ¼ÀÄ, ¥ÀvÀæPÀvÀðgÀÄ ªÀÄvÀÄÛ ªÀiÁzÀåªÀÄzÀªÀgÀÄ ¨sÁUÀªÀ»¹zÀgÀÄ
EzÀgÀ°è ªÀÄÄRåªÁV PÉ®ªÀÅ ¸Àé ¸ÀºÁAiÀÄ ¸ÀAWÀzÀ C¢üPÁjUÀ¼ÀÄ ºÁUÀÆ
d¯Á£ÀAiÀÄ£À ¸ÀAWÀ ªÀÄvÀÄÛ gÉÊvÀgÀ NPÀÆÌlzÀ ¸ÀzÀ¸ÀågÀÄ ¨sÁUÀªÀ»¹zÀgÀÄ.
F PÁAiÀÄðPÀæªÀÄzÀ°è ¥ÀæªÀÄÄRÀªÁV
¸ÉÃ¥ÀðqÉAiÀÄ §UÉÎ CjªÀÅ ªÀÄÆr¸À¯Á¬ÄvÀÄ

DyðPÀ

¸ÁPÀëgÀvÉ

ªÀÄvÀÄÛ

DyðPÀ

DyðPÀ ¸ÁPÀëgÀvÉ.
DyðPÀ ¸ÁPÀëgÀvÉ JAzÀgÉ ¸ÀPÁðgÀzÀ DyðPÀ AiÉÆÃd£ÉUÀ¼À §UÉÎ ªÀÄvÀÄÛ ¨ÁåAQ£À
PÁAiÀÄðPÀæªÀÄUÀ¼À §UÉÎ w½zÀÄPÉÆ¼ÀÄîªÀÅzÉ DyðPÀ ¸ÁPÀëgÀvÉ. EzÀgÀ°è
¸ÀPÁðgÀÀ¢AzÀ ¤ÃqÀÄªÀAvÀºÀ ¦AZÀtÂ, DgÉÆÃUÀå, C¥ÀWÁvÀ, «ªÉÄ, ªÀÄvÀÄÛ
¸Áé¨Á«PÀ «ªÉÄ AiÉÆÃd£ÉAiÀÄ §UÉÎ CzÀgÀ°è ¥ÀæªÀÄÄPÀªÁV ¥ÀæzÁ£À ªÀÄAwæAiÀÄ
d£ïzsÀ£ï AiÉÆÃd£É, fÃªÀ£À eÉÆÃw, ©ÃªÀÄ ¸ÀÄgÀPÁëAiÉÆÃd£É, ºÁUÀÆ PÉ®ªÀÅ EvÀgÀ
DgÉÆÃUÀåzÀ «ªÉÄUÀ¼À §UÉÎ ªÀiÁ»w ¤ÃrzÀgÀÄ. DzÀgÉ PÁAiÀÄðPÀæªÀÄPÉÌ
¨ÁUÀªÀ»¹zÀ PÉ®ªÀgÀÄ ¨ÁåAPÀÄUÀ¼À §UÉÎ ªÀÄvÀÄÛ ¸ÀPÁðgÀzÀ «¼ÀA§£ÉAiÀÄ §UÉÎ
vÀªÀÄä DPÉÆæ±À ªÀåPÀÛ¥Àr¹zÀgÀÄ.
DyðPÀ ¸ÉÃ¥ÀðqÉ
DyðPÀ PÁAiÀÄðPÀæªÀÄUÀ¼À §UÉÎ ªÀiÁ»w w½zÀ £ÀAvÀgÀ CªÀÅUÀ¼À£ÀÄß
¸ÀQæAiÀÄªÁV §¼À¹PÉÆ¼ÀÄîªÀÅzÀ£ÀÄß DyðPÀ ¸ÉÃ¥ÀðqÉ J£ÀÄßvÁÛgÉ. EzÀgÀ°è
¥ÀæwAiÉÆ§âgÀÄ ¨ÁåAQ£À°è SÁvÉ vÉgÉAiÀÄ®Ä ¥ÉæÃgÀ¥ÀuÉ ¤ÃqÀ¯Á¬ÄvÀÄ. ªÀÄvÀÄÛ
gÉÊvÀjUÉ ¨É¼É ¸Á®, ¸ÀAWÀUÀ½UÉPÀrªÉÄ §rØAiÀÄ ¸Á® ªÀÄvÀÄÛ £ÀgÉÃUÀ
PÁAiÀÄðPÀæªÀÄzÀ°è ¨sÁUÀªÀ»¸À®Ä w½¸À¯Á¬ÄvÀÄ.

31

F CjªÀÅ PÁAiÀÄðPÀæªÀÄ JA§ÄªÀÅzÀÄ PÉÃªÀ® ¸ÀPÁðgÀzÀ DzÉÃ±ÀzÀAvÉ CªÀgÀÄ CjªÀÅ
ªÀÄÆr¸ÀÄwÛzÀÝgÀÄ DzÀgÉ d£ÀgÀ°è EgÀÄªÀ UÉÆAzÀ® ªÀÄvÀÄÛ CªÀgÀ
¸ÀªÀÄ¸ÀåUÀ½UÉ ¥ÀjºÁgÀ ¤ÃqÀÄªÀAvÀºÀ PÁAiÀÄðPÀæªÀÄªÁVgÀ°®è CzÀgÀ°è
¨sÁUÀªÀ»¹zÀ d£ÀgÀ C©ü¥ÁæAiÀÄ ¥ÀqÉzÁUÀ §gÀºÀzÀ°è EgÀÄªÀ ºÁUÉ £ÀªÀÄä ¤d
fÃªÀ£ÀzÀ°è zÉÆgÉAiÀÄÄªÀÅ¢®è JAzÀÄ C©ü¥ÁæAiÀÄ ªÀåPÀÛ¥Àr¹zÀgÀÄ.
ªÉÄÊgÁqÀzÀ°è 2 wAUÀ¼À PÁ® ««zsÀÀ ¹.JªÀiï.Dgï.¹ UÀ½UÉ ¨sÉÃn ¤ÃqÀ¯Á¬ÄvÀÄ ªÀÄvÀÄÛ
««zsÀ PÁAiÀÄðPÀæªÀÄUÀ¼À£ÀÄß ¨sÁUÀªÀ»¸À¯Á¬ÄvÀÄ.
eÉÃ£ÀÄUÀÆqÀÄ ¹.JªÀiï.Dgï.¹. ¨sÉÃn
PÉÆ¼ÉîUÁ® vÁ®ÆèQ ªÉÄ¯É ªÀÄºÀzÉÃ±ÀégÀ ¨ÉlÖzÀ°è eÉÃ£ÀÄUÀÆqÀÄ ¹.JªÀiï.Dgï.¹.
AiÀÄ£ÀÄß PÀ£ÁðlPÀ ¸ÀPÁðgÀzÀ 1960gÀ ¸ÉÆ¸ÉÊn PÁAiÉÄÝAiÀÄ CrAiÀÄ°è 2011 gÀ°è
EzÀ£ÀÄß zÁSÁ¯Áw ªÀiÁqÀ¯Á¬ÄvÀÄ EzÀgÀ°è MlÄÖ 11 d£À ¸ÀzÀ¸ÀåjzÀÄÝ CªÀgÀÄ ¸Àé
¸ÀºÁAiÀÄ ¸ÀAWÀzÀ ¸ÀzÀ¸ÀågÁVzÁÝgÉ EªÀgÀ°è 1/3 ¸ÀzÀ¸ÀågÀÄ ¥Àæw ªÀµÀð
¤ªÀÈvÀÛgÁVvÁÛgÉ.
EzÀgÀ°è M§â CzsÀåPÀë ªÀÄvÀÄÛ G¥ÁzÉÊPÀëgÀÄ ºÁUÀÆ M§â PÁAiÀÄðzÀ²ðUÀ¼ÀÄ
(ªÉÄÊgÁqÀ ¸ÀA¸ÀÜAiÀÄ C¢üPÁjUÀ¼ÀÄ) EgÀÄvÁÛgÉ.
EzÀgÀ C¢üÃ£ÀzÀ°è MlÄÖ 87 ¸Àé ¸ÀºÁAiÀÄ ¸ÀAWÀUÀ¼ÀÄ ªÀÄvÀÄÛ 4 MPÀÆÌlUÀ¼ÀÄ EªÉ
EzÀgÀ eÉÆvÉUÉ d¯ÁAiÀÄ£ÀAiÀÄ£À ¸ÀAWÀUÀ¼ÀÄ EªÉ.
¹§âA¢
F ¹.JªÀiï.Dgï.¹. AiÀÄ°è M§â ªÀåªÀ¸ÁÜ¥ÀPÀ G¥ÀªÀåªÀ¸ÁÜ¥ÀPÀ ¯ÉPÀÌ ¥Àj±ÉÆÃzsÀÀPÀ
¸ÀAWÀzÀ ¥ÀÄ¸ÀÛPÀ §gÀºÀUÁgÀgÀÄ ªÀÄvÀÄÛ 3 d£À ¸ÀªÀÄÄzÁAiÀÄ ¸ÀA¥À£ÀÆä®
ªÀåQÛUÀ¼ÀÄ PÁAiÀÄð ¤ªÀð»¸ÀÄwÛzÁÝgÉ.

»AzÀÄ½zÀ UÀÄqÀqÀØUÁr£À°è £É¯É¹gÀÄªÀ UÁæªÀÄUÀ½UÉ ¨sÉÃn
ªÀÄ¯ÉªÀÄºÀzÉÃ±ÀégÀ ¨ÉlÖzÀ vÀ¥Àà°£À°è ¸ÀÄªÀiÁgÀÄ 18 UÁåªÀÄUÀ¼ÀÄ CvÀåAvÀ
»AzÀÄ½zÀ ªÀÄvÀÄÛ ¸ÉÆÃ°UÀ ¸ÀªÀÄÄzÁAiÀÄPÉÌ ¸ÉÃjgÀÄªÀ D¢ªÁ¹ d£ÀgÀÄ
ªÁ¸ÀªÀiÁqÀÄwÛzÁÝgÉ CavÀºÀ PÉ®ªÀÅ UÁáæªÀÄUÀ½UÉ ¨sÀÉÃn ¤ÃqÀ¯Á¬ÄvÀÄ.
EArUÀ£ÁxÀ UÁæªÀÄ:- F UÁæªÀÄ ªÀiÁzÉÃ±ÀégÀ ¨ÉlÖ¢AzÀ ¸ÀÄªÀiÁgÀÄ 6 jAzÀ 8 Q.«ÄÃ
zÀÆgÀzÀ°è EzÀÄÝ E°èUÉ AiÀiÁªÀÅzÉÃjÃwAiÀÄ ¸ÁjUÉ ªÀÄvÀÄÛ gÀ¸ÉÛAiÀÄ
¸Ë®¨sÀå«gÀÄªÀÅ¢®è C°èAzÀ ªÀÄÄAzÉ 3 Q.«ÄÃ zÀÆgÀzÀ°è £ÁUÀªÀÄ¯ÉÊ JA§ ¥ÀÄgÁvÀ£À
zÉÃªÀ¸ÁÜ£À EgÀÄªÀÅzÀjAzÀ EArUÀ£ÁxÀ UÁæªÀÄzÀ ªÀgÉUÀÆ PÉ®ªÀÅ SÁ¸ÀV
fÃ¥ÀÄUÀ¼ÀÄ ºÀÆUÀÄvÀÛªÉ CªÀgÀÄ ¥Àæw ªÀåQÛUÉ gÀÆ 50 gÀAvÉ ªÀ¸ÀÆ°
ªÀiÁqÀÄvÁÛgÉ. F UÁæªÀÄzÀ°è MlÄÖ 80 PÀÄlÄA§UÀ¼ÀÄ ªÁ¸À ªÀiÁqÀÄwÛzÀÄÝ EªÀgÀÄ
¨ÉÃqÀUÀA¥Á¸ï JA§ ªÀUÀðPÉÌ ¸ÉÃjzÀªÀgÁVzÁÝgÉ. EªÀgÀ ªÀÈwÛ UÀAqÀ¸ÀgÀÄ PÀÆ°
PÉ®¸ÀPÉÌ vÀ«Ä¼ÀÄ£ÁqÀÄ ªÀÄvÀÄÛ EvÀgÀ £ÀUÀgÀUÀ½UÉ ºÉÆÃV UÁgÉ PÉ®¸À ªÀÄvÀÄÛ
§AqÉ PÉ®¸ÀUÀ¼À°è vÉÆÃqÀV 2 jAzÀ 3 wAUÀ½UÉÆªÉÄä §AzÀÄ ºÉÆÃUÀÄvÁÛgÉ
32

£ÀAvÀgÀ ©vÀÛ£É ¸ÀªÀÄAiÀÄzÀ°è §AzÀÄ ©vÀÛ£É ªÀiÁr £ÀAvÀgÀ PÀmÁªÀÅ ªÀiÁr ¸ÀÄVÎ
ªÀÄÄVzÀ £ÀAvÀgÀ ªÀÄvÉÛ ºÉÆÃUÀÄvÁÛgÉ EªÀgÀ ªÀÄÄRå ¨É¼É gÁV ªÀÄvÀÄÛ ªÉÄPÉÌ
eÉÆÃ¼À.
²PÀët F UÁæªÀÄzÀ°è MAzÀÄ ¸ÀPÁðj »jAiÀÄ ¥ÁæxÀ«ÄPÀ ±Á¯É¬ÄzÀÄÝ CzÀgÀ°è E§âgÀÄ
²PÀëPÀgÀÄ ªÀÄvÀÄÛ 134 ªÀÄPÀÌ½zÁÝgÉ. 7£ÉÃ vÀgÀUÀw ªÀÄÄVzÀ £ÀAvÀgÀ PÉÃªÀ® 15
jAzÀ 20% ªÀÄPÀÌ¼ÀÄ ªÀiÁvÀæ ¥ËæqÀ ±Á¯ÉUÉ ºÉÆÃUÀÄvÁÛgÉ CzÀÄ ªÀiÁzÉÃ±ÀégÀ
¨ÉlÖzÀ°è EgÀÄªÀ ªÀ¸Àw ±Á¯ÉUÉ ºÉÆÃUÀÄvÁÛgÉ. CzÀgÉ E°èAiÀÄªÀgÉUÀÆ AiÀiÁgÀÆ
PÁ¯ÉÃfUÉ ºÉÆÃV®è. E°è CAUÀ£ÀªÁr EzÀÄÝ CzÀPÉÌ PÁAiÀÄðPÀvÉðAiÀÄÄ ªÀiÁzÉÃ±ÀégÀ
¨ÉlÖ¢AzÀ §gÀÄªÀÅzÀjAzÀ CªÀgÀÄ §ºÀÄvÉÃPÀ ¢£ÀUÀ¼ÀÄ UÉÊgÀÄ ºÁdgÁUÀÄvÀÛgÉ.
«zÀÄåvï. F UÁæªÀÄzÀªÀj E°èAiÀÄ ªÀgÉUÉ AiÀiÁªÀÅzÉÃ ¨É¼ÀPÀÄ PÁtzÉ PÀvÀÛ¯ÉAiÀÄ°è
PÁ® PÀ¼ÉAiÀÄÄwÛzÀÝgÀÄ £ÀAvÀgÀ ªÉÄÊgÁqÀ ¸ÀA¸ÀÜAiÀÄÄ PÉ®ªÀÅ zÁ¤UÀ¼À£ÀÄß
ºÀÄqÀQ ¸É¯ÉÆÌÃ ¸ÀA¸ÉÀÜAiÉÆA¢UÉ ¸ÉÃj J¯Áè ªÀÄ£ÉUÀ½UÉ ¸ÉÆÃ¯Ágï ¸Ë®¨sÀå ¤ÃrvÀÄ
ªÀÄvÀÄ Û±Á¯Á ªÀÄPÀÌ½UÉ ¸ÉÆÃ¯Ágï ¯ÁåA¥ï ¤ÃrzÉ. ºÁUÀÆ PÉ®ªÀÅ ©üÃ¢
¢Ã¥ÀUÀ¼À£ÀÄß C¼ÀªÀr¹zÉ.
¤Ãj£À ªÀåªÀ¸ÉÜ
F UÁæªÀÄPÉÌ AiÀiÁªÀÅzÉÃ jÃwAiÀÄ PÉÆ¼ÀªÉ
¨Á« ªÀÄvÀÄÛ ºÁåAqï ¥ÀA¥ï ªÀåªÀ¸ÉÜ E®è
CªÀgÀÄ PÉÃªÀ® JgÀqÀÄ
vÀgÉzÀ ¸ÉÃvÀÄ
¨Á«AiÀÄ£ÀÄß CªÀ®A©¹zÁÝgÉ. MAzÀÄ ¨Á«
±Á¯ÉUÉ
¸ÉÃjzÉ
CzÀPÉÌ
¸É¯ÉÆÌÃ
PÀA¥À¤AiÀÄªÀgÀÄ ¸ÉÆÃ¯Ágï¤AzÀ ¥ÀA¥ï£ÀÄß
C¼ÀªÀr¹ CzÀjAzÀ ±Á¯ÉUÉ
¤ÃgÀÄ ¥ÀÆgÉÊ¸ÀÄwÛzÁÝgÉ. ªÀÄvÉÆAzÀÄ ¨Á« UÁæªÀÄPÉÌ EzÉ CzÀÄ E½eÁgÀÄ
¥ÀæzÉÃ±ÀzÀ°è EzÀÄÝ ªÀÄ¼ÉUÁ®zÀ°è £ÉÃgÀªÁV ¨Á«UÉ ¤ÃgÀÄ ºÀjAiÀÄÄªÀÅzÀjAzÀ
¤ÃgÀÄ PÀ®Ä²vÀÀUÉÆ¼ÀÄîvÀÛzÉ. EzÀÄ UÁæªÀÄ¢AzÀ JvÀÛgÀ ¨sÁUÀzÀ°èzÀÄÝ EzÀPÉÌ
MAzÀÄ ¤Ãj£À ¥ÉÊ¥ÀÄ ºÁQ UÁæªÀÄPÉÌ ¸ÀA¥ÀPÀð PÉÆlÄÖ
¨sÀÆ«ÄAiÀÄ
UÀÄgÀÄvÁéPÀµÀðuÉ §®¢AzÀ ¤ÃgÀÄ ¥ÀÆgÉÊPÉ ªÀiÁqÀ¯ÁUÀÄwÛzÉ. EvÀgÉ §¼ÀPÉUÉ
¸Àé®à zÀÆgÀzÀ°è ºÀ¼Àî«zÀÄÝ C£ÉÃPÀ ªÀÄ»¼ÉAiÀÄgÀÄ ¸ÉÃjzÀAvÉ C°èAiÉÄ ¸ÁÜ£À ªÀiÁr
vÀªÀÄä ¢£À §½PÉUÉ ¤ÃgÀÄ vÀgÀÄvÁÛgÉ.
DgÉÆÃUÀå. E°èUÉ AiÀiÁªÀÅzÉÃ ¸ÀPÁðj DgÉÆÃUÀå C¢PÁjUÀ¼ÀÄ ¨sÀÉÃn ¤ÃqÀÄªÀÅ¢®è
PÉÃªÀ® ¥ÉÆÃ°AiÉÆÃ ®¹PÉ ºÁPÀ®Ä §gÀÄvÁÛgÉ. AiÀiÁªÀÅzÉÃ jÃwAiÀÄ DgÉÆÃUÀåzÀ
¸Ë®¨sÀåUÀ¼ÀÄ EgÀÄªÀÅ¢®è. AiÀiÁªÀÅzÁzÀgÀÄ vÀÄvÀÄð ¸ÀAzÀ¨sÀð §AzÀgÉ f¦£À°è
ºÉÆÃUÀÄvÁÛgÉ DzÀgÉ CzÀÄ 8 Q.«ÄÃ ZÀ°¸À®Ä 1UÀAmÉ vÉUÉzÀÄPÉÆ¼ÀÄîvÁÛgÉºÁUÀÆ
gÀ¸ÉÛ vÀÄA¨Á ºÀzÀUÉnÖgÀÄªÀÅzÀjAzÀ C£ÉÃPÀ UÀ©üðtÂ ªÀÄvÀÄÛ ªÀÄPÀÌ¼ÀÄ ªÀÄgÀt
ºÉÆA¢zÀ GzÁºÀgÀuÉUÀ¼ÀÄ EªÉ. E°è gÀPÀÛ»Ã£ÀvÉ ºÉZÁÑVzÀÄÝ gÀPÀÛ ¥ÀjÃPÉëAiÀÄÆ
¸ÀºÀ ªÀiÁr¸ÀÄªÀÅ¢®è.
33

ªÉÄAzÀgÉ UÁæªÀÄ. F UÁæªÀÄªÀÅ EArUÀ£ÁxÀ UÁæªÀÄ¢AzÀ 1 Q.«ÄÃ ªÀiÁzÉÃ±À
¨ÉlÖ¢AzÀ 8 zÀÆgÀzÀ°è EzÀÄÝ ¨ÉlÖzÀ vÀÄ¢AiÀÄ°è 24 PÀÄlÄA¨UÀ¼ÀÄ £É¯É¹ªÉ. E°è£À J¯Áè
ªÀÄ£ÉUÀ¼ÀÄ PÉÃªÀ® UÀÄr¸ÀÄ®ÄUÀ¼ÁVªÉ. UÁæªÀÄzÀ JgÀqÀÄ PÀqÉ vÀÄA¨Á
E½eÁgÁVzÉ ºÁUÀÆ ¸ÀÄvÀÛ®Æ PÁr¤AzÀ PÀÆrzÉ E°è AiÀiÁªÀÅzÉÃ ¸Ë®UÀåUÀ¼ÀÄ E®è
J®èªÀ£ÀÄß 1 Q.«ÄÃ zÀÆgÀzÀ EArUÀ£ÁxÀ ¢AzÀ vÀgÀÄvÁÛgÉ. E°è£À ªÀÄPÀÌ¼ÀÄ
ºÀ®ªÁgÀÄ d£À ±Á¯ÉUÉ ºÉÆÃUÀÄªÀÅ¢®è. G½zÀAvÉ EArUÀ£ÁxÀ zÀ°è EgÀÄªÀ J¯Áè
¸ÀªÀÄ¸ÉÀåUÀ¼ÀÄ F UÁæªÀÄzÀ°è EªÉ PÀÄrAiÀÄÄªÀ ¤ÃjUÁV 2 Q.«ÄÃ £ÀqÉAiÀÄ¨ÉÃPÀÄ
CzÀÄ ¸ÀºÀ ¨ÉlÖ÷ ºÀvÀÛ¨ÉÃPÀÄ ªÀÄvÀÄÛ E½AiÀÄ¨ÉÃPÀÄ.

vÀÄ¼À¹ÃPÉgÉ. F UÁæªÀÄªÀÅ ªÀiÁzÉÃ±ÀégÀ ¨ÉlÖ¢zÀAzÀ ¸ÀÄªÀiÁgÀÄ 4 Q.«ÄÃ
zÀÆgÀzÀ°è EzÀÄÝ E°èAiÀÄÆ ¸ÀºÀ AiÀiÁªÀÅzÉÃ jÃwAiÀÄ ¸Ë®¨sÀåUÀ½®è E°è MlÄÖ 124
ªÀÄ£ÉUÀ½zÀÄÝ C®à ¥ÀæªÀiÁtzÀ°è d£À C©üªÀÈ¢Ý ºÉÆAzÀÄwÛzÁÝgÉ. E°èAiÀÄÆ ¸ÀºÀ
PÀÄrAiÀÄÄªÀ ¤ÃjUÉ EArUÀ£ÁxÀzÀ jÃwAiÀÄ¯Éè ¸ÀªÀÄ¸Éå EzÉ. DzÀgÉ E§âgÀÄ ²PÀëPÀgÀÄ
EzÀÄÝ MAzÀÄ GvÀÛªÀÄ ±Á¯É £ÀqÉAiÀÄÄwÛzÉ ºÁUÀÄ CAUÀ£ÀªÁrPÉÃAzÀæªÀÅ
GvÀÛªÀÄªÁV £ÀqÉAiÀÄÄwÛzÉ. E°èAiÀÄÆ ¸ÀºÀ «zÀÄåvï E®èzÉ ¸ÉÆÃ¯Ágï ªÀåªÀ¸ÉÜ EzÉ
ºÁUÀÆ ¨Á«UÉ ¸ÉÆÃ¯Ágï ¥ÀA¥ï C¼ÀªÀr¸À¯ÁVzÉ.

ªÉÄzÀUÀ£ÁuÉ:- F UÁæªÀÄªÀÅ ªÀiÁzÉÃ±ÀégÀ ¨ÉlÖ¢AzÀ ¸ÀÄªÀiÁgÀÄ 5 Q.«ÄÃ
zÀÆgÀzÀ°è EzÀÄÝ ¨ÉlÖ¢AzÀ ªÉÆzÀ®Ä 2 Q.«ÄÃ E½eÁgÁVzÀÄÝ £ÀAvÀgÀ G½zÀzÀÄÝ ¨ÉlÖ
ºÀvÀÄÛªÀÅzÁVzÉ CzÀÄ ¸ÀÄªÀiÁgÀÄ 600 jAzÀ 650 «ÄÃ JvÀÛgÀ EgÀÄvÀÛzÉ. CzÀÄ vÀÄA¨Á
QèµÀÖªÁVzÉ. E°è MmÁÖV 23 ªÀÄ£ÉUÀ½zÀÄÝ 83 d£À ªÁ¸ÀªÁVzÁÝgÉ EªÀgÀÄ ¸ÉÆÃ°UÀ
d£ÀPÉÌ ¸ÉÃjzÁÝgÉ.
ªÀÈwÛ. EªÀgÀ ªÀÈwÛ
UÀAqÀ¸ÀgÀÄ
PÀÆ°
PÉ®¸ÀPÉÌ
vÀ«Ä¼ÀÄ£ÁqÀÄ
ªÀÄvÀÄÛ
EvÀgÀ
£ÀUÀgÀUÀ½UÉ ºÉÆÃV UÁgÉ PÉ®¸À
ªÀÄwÛ §AqÉ PÉ®¸ÀUÀ¼À°è vÉÆqÀV 2
jAzÀ
3
wAUÀ½UÉÆªÉÄä
§AzÀÄ
ºÉÆÃUÀÄvÁÛgÉ £ÀAvÀgÀ ©vÀÛ£É
¸ÀªÀÄAiÀÄzÀ°è §AzÀÄ ©vÀÛ£É ªÀiÁr
£ÀAvÀgÀ PÀmÁªÀÅ ªÀiÁr ¸ÀÄVÎ ªÀÄÄVzÀ
£ÀAvÀgÀ ªÀÄvÉÛ ºÉÆUÀÄvÁÛgÉ EªÀgÀ
ªÀÄÄRå ¨É¼É gÁV ªÀÄvÀÄÛ ªÉÄPÉÌ
eÉÆÃ¼À. EzÀgÀ eÉÆÃvÉUÉ PÀÄj, ªÉÄÃPÉ
ªÀÄvÀÄÛ
zsÀ£ÀUÀ¼À£ÀÄß
ªÉÄÃAiÀÄÄ¸ÀÄvÁÛgÉ.
²PÀët. F UÁæªÀÄzÀ°è AiÀiÁªÀÅzÉÃ jÃwAiÀÄ ±Á¯ÉAiÀiÁUÀ° CxÀªÁÀ
CAUÀ£ÀªÁrAiÀiÁUÀ° E®è UÀÄqï ±À¥Àqïð ¸ÀA¸ÉÜAiÀÄªÀgÀÄ MAzÀÄ ±Á¯ÉAiÀÄ£ÀÄß
34

¥ÁægÀA©ü¹ £ÀqÉ¸ÀÄwÛzÀÝgÀÄ DzÀgÉ ¥Àæ¸ÀÄÛvÀ CzÀÄ ªÀÄÄZÀÑ¯ÁVzÉ DzÀÝjAzÀ
E°è£À ªÀÄPÀÌ½UÉ AiÀiÁªÀÅzÉÃjÃwAiÀÄ ²PÀët«®è. E°è£À ªÀÄPÀÌ¼ÀÄ ¸ÀºÀ
AiÀiÁªÀÅzÉÃ jÃw ªÀ¸Àw ±Á¯ÉUÀ½UÉ ºÉÆÃUÀÄwÛ®è. E°è 4 ªÀÄPÀÌ¼ÀÄ ªÀiÁvÀæ
5£ÉÃ vÀgÀUÀwAiÀÄªÀgÉUÉ «zÁå¨sÁå¸À ªÀiÁrzÁÝgÉ G½zÀAvÉ AiÀiÁªÀÅzÉÃ
ªÀÄPÀÌ¼ÀÄ ±Á¯ÉUÉ ºÉÆÃUÀÄwÛ®è.
DgÉÆÃUÀå. DgÉÆÃUÀåPÉÌ ¸ÀA§A¢¹zÀAvÉ E°è AiÀiÁªÀÅzÉÃ jÃwAiÀÄ
¸Ë®¨sÀåUÀ½®è CAzÀgÉ D±Á PÁAiÀÄðPÀvÉðAiÀiÁUÀ° CxÀªÁ EvÀgÉ DgÉÆÃUÀå
PÁAiÀÄðPÀvÉðAiÀÄgÁUÀ° §gÀÄªÀÅ¢®è AiÀiÁªÀÅzÉÃ DgÉÆÃUÀå ¸ÀªÀÄ¸Éå §AzÀgÉ
PÀ¤µÀÖ 6 Q.«ÄÃ £ÀqÉzÉÃ ºÉÆÃUÀ¨ÉÃPÀÄ ºÁUÀÆ C°è PÉÃªÀ® ¥Àæ¸ÀªÀ ªÀiÁr¸ÀÄªÀ
¸ÀªÀÄÄzÁAiÀÄ zÁ¢ EzÁÝgÉ CªÀgÀÄ C°è£À J¯Áè UÀ©üðtÂAiÀÄjUÉ ¥Àæ¸ÀªÀ
ªÀiÁr¸ÀÄvÁÛgÉ DzÀgÉ AiÀiÁªÀÅzÉÃ jÃwAiÀÄ ZÀÄZÀÄÑªÀÄzÀÄÝ ªÀÄvÀÄÛ
®¹PÉUÀ½®è. MAzÀÄ ªÉÃ¼É ¸ÁªÀiÁ£Àå ¥Àæ¸ÀªÀ DUÀ¢zÀÝgÉ MAzÀÄ ªÀÄAZÀzÀ
jÃwAiÀÄ°è MAzÀÄ §mÉÖUÉ PÉÆÃ®Ä PÀnÖ £Á®ÄÌ d£À ºÉÆwÛPÉÆAqÀÄ
ºÉÆÃUÀÄvÁÛgÉ DzÀgÉ ¸ÁªÀiÁ£ÀåªÁV UÀAqÀ¸ÀgÀÄ Hj£À°è G½zÀÄPÉÆ¼ÀÄîwÛ®è
DzÀÝjAzÀ 100 PÉÌ 90% vÁ¬Ä ªÀÄvÀÄÛ ªÀÄUÀÄ ¸ÁAiÀÄÄªÀ ¸ÀA¨sÀªÀ «gÀÄvÀÛzÉ.
EvÀgÉ AiÀiÁªÀÅzÉÃ jÃwAiÀÄ ¸ÀªÀÄ¸ÉåUÀ½UÉ GzÁºÀgÀuÉUÉ ªÀÄÆ¼É ªÀÄÄjvÀ ºÁªÀÅ
PÀrvÀ EvÁå¢UÀ½UÉ ¨ÉÃgÉ ºÀ½îUÀ½UÉ £Án ªÉÊzÀågÀ §½ ºÉÆÃUÀÄvÁÛgÉ.
«zÀÄåvï. F UÁæªÀÄªÀÅ E°èAiÀÄ ªÀgÉUÉ AiÀiÁªÀÅzÉÃ ¨É¼ÀPÀÄ PÁtzÉ
PÀvÀÛ¯ÉAiÀÄ°è PÁ® PÀ¼ÉAiÀÄÄwÛzÀÝgÀÄ £ÀAvÀgÀ ªÉÄÊgÁqÀ ¸ÀA¸ÀÜAiÀÄÄ
PÉÃ®ªÀÅ zÁ¤UÀ¼À£ÀÄß ¥ÀvÉÛ ºÀaÑ ¸É¯ÉÆÌÃ ¸ÀA¸ÀÜAiÉÆA¢UÉ ¸ÉÃjJ¯Áè
ªÀÄ£ÉUÀ½UÉ ¸ÉÆÃ¯Ágï ¸Ë®¨sÀå ¤ÃrzÉ.

zÉÆqÀØuÉ. F ºÀ½î ªÀiÁzÉÃ±ÀégÀ ¨ÉlÖ¢AzÀ 9QÃ.«Ä zÀÆgÀzÀ°è EzÉ F UÁæªÀÄzÀ°è
MlÄÖ 134 ªÀÄ£ÉUÀ½ªÉ EªÀgÀÄ ¨ÉqÀÄUÀA¥Á¸ï ªÀUÀðPÉÌ ¸ÉÃjzÀªÀgÁVzÁÝgÉ. EªÀgÀÄ
ªÀiÁzÉÃ±ÀégÀ£À ¨ÉlÖzÀ°è zÉÃªÀjUÉ ¥ÀÆeÉ ªÀiÁqÀÄªÀ ºÀPÀÄÌ ºÉÆA¢zÁÝgÉ CzÀgÀ°è
§AzÀ ºÀt CªÀgÀ DzÁAiÀÄ ªÁVzÉ DzÀgÉ EªÀjUÉ 2 ªÀµÀðPÉÌ MAzÀÄ ¨Áj ¸ÀgÀ¢
§gÀÄvÀÛzÉ DzÀÝjAzÀ CzÀÄ vÁvÁÌ°PÀ ªÁVzÉ.
ªÀÈwÛ. EªÀgÀ ¥ÀæªÀÄÄR ªÀÈwÛ Mt ¨ÉÃ¸ÁAiÀÄ ¥ÀzÀÝwAiÀiÁVzÉ CªÀgÀÄ
ªÀÄ¼ÉAiÀÄ£ÀÄß D±Àæ¬Ä¹ PÉÃªÀ® gÁVAiÀÄ£ÀÄß ¨É¼ÉAiÀÄÄvÁÛgÉ eÉÆÃ¼À
35

PÉÃ®ªÀgÀÄ ¨É¼ÉAiÀÄÄvÁÛgÉ DzÀgÉ CzÀ£ÀÄß ¸ÁUÁl ªÀiÁqÀ®Ä ¸ÁzsÀÀåªÁUÀzÉ
PÉÃ®ªÀgÀÄ ¨É¼ÉAiÀÄ®Ä ºÉÆUÀÄwÛ®è. ºÀ®ªÀÅ UÀAqÀ¸ÀgÀÄ PÉÃ®ªÀÅ
£ÀUÀgÀUÀ½UÉ ªÀ®¸É ºÉÆÃUÀÄvÁÛgÉ PÉÃ®ªÀÅ wAUÀ¼ÀÄUÀ¼À PÁ® C¯Éè EzÀÄÝ
©vÀÛ£É ¸ÀªÀÄAiÀÄPÉÌ §gÀÄvÁÛgÉ £ÀAvÀgÀ ¸ÀÄVÎ ªÀÄÄVzÀ £ÀAvÀgÀ
»AwgÀÄUÀÄvÁÛgÉ.
gÀ¸ÉÛ. F ºÀ½î ¨ÉlÖ¢AzÀ 9QÃ.«Ä
zÀÆgÀzÀ°è EzÉ E°èUÉ AiÀiÁªÀÅzÉÃ
jÃwAiÀÄ ªÁºÀ£ÀUÀ¼ÀÄ ºÉÆÃUÀ®Ä
¸ÁzsÀå«®è PÁgÀt MAzÀÄ »jzÁzÀ
¨ÉlÖªÀ£ÀÄß
QjzÁzÀ
zÁjAiÀÄ°è
PÀ®ÄèUÀ¼À
ªÀÄzÉå
ºÁzÀÄ
ºÉÆÃUÀ¨ÉÃPÀÄ E°èUÉ AiÀiÁªÀÅzÉÃ
ªÀ¸ÀÄÛUÀ¼À£ÀÄß
¸ÁV¸À¨ÉÃPÁzÀgÉ
ºÉÆwÛPÉÆAqÀÄ CxÀªÀ PÉÃ®ªÀgÀÄ
PÀvÉÛUÀ¼À£ÀÄß
§¼À¹PÉÆAqÀÄ
¸ÁV¸ÀÄvÁÛgÉ.
«zÀÄåvï. F UÁæªÀÄzÀªÀgÀÄ E°èAiÀÄ ªÀgÉUÉ AiÀiÁªÀÅzÉÃ ¨É¼ÀPÀÄ PÁtzÉ
PÀvÀÛ¯ÉAiÀÄ ¥Àæ¥ÀAZÀzÀ°è EzÁÝgÉ EªÀgÀÄ PÉªÀ® ¹ÃªÉÄ JuÉÚ ªÀÄvÀÄÛ ªÉÄÃtzÀ
§wÛAiÀÄ ¨É¼ÀQ£À°è PÁ® PÀ¼ÉAiÀÄÄwÛzÁÝgÉ F UÁæªÀÄzÀ°è ªÉÄÊgÁqÀ
¸ÀA¸ÉÀÜAiÀÄÄ ¸ÀºÀ vÀ£Àß PÁAiÀÄðPÀæªÀÄ ªÀiÁqÀÄwÛ®è FUÀ D UÁæªÀÄzÀ°è
¸ÉÆÃ¯Ágï C¼ÀªÀr¸À®Ä ªÉÄÊgÁqÀ ¸ÀA¸ÉÜ ¸É¯ÉÆÌÃ ¸ÀA¸ÉÜUÉ ªÀÄ£À« ¸À°è¹zÉ DzÀÝjAzÀ
CªÀgÀÄ ¸ÉÆÃ¯Ágï (MAzÀÄ J¯ï.E.r ºÁUÀÄ ¹.J¥ï.J¯ï ¢éÃ¥À ªÀÄvÀÄÛ MAzÀÄ ªÉÆ¨ÉÊ¯ï
ZÁfðAUï) PÉÆqÀ®Ä ¤zÀðj¹zÁÝgÉ DzÀgÉ CzÀPÉÌ §¼ÀPÉzÁgÀgÀÄ MlÄÖ ªÉZÀÑzÀ 20%
ªÉÆvÀÛªÀ£ÀÄß §j¸À¨ÉÃPÁUÀÄvÀÛzÉ CzÀgÀ MlÄÖ ªÉÆvÀÛ 10,200 gÀÆ DVzÀÄÝ
CzÀPÉÌ §¼ÀPÉzÁgÀ 2000gÀÆ ¤ÃqÀ¨ÉÃPÁVzÉ EzÀgÀ §UÉÎ CªÀgÀ §½ ZÀZÉð ªÀiÁrzÁUÀ
§ºÀ¼ÀµÀÄÖ
d£À
CzÀ£ÀÄß
¤ÃqÀ®Ä
¸ÁzÀå«®èªÉAzÀÄ
vÀªÀÄä
C¸ÀºÁAiÀÄPÀvÉAiÀÄ£ÀÄß ºÉÃ½PÉÆAqÀgÀÄ DzÀgÉ CªÀgÀ ªÀÄ£À ºÉÆÃ°¹ §AzÀ
CªÀPÁ±ÀªÀ£ÀÄß ¸ÀzÀÄ¥ÀAiÉÆÃUÀ §½¹PÉÆ¼ÀÄîªÀAvÉ w½¸À¯Á¬ÄvÀÄ £ÀAvÀgÀ
ºÉ¸ÀgÀÄ £ÉÆAzÁ¬Ä¸À®Ä 3 ¢£ÀUÀ¼À PÁ¯ÁªÀPÁ±À ¤ÃqÀ¯Á¬ÄvÀÄ. EzÀgÀ eÉÆÃvÉUÉ
±Á¯ÉUÉ ªÀÄvÀÄÛ zÉÃªÀ¸ÁÜ£ÀPÉÌ GavÀªÁV ¤ÃqÀ®Ä M¦àzÀgÀÄ.

DgÉÆÃUÀå. DgÉÆÃUÀåPÉÌ ¸ÀA§A¢¹zÀAvÉ E°è AiÀiÁªÀÅzÉÃ jÃwAiÀÄ ¸Ë®¨sÀåUÀ½®è
CAzÀgÉ
D±Á
PÁAiÀÄðPÀvÉðAiÀiÁUÀ°
CxÀªÀ
EvÀgÉ
DgÉÆÃUÀå
PÁAiÀÄðPÀvÉðAiÀÄgÁUÀ° UÁæªÀÄPÉÌ ¨sÉÃn ¤ÃqÀÄªÀÅ¢®è AiÀiÁªÀÅzÉÃ DgÉÆÃUÀå
¸ÀªÀÄ¸Éå §AzÀgÉ PÀ¤µÀÖ 9 Q.«ÄÃ £ÀqÉzÉÃ ºÉÆÃUÀ¨ÉÃPÀÄ.
F UÁæªÀÄzÀ°è ªÉÄÊgÁqÀ vÀ£Àß PÉÃ®¸ÀªÀ£ÀÄß ªÀiÁqÀÄwÛ®è DzÀgÉ F
UÁæªÀÄzÀ PÉÃ®ªÀÅ ¸Àé ¸ÀºÁAiÀÄ ¸ÀAWÀUÀ¼À ¸ÀzÀ¸ÀågÀÄ ªÉÄÊgÁqÀ
¸ÀA¸ÉÜAiÀÄ£ÀÄß ¸Àé ¸ÀºÁAiÀÄ ¸ÀAWÀ £ÀqÉ¸ÀÄªÀAvÉ ªÀÄ£À« ªÀiÁrzÀÝjAzÀ FUÀ
¸ÀAWÀ £ÀqÉ¸À®Ä ªÉÄÊgÁqÀ ¸ÀA¸ÉÜ ªÀÄÄAzÁVzÉ EzÀQÌAvÀ ªÉÆzÀ®Ä 7
36

¸ÀAWÀUÀ¼ÀÄ £ÀqÉAiÀÄÄwÛzÀÝªÀÅ DzÀgÉ ¸ÀjAiÀiÁzÀ ¥ÀÄ¸ÀÛPÀ §gÀºÀUÁgÀgÀÄ
ªÀÄvÀÄÛ ªÀiÁUÀðzÀ±ÀðPÀj®èzÉ ¸ÀÜVvÀUÉÆArzÉ.
F ªÉÄÃ°£À J¯Áè ºÀ½îUÀ¼À°è ªÉÄÊgÁqÀ ¸ÀA¸ÉÜAiÀÄÄ C£ÉÃPÀ ¸Àé ¸ÀºÁAiÀÄ
¸ÀAWÀUÀ¼À£ÀÄß ¸ÁÜ¦¹ CªÀgÀ°è G½vÁAiÀÄ ªÀÄvÀÄÛ EvÀgÉ DzÁAiÀÄ UÀ½PÉ
PÁAiÀÄðUÀ¼À°è vÉÆqÀV¸ÀÄwÛzÉ.
ªÉÄAzÁgÉ UÁæªÀÄzÀ°è AiÀiÁgÀÄ ¥ÀÄ¸ÀÛPÀ §gÉAiÀÄÄªÀªÀgÀÄ ºÉÆÃUÀÄwÛ®è
KPÉAzÀgÉ CzÀÄ vÀÄA§ zÀÆgÀ ªÀÄvÀÄÛ ¨ÉlÖªÁVzÉ DzÀÝjAzÀ AiÀiÁªÀÅzÉÃ ¹§âA¢
ºÉÆÃUÀÄwÛ®è ªÀÄvÀÄÛ AiÀiÁgÀÆ «zÁå¨sÁå¸ÀzÀ ªÀiÁrzÀªÀgÀÄ E®èzÀ PÁgÀt D
UÁæªÀÄzÀ ¸ÀAWÀzÀ ¸ÀzÀ¸ÀågÉ ªÀiÁzÉÃ±ÀégÀ ¨ÉlÖzÀ ªÉÄÊgÁqÀ ¸ÀA¸ÉÜUÉ §AzÀÄ
¥ÀæwªÁgÀ ¸ÀAWÀ £ÀqÉ¸ÀÄwÛzÁÝgÉ DzÀÝjAzÀ £Á£ÀÄ D UÁæªÀÄPÉÌ ¨ÉÃn ¤ÃrzÁUÀ
C°èAiÀÄ ªÀÄPÀÌ¼À£ÀÄß ªÀiÁvÀ£Ár¹ CªÀgÀ°è C®à N¢zÀ ªÀÄPÀÌ¼À §UÉÎ ªÉÄÊgÁqÀ
¸ÀA¸ÉÜUÉ w½¹zÉ DzÀÝjAzÀ CªÀgÀÄ C°è£À 5£ÉÃ vÀgÀUÀw «zÁåyðUÀ½UÉ vÀgÀ¨ÉÃw
¤ÃqÀ®Ä wªÀiÁð¤¹zÉ ºÁUÀÆ D UÁæªÀÄzÀ PÉ®ªÀÅ ¸ÀzÀ¸ÀåjUÉ CUÀgÀ§wÛ ªÀiÁqÀÄªÀ
vÀgÀ¨ÉÃw ¤Ãr 2 AiÀÄAvÀæUÀ¼À£ÀÄß vÉUÉzÀÄPÉÆnÖzÉ CzÀgÀ°è PÉÃ®ªÀgÀÄ PÉ®¸À
ªÀiÁqÀÄwÛzÁÝgÉ.
F ªÉÄÃ°£À J¯Áè UÁæªÀÄzÀ d£ÀgÀ eÉÆvÉ ªÀiÁvÀ£ÁrzÁUÀ £ÀªÀÄä PÀ£ÁðlPÀzÀ
gÉÊvÀgÀÄ ªÀiÁrPÉÆ¼ÀÄîwÛgÀÄªÀ DvÀä ºÀvÉåUÉ CxÀðªÉ E®è CªÀjUÉ F ªÀÄÄUÀÝ
d£ÀgÀ£ÀÄß GzÁºÀgÀuÉ ¤ÃqÀ§ºÀÄzÀÄ.
E£ÀÄß G½zÀAvÉ F UÁæªÀÄUÀ¼À°è ±ËZÁ®AiÀÄzÀ §UÉÎ d£ÀjUÉ CjªÉÃ E®è PÁgÀt C°è£À
d£ÀjUÉ ¸ÀjAiÀiÁV ªÀÄÆ®¨sÀÆvÀ ¸ËPÀAiÀÄðUÀ¼ÁzÀ DºÁgÀ, PÀÄrAiÀÄÄªÀ ¤ÃgÀÄ,
DgÉÆÃUÀå, ²PÀët ªÀÄvÀÄÛ «zÀÄåvï ¸Ë®¨sÀåUÀ¼ÉÃ eÉÆÃvÉUÉ ¤Ãj£À ¸ÀªÀÄ¸Éå
C¢üPÀªÁVgÀÄªÀÅzÀjAzÀ ±ËZÁ®AiÀÄzÀ §UÉÎ AiÉÆÃZÀ£ÉAiÉÄ ªÀiÁr®è.
¸Àé ¸ÀºÁAiÀÄ ¸ÀAWÀUÀ¼À ¸À¨sÉ ªÀÄvÀÄÛ G½vÁAiÀÄ.
ªÉÄÊgÁqÀ ¸ÀA¸ÉÜAiÀÄÄ ªÀiÁzÉÃ±ÀégÀ
¨ÉlÖzÀ ¸ÀÄvÀÛªÀÄÄvÀÛ MlÄÖ 87 ¸Àé
¸ÀºÁAiÀÄ ¸ÀAWÀUÀ¼À£ÀÄß ¤ªÀðºÀuÉ
ªÀiÁqÀÄwÛzÀÄÝ CzÀgÀ°è C£ÉÃPÀ §qÀ
ªÀÄvÀÄÛ
¨sÀÆ
gÀ»vÀ
ªÀÄ»¼ÉAiÀÄjzÁÝgÉ
CAvÀºÀ
¸ÀAWÀUÀ¼À°è £Á£ÀÄ 3 ¸ÀAWÀUÀ¼À
¸À¨sÉUÀ¼À£ÀÄß
ºÁdgÁVzÉÝ
¸ÀA¸ÉÜAiÀÄÄ
¸ÀAWÀUÀ¼À£ÀÄß
GvÀÛªÀÄªÁV £ÀqÉ¸ÀÄwÛzÉ £Á£ÀÄ
¸ÀAWÀzÀ ¸ÀzÀ¸ÀågÀ eÉÆvÉ £ÉÃgÀªÁV
ZÀZÉð ªÀiÁrzÁUÀ CªÀgÀ°è ¥Àæw
¸ÀAWÀzÀ
¸À¨sÉAiÀÄ°è
ºÀ®ªÀÅ
¥ÀæQæAiÉÄUÀ¼À
ªÀÄÆ®PÀ
37

£ÀqÉ¸ÀÄvÁÛgÉ
ªÀÄÄRåªÁV.

CªÀÅUÀ¼À°è

➢ ¥Àæw ¸À¨sÉAiÀÄ°è M§â ¸À¨sÁzÀåPÀëgÀ £ÉÃªÀÄPÀ- EªÀgÀÄ ¸À¨sÉAiÀÄ£ÀÄß
ªÀÄÄ£ÀßqÉ¸ÀÄªÀÅzÀÄ ¥ÁæxÀ£É ªÀiÁqÀÄªÀÅzÀÄ, J®ègÀ£ÀÄß ¸ÁéUÀvÀ
ªÀiÁqÀÄªÀÅzÀÄ, G½vÁAiÀÄ ªÀÄvÀÄÛ ¸Á® ªÀÄgÀÄ¥ÁªÀw ºÀt ªÀ¸ÀÆ°
ªÀiÁqÀÄªÀÅzÀÄ, ZÀZÁð «µÀAiÀÄUÀ¼À §UÉÎ ZÀað¸ÀÄªÀÅzÀÄ, ªÀAzÀ£Á¥ÀðuÉ
ªÀiÁqÀÄªÀÅzÀÄ ªÀÄvÀÄÛ ¨ÁåAQUÉ ºÀt ¥ÁªÀw ªÀiÁqÀÄªÀÅzÀÄ ¸À¨ÁzsÀåPÀëgÀ
PÁAiÀÄðUÀ¼ÀÄ.
➢ ¸ÀAWÀzÀ ¤AiÀÄªÀÄUÀ¼À£ÀÄß J®ègÀÆ ºÉÃ¼ÀÄvÁÛgÉ- CªÀÅUÀ¼ÉAzÀgÉ
¸ÀAWÀPÉÌ
¸ÉÃgÀÄªÀªÀgÀÄ
¨sÁgÀwÃAiÀÄgÁVgÀ¨ÉÃPÀÄ,
18
ªÀµÀð
vÀÄA©gÀ¨ÉÃPÀÄ, §qÀ PÀÄlÄA¨sÀPÉÌ ¸ÉÃjgÀ¨ÉÃPÀÄ, ¥Àæw ªÁgÀ G½vÁAiÀÄ
ªÀÄvÀÛ ¸Á® ºÁUÀÄ ¸ÉÃªÁ ±ÀÄ®Ì MDªÀw ªÀiÁqÀ¨ÉÃPÀÄ, PÀqÁØAiÀÄªÁV
¸ÀAWÀPÉÌ ºÁdgÁUÀ¨ÉÃPÀÄ, zÀÆgÀ zÀÈ¶Ö ºÉÆA¢gÀ¨ÉÃPÀÄ, ¸ÀªÀÄAiÀÄPÉÌ
¸ÀjAiÀiÁV ¸À¨sÉUÉ ºÁdgÁUÀ¢zÀÝgÉ zÀAqÀ ¥ÁªÀw¸À¨ÉÃPÀÄ, ¥Àæw¤¢üUÉ w½¸ÀzÉ
UÉÊgÀÄºÁdgÁzÀgÉ 50 gÀÆ zÀAqÀ ¥ÁªÀw¸À¨ÉÃPÀÄ,(C£ÁgÉÆÃUÀå ªÀÄvÀÄÛ
¸ÀA§A¢üPÀgÀ ¸ÁªÀÅ ¸ÀA¨sÀ«¹zÁUÀ MgÀvÀÄ¥Àr¹) ¸À¨sÉAiÀÄ°è AiÀiÁªÀÅzÉÃ PÉlÖ
ZÀl ªÀÄvÀÄÛ PÉlÖ ªÀiÁvÀÄUÀ¼À£ÀÄß ªÀiÁvÀ£ÁqÀ¨ÁgÀzÀÄ, ¸À¨sÁzÀåPÀëgÀ
ªÀiÁvÀÄ CAwªÀÄªÁVgÀÄvÀÛzÉ,
➢ ZÀZÉðUÀ¼ÀÄ- »A¢£À ¸À¨sÉÉAiÀÄ £ÀqÀÄªÀ½PÉAiÀÄ §UÉÎ ªÀÄÄA¢£À £ÀqÉUÀ¼À
§UÉÎ ªÀÄvÀÄÛ PÉÃ®ªÀÅ UÁæªÀiÁ©üªÀÈ¢ÝAiÀÄ PÁAiÀÄðUÀ¼À §UÉÎ ZÀZÉð
ªÀiÁqÀÄvÁÛgÉ
➢ G½vÁAiÀÄ ¸Á® ªÀÄgÀÄ¥ÁªÀw ªÀÄvÀÄÛ ¸ÉÃªÁ ±ÀÄ®ÌzÀ ªÀ¸ÀÆ°
➢ ªÀAzÀ£Á¥ÀðuÉ
EzÉ¯Áè ªÀÄÄVzÀ £ÀAvÀgÀ J¯Áè ¸ÀzÀ¸ÀågÀÄ ¸À» ºÁQ ¸À¨sÉ ªÀÄÄV¸ÀÄvÁÛgÉ
EªÀgÀÄ MlÄÖ 9 jÃwAiÀÄ ¥ÀÄ¸ÀÛPÀUÀ¼À£ÀÄß ¤ªÀðºÀuÉ ªÀiÁqÀÄvÁÛgÉ ºÁUÀÆ
¥ÀÄ¸ÀÛPÀ §gÉAiÀÄÄªÀªÀjUÉ ¥Àæw ¸ÀzÀ¸ÀågÀÄ wAUÀ½UÉ gÀÆ 10 gÀAvÉ G½vÁAiÀÄ
ºÀt ¤ÃqÀÄvÁÛgÉ. ¥Àæw ¸ÀzÀ¸ÀågÀÄ ¸ÀgÀ¢AiÀÄAvÉ ¨ÁåAQUÉ ºÉÆÃUÀÄvÁÛgÉ
ºÁUÀÄ ºÀt ¥ÁªÀw ªÀiÁqÀÄvÁÛgÉ EzÀjAzÀ CªÀgÀ°è ªÀåªÀºÁgÀ ªÀÄ£ÉÆÃ¨sÁªÀ
¨É¼ÉAiÀÄÄvÀÛzÉ.
J¯Áè ¸ÀAWÀUÀ¼ÀÄ GvÀÛªÀÄªÁV £ÀqÉAiÀÄÄwÛzÀÄÝ D¢ªÁ¹ d£ÁAUÀzÀ
UÀÄA¥ÀÄUÀ¼À°è ¸Àé®à vÉÆAzÀgÉUÀ½ªÉ PÁgÀt CªÀgÀÄ ¸Á®ªÀ£ÀÄß ¸ÀjAiÀiÁV
ªÀÄgÀÄ¥ÁªÀw ªÀiÁqÀÄªÀÅ¢®è. ªÉÄÊgÁqÀ ¸ÀA¸ÉÜAiÀÄªÀgÀÄ GvÀÛªÀÄªÁzÀ ¨ÁåAPï
¸ÀA¥ÀPÀð ºÉÆzÀV¹zÀÄÝ CzÀ®èzÉ ¸ÀAWÀ«ÄvÀæ
¸ÀA¸ÉÜ¬ÄAzÀ C£ÉÃPÀ
¸ÀA¸ÉÜUÀ½UÉ ¸Á® PÉÆr¹zÁÝgÉ ªÀÄºÀzÉÃ±ÀégÀ ¨ÉlÖzÀ°è MlÄÖ 60 ¸ÀAWÀUÀ½UÉ
¸ÀAWÀ«ÄvÀæ ¸ÀA¸ÉÜ PÀqÉ¬ÄAzÀ 75 ®PÀë gÀÆ ¸Á® PÉÆr¹zÁÝgÉ. C£ÉÃPÀ ¸ÀzÀ¸ÀågÀÄ
ºÀ®ªÀÅ DzÁAiÀÄUÀ¼À°è vÀªÀÄä£ÀÄß vÉÆqÀV¹PÉÆArzÁÝgÉ.

38

ªÉÄÊgÁqÀ ¸ÀA¸ÀÜAiÀÄÄ ¥Àæw ¸ÀAWÀ¢AzÀ ¥Àæw wAUÀ¼ÀÄ 720 gÀÆ ¤ªÁðºÀt
¸ÀÄAPÀ ªÀ¸ÀÆ° ªÀiÁqÀÄvÁÛgÉ EzÀÄ ¹.JªÀiï.Dgï.¹ AiÀÄ DzsÁAiÀÄªÁVzÉ.
¸Àé ¸ÀºÁAiÀÄ ¸ÀAWÀUÀ¼À UÉæÃrAUï.
¥Àæw ªÀµÀð ªÉÄÊgÁqÀ ¸ÀA¸ÀÜAiÀÄÄ PÉ®ªÀÅ ªÀiÁ£ÀzÀAqÀUÀ¼À DzÁgÀzÀ
ªÉÄÃ¯É J¯Áè ¸ÀAWÀUÀ¼À£ÀÄß UÉærAUï ªÀiÁqÀÄvÁÛgÉ EzÀjAzÀ ¸ÀAWÀªÀÅ AiÀiÁªÀ
ºÀAvÀzÀ°è EzÉ JAzÀÄ w½zÀÄ CzÀgÀ ªÀÄÄA¢£À AiÉÆÃd£É UÀ¼À£ÀÄß
gÀÆ¦¹PÉÆ¼ÀÄîvÀÛzÉ ªÀÄvÀÄÛ CzÀgÀ DzsÁgÀzÀ ªÉÄÃ¯É ¸ÀAWÀ«ÄvÀæ¢AzÀ ¸Á®
¤ÃqÀ®Ä ¤zsÀðj¸ÀÄwÛzÉ. UÉæÃrAUï£À°è F PÉÃ¼ÀV£À CA±ÀUÀ¼À£ÀÄß
¥ÀjUÀtÂ¸ÀÄvÁÛgÉ.
✓ G½vÁAiÀÄ ªÀÄvÀÄÛ ¸Á® ªÀÄgÀÄ¥ÁªÀw
✓ ¸ÀAWÀzÀ ¸À¨sÉ £ÀqÉAiÀÄÄªÀ CªÀ¢ü(ªÁgÀPÉÌ, 15 ¢£ÀPÉÌ ªÀÄvÀÄÛ wAUÀ½UÉ)
✓ ¥ÀÄ¸ÀÛPÀ ¤ªÀðºÀuÉ
✓ ¨ÁåAQ£À°è EgÀÄªÀ ºÀt
✓ DzsÁAiÀÄ vÀgÀÄªÀAvÀºÀ PÁAiÀÄðUÀ¼ÀÄ
✓ zÀÆgÀ zÀÈ¶Ö AiÉÆÃd£ÉUÀ¼ÀÄ
✓ UÁæªÀiÁ©üªÀÈ¢Ý CxÀªÀ ¸ÀªÀiÁfPÀ ¸ÉÃªÉUÀ¼ÀÄ.
EªÀÅUÀ¼À DzsÁgÀzÀ
¤ÃqÀÄvÁÛgÉ.

ªÉÄÃ¯É

UÉæÃrAUï

ªÀiÁr

CªÀÅUÀ½UÉ

CAPÀUÀ¼À£ÀÄß

EvÀgÉ ¸ÀAWÀUÀ½UÉ ºÉÆÃ°PÉ ªÀiÁrzÀgÉ ªÉÄÊgÁqÀ £ÀqÉ¸ÀÄwÛgÀÄªÀ ¸ÀAWÀUÀ¼ÀÄ
GvÀÛªÀÄªÁVzÉ
• n.r.J¥ï(mÉÊ§¯ï qÉªÉ®¥ïªÉÄAmï ¥ÀAqï) PÁAiÀÄðPÀæªÀÄ
mÉÈ§¯ï qÉªÉ®A¥ïªÉÄAmï ¥ÀAqï EzÀÄ PÉÃªÀ® D¢ªÁ¹ ¸ÉÆÃ°UÀ d£ÁAUÀPÉÌ ¸ÉÃjzÀ
¸ÀªÀÄÄzÁAiÀÄPÉÌ
ªÀiÁvÀæ
EzÀgÀ
¥ÀæAiÉÆÃd£É
¤ÃqÀ¯ÁUÀÄvÀÛzÉ
F
PÁAiÀÄðPÀæªÀÄPÉÌ £À¨Áqïð ¨ÁåAPï ºÀt ¤ÃrwÛzÉ.
GzÉÝÃ±À- EzÀgÀ ¥ÀæªÀÄÄPÀ GzÉÝÃ±À D¢ªÁ¹ d£ÁAUÀzÀ°è DzÁAiÀÄ vÀgÀÄªÀAvÉ
ªÀiÁqÀÄªÀÅzÀÄ ªÀÄvÀÄÛ CªÀjUÉ GzÉÆåÃUÀ ¤ÃqÀÄªÀÅzÀÄ. F PÁAiÀÄðPÀæªÀÄ
¨sÁgÀvÁzÀåAvÀ 350 ¸ÀÜ¼ÀUÀ¼À°è £ÀqÉAiÀÄÄwÛzÉ EzÀgÀ°è ¥ÀæªÀÄÄRªÁV
vÉÆÃlUÁjPÉ ¸À¸ÀåUÀ¼À£ÀÄß ºÁQ CªÀÅUÀ¼À ªÀÄÆ®PÀ CªÀgÀ DzÁAiÀÄ
ºÉaÑ¸ÀÄªÀÅzÁVzÉ.
DzÀgÉ
F
PÁAiÀÄðPÀæªÀÄ
E°è£À
ªÁvÁªÀgÀtPÉÌ
ºÉÆAzÁtÂPÉAiÀiÁUÀÄªÀÅ¢®è JAzÀÄ CªÀgÀÄ vÀªÀÄä GzÉÝÃ±ÀªÀ£ÀÄß §zÀ°¸ÀÄªÀAvÉ
ªÉÄÊgÁqÀ ¸ÀA¸ÀÜ ªÀiÁrvÀÄ DzÀÝjAzÀ E°è£À d£ÀvÉUÉ C£ÀÄPÀÆ® DUÀÄªÀAvÉ PÉ®ªÀÅ
PÁAiÀÄðPÀæªÀÄUÀ¼À£ÀÄß ¤ÃqÀ¯ÁUÀÄwÛzÉ.
EzÀgÀ°è PÉ®ªÀÅ CAQ CA±ÀUÀ¼ÀÄ
EzÀÄ MlÄÖ 4 ªÀµÀðUÀ¼À ¥ÁæeÉPïÖ DVzÉ ºÁUÀÄ MlÄÖ ªÉÆvÀÛ 1.6 PÉÆÃn gÀÆ
39

MlÄÖ PÀÄlÄA§UÀ¼ÀÄ- 486
40% ºÀt ¥À¯Á£ÀÄ¨sÀ« §j¸À¨ÉÃPÀÄ
60% ºÀt £À¨Áqïð ¤ÃqÀÄvÀÛzÉ (AiÀiÁªÀÅzÉÃ ªÀÄgÀÄ ¥ÁªÀw E®è)
EzÀgÀ°è ¤ªÀðºÀuÁ ¤¢ü ªÀÄvÀÄÛ AiÉÆÃd£Á ¤¢ü JA§ JgÀqÀÄ ¤¢üUÀ½ªÉ
¥À¯Á£ÀÄ¨sÀ«UÀ½UÉ
¥À¯Á£ÀÄ¨sÀ«UÀ¼ÀÄ

2

jÃwAiÀÄ°è

«AUÀr¸À¯ÁVzÉ

1.

¨sÀÆ«Ä

ºÉÆA¢gÀÄªÀ

2. ¨sÀÆ«Ä E®èzÀ ¥À¯Á¤¨sÀ«UÀ¼ÀÄ EªÀj§âjUÀÆ ¨ÉÃgÉ ¨ÉÃgÉ jÃwAiÀÄ ¤AiÀÄªÀÄUÀ¼ÀÄ
ªÀÄvÀÄÛ ºÀt «zÉ
1. ¨sÀÆ«Ä ºÉÆA¢gÀÄªÀ ¥À¯Á£ÀÄ¨sÀ«UÀ¼ÀÄ.
F PÉÃ¼ÀUÉ ¤ÃrgÀÄªÀ PÁAiÀÄðPÀæªÀÄUÀ¼À°è ¥À¯Á£ÀÄ¨sÀ« AiÀiÁªÀÅzÁzÀgÀÄ
MAzÀ£ÀÄß ¥ÀqÉAiÀÄ§ºÀÄzÀÄ.

PÀæ.¸À
A

PÁAiÀÄðPÀæªÀÄUÀ¼À
Ä

1

¹ÃªÉÄ ºÀ¸ÀÄ

1

2

ªÉÄÃPÉ/PÀÄj ¸ÁPÁtÂPÉ

3

JªÉÄä

4+
1
1

PÀÈ¶
¸À®PÀgÀuÉUÀ¼ÀÄ

MlÄÖ
ªÉÆvÀ
Û

¥À¯Á£ÀÄ¨sÀ «ªÉÄ
« ¤ÃqÀÄªÀ
ªÉÆvÀÛ

27,810

¥ÁæeÉPÀ
Ö
¤ÃqÀÄªÀ
ªÉÆvÀÛ
17,810

12,656

8,156

4500

2,81
0
1406

16687

10687

6000

1687

720

40

10,000

CgÀtå C©üªÀÈ¢Ý
±ËZÁ®AiÀÄPÉÌ
¸ÀºÁAiÀÄ
ªÉÄÃªÀÅ C©üªÀÈ¢Ý
¥ÁætÂUÀ¼À
DgÉÆÃUÀåPÉÌ

1668
2000

F
ªÉÄÃ°£À
AiÀiÁªÀÅzÁzÀgÀÄ
MAzÀÄ
PÁAiÀÄðPÀæªÀÄzÀ eÉÆvÉUÉ F PÉ¼ÀV£À J¯Áè
¸Ë®¨sÀåUÀ¼À£ÀÄß ¥ÀqÉAiÀÄÄvÁÛgÉ. ºÁUÀÄ
EªÀÅUÀ¼À£ÀÄß
¸ÀA¥ÀÆtðªÁV
£À¨Áqïð
¨sÀj¸ÀÄvÉÛzÉ.

1300
500

2. ¨sÀÆ«Ä ºÉÆA¢®èzÉÃ EgÀÄªÀ ¥À¯Á£ÀÄ¨sÀ«UÀ¼ÀÄ.
F PÉÃ¼ÀUÉ ¤ÃrgÀÄªÀ PÁAiÀÄðPÀæªÀÄUÀ¼À°è ¥À¯Á£ÀÄ¨sÀ« AiÀiÁªÀÅzÁzÀgÀÄ
MAzÀ£ÀÄß ¥ÀqÉAiÀÄ§ºÀÄzÀÄ
PÀæ.¸À
A

PÁAiÀÄðPÀæªÀÄUÀ¼
ÀÄ

MlÄÖ
¸ÀASÉ
å

MlÄÖ
ªÉÆvÀ
Û

¥À¯Á£ÀÄ¨sÀ «ªÉ
« ¤ÃqÀÄªÀ Ä
ªÉÆvÀÛ

55620

¥ÁæeÉPÀ
Ö
¤ÃqÀÄªÀ
ªÉÆvÀÛ
35620

1

¹ÃªÉÄ ºÀ¸ÀÄ

2

2

ªÉÄÃPÉ/PÀÄj ¸ÁPÁtÂPÉ 8+1

22812

14812

8000

3

JªÉÄä

2

33374

21374

12000

4

CAUÀr

1

15000

9000

6000

41

20000

562
0
281
2
337
4
000

F ªÉÄÃ°£À AiÀiÁªÀÅzÁzÀgÀÄ MAzÀÄ PÁAiÀÄðPÀæªÀÄzÀ eÉÆÃvÉUÉ F PÉÃ¼ÀV£À J¯Áè
¸Ë®¨sÀåUÀ¼À£ÀÄß ¥ÀqÉAiÀÄÄvÁÛgÉ. ºÁUÀÄ EªÀÅUÀ¼À£ÀÄß ¸ÀA¥ÀÆtðªÁV £À¨Áqïð
¨sÀj¸ÀÄvÉÛzÉ.
¸Ë®¨sÀåUÀ¼ÀÄ
PÀÈ¶
¸À®PÀgÀuÉUÀ¼ÀÄ
CgÀtå C©üªÀÈ¢Ý
±ËZÁ®AiÀÄPÉÌ
¸ÀºÁAiÀÄ
¥ÁætÂUÀ¼À
DgÉÆÃUÀåPÉÌ

F
ªÉÄÃ°£À
EvÀgÉ
ªÀiÁqÀÄwÛzÉ CªÀÅUÀ¼ÉAzÀgÉ
▪
▪
▪
▪
▪
▪
▪

¤ÃqÀÄªÀ
ªÉÆvÀÛ
720
1668
2000
1000

¸Ë®WÀåUÀ¼À
eÉÆÃvÉUÉ
PÁAiÀÄðPÀæªÀÄUÀ¼À£ÀÄß

DgÉÆÃUÀå ²©gÀUÀ¼À£ÀÄß DAiÉÆÃf¸ÀÄªÀÅzÀÄ
¥À±ÀÄ DgÉÆÃUÀå vÀ¥Á¸ÀuÉ ²©gÀ
¸ÀAWÀzÀ vÀgÀ¨ÉÃwUÀ¼ÀÄ
¥ÀÄ¸ÀÛPÀ ¤ªÀðºÀuÉAiÀÄ vÀgÀ¨ÉÃw
PË±À®å vÀgÀ¨ÉÃw
DgÉÆÃUÀåzÀ vÀgÀ¨ÉÃw
¹§âA¢AiÀÄ vÀgÀ¨ÉÃwUÀ¼À£ÀÄß ¤ÃqÀ¯ÁUÀÄvÀÛzÉ.

F AiÉÆÃd£ÉAiÀÄÄ 4 ªÀµÀðUÀ¼À CªÀ¢ü ºÉÆA¢zÀÄÝ ¥Àæ¸ÀÄÛvÀ 486 ¥À¯Á£ÀÄ¨sÀ«UÀ¼À
¥ÉÊQ 400 d£ÀjUÉ F AiÉÆÃd£ÉAiÀÄ C£ÀÄPÀÆ®UÀ¼ÀÄ zÉÆgÉwÛzÀÄÝ G½zÀ 86
¥À¯Á£ÀÄ¨sÀ«UÀ½UÉ ªÀÄÄA¢£À ªÀµÀðzÉÆÃ¼ÀUÉ ¤ÃqÀ¯ÁUÀÄvÀÛzÉ. PÉÆÃ£ÉAiÀÄ
ªÀµÀðzÀ°è ¹§âA¢ vÀgÀ¨ÉÃw, ªÀiË®åªÀiÁ¥À£À ªÀÄvÀÄÛ ¥À°vÁA±ÀªÀ£ÀÄß ªÀiÁ¥À£À
ªÀiÁqÀ¯ÁUÀÄvÀÛzÉ

Staff structure of Tribal development found program

1. Programme
coordinator
1. Community extinction
officer

1. Animal husbanding extinction
officer (technical officer)
42

«ªÉÄUÉ ¸ÀA¨sÀA¢¹zÀAvÉ F AiÉÆÃd£ÉAiÀÄ°è §gÀÄªÀ J¯Áè ¸ÁPÀÄ ¥ÁætÂUÀ½UÉ
£À¨Áqïð PÀqÉ¬ÄAzÀ GavÀ «ªÉÄ ¸Ë®UÀå«zÀÄÝ CzÀÄ 3 ªÀµÀðUÀ½UÉ C£Àé¬Ä¸ÀÄvÀÛzÉ
ªÀÄvÀÄÛ CzÀ£ÀÄß AiÀÄÄ£ÉÊmÉqï ªÀÄvÀÄÛ NjAiÀÄAl¯ï «ªÀiÁ PÀA¥À¤UÀ¼À°è «ªÉÄ
ªÀiÁr¸À¯ÁVzÉ.
«ªÉÄUÉ ¸ÀA¨sÀA¢¹zÀAvÉ ¥ÁætÂUÀ¼À ªÉÄÃ¯É ¤zsÁðgÀªÁUÀÄvÀÛzÉ EzÀ£ÀÄß
ªÉÄÊgÁqÀzÀ EAf¤AiÀÄgï C¢üPÁjUÀ¼ÀÄ ¤zsÁðgÀ ªÀiÁqÀÄvÁÛgÉ. EzÀgÀ ¨É¯É ¥Àæw 100
gÀÆ «ªÉÄUÉ 11.46% £ÀµÀÄÖ ¥À¯Á£ÀÄ¨sÀ«UÀ¼ÀÄ ¨sÀj¸À¨ÉÃPÁUÀÄvÀÛzÉ ªÀÄÆgÀÄ
ªÀµÀðUÀ¼ÀÄ CzÀÄ ZÁ°ÛAiÀÄ°èzÀÄÝ £ÀAvÀgÀ ¥À¯Á£ÀÄ¨sÀ«UÀ¼ÀÄ CªÀ±ÀåPÀvÉ EzÀÝ°è
ªÀÄvÉÛ ¥ÁªÀw ªÀiÁqÀ§ºÀÄzÀ CzÀÄ ¥ÁªÀw ªÀiÁrzÀ 15 ¢£ÀUÀ¼À £ÀAvÀgÀ eÁjUÉ
§gÀÄvÀÛzÉ.
«ªÉÄ¬ÄAzÀ ¥ÁætÂUÀ¼ÀÄ CPÁ°PÀªÁV ¸ÀvÀÛgÉÉ «ªÉÄ ºÀt PÀA¥À¤AiÀÄÄ ¤ÃqÀÄvÀÛzÉ
EzÀjAzÀ CªÀgÀÄ ªÀÄvÉÆÛAzÀ£ÀÄß PÉÆÃ¼Àî§ºÀÄzÀÄ. EzÀÄ §qÀvÀ£ÀzÀ°è fÃªÀ£À
£ÀqÉ¸ÀÄwÛgÀÄªÀ D¢üªÁ¹UÀ½UÉ ºÉZÀÄÑ C£ÀÄPÀÆ®ªÁUÀÄvÀÛzÉ.
¥ÁægÀA¨sÀzÀ°è ¸ÀvÀÛ ¥ÁætÂAiÉÆA¢UÉ ªÉÄÊgÁqÀzÀ C¢üPÁjUÀ¼ÀÄ ¥ÉÆÃmÉÆ EzÀÝgÉ
«ªÉÄ ¤ÃqÀÄwÛzÀÝgÀÄ DzÀgÉ ¥Àæ¸ÀÄÛvÀ PÉÃªÀ® ¥ÉÆÃ¸ïÖªÀÄl£ïð ªÀiÁrzÀ ¥À±ÀÄ
ªÉÊzÀågÀÄ ¥ÉÆÃmÉÆzÀ°è EzÀÝgÉ ªÀiÁvÀæ «ªÉÄ ¤ÃqÀÄªÀÅzÁV C¢üPÁjUÀ¼ÀÄ
w½¹gÀÄªÀÅzÀjAzÀ ¥À¯Á£ÀÄ¨sÀ«UÀ¼ÀÄ CzÀgÀ ¥À® ¥ÀqÉAiÀÄ®Ä ¸ÁzÀåªÁUÀÄwÛ®è
PÁgÀt CªÀgÀÄ UÀÄqÀØUÁqÀÄ ªÀÄvÀÄÛ »AzÀÄ½zÀ ¥ÀæzÉÃ±ÀUÀ¼À°è ªÁ¸À
ªÀiÁqÀÄwÛgÀÄªÀÅzÀjAzÀ ªÉÊzsÀågÀÄ C°èUÉ §gÀÄwÛ®è ªÀÄvÀÄÛ ¸ÀvÀÛ
¥ÁætÂUÀ¼À£ÀÄß D¸ÀàvÉæUÉ ¸ÁV¸À®Ä CªÀgÀ §½ AiÀiÁªÀÅzÉÃ jÃwAiÀÄ
ªÁºÀ£ÀUÀ¼ÁUÀ° ªÀÄvÀÄÛ EvÀgÉ ªÀåªÀ¸ÀÜAiÀiÁUÀ° E°è eÉÆÃvÉUÉ ªÀÄºÀzÉÃ±ÀégÀ
¨ÉlÖPÉÌ vÀAzÀgÀÄ C°èAzÀ AiÀiÁªÀÅzÉÃ ¸ÀvÀÛ ¥ÁætÂUÀ¼À£ÀÄß ªÁºÀ£ÀzÀ°è ¸ÁV¸À®Ä
CªÀPÁ±À ¤ÃqÀÄwÛ®è EzÀjAzÀ ¥À¯Á£ÀÄ¨sÀ«UÀ½UÉ vÉÆAzÀgÉAiÀiÁUÀÄwÛzÉ JAzÀÄ
¸ÀªÀÄÄzÁAiÀÄzÀ d£ÀgÀÄ w½¸ÀÄwÛzÁÝgÉ. EzÀPÉÌ ªÉÄÊgÁqÀ ¸ÀA¸ÀÜAiÀÄÄ ¸ÀºÀ
PÉÃ®ªÀÅ ªÀÄ£À«UÀ¼À£ÀÄß ªÀiÁqÀÄwÛzÉ ªÀÄvÀÄÛ ºÉÆÃgÁlUÀ¼À£ÀÄß ªÀiÁqÀÄwÛzÉ
43

¸ÀªÀÄUÀæ d¯Á£ÀAiÀÄ£À ¤ªÀðºÀt PÁAiÀÄðPÀæªÀÄ I.W.M.P(Integrated watershed
management program)
F PÁAiÀÄðPÀæªÀÄªÀÅ NrAiÀÄgÀ¥Á¼Àå ¹.JªÀiï.Dgï.¹ PÉÃAzÀæzÀ C¢ü£ÀzÀ°è
£ÀqÉAiÀÄÄwÛzÉ F PÁAiÀÄðPÀæªÀÄPÉÌ ¸ÀA¨sÀA¢¹zÀAvÉ d¯Á£ÀAiÀÄ£À ¥ÀæzÉÃ±ÀPÉÌ
¨sÉÉÃn
¤Ãr
CzÀ£ÀÄß
«PÀëuÉ
ªÀiÁqÀ¯Á¬ÄvÀÄ
ªÀÄvÀÄÛ
C°è£À
¥À¯Á£ÀÄ¨sÀ«UÀ¼ÉÆA¢UÉ ZÀZÉð ªÀiÁqÀ¯Á¬ÄvÀÄ C°è£À ªÀåªÀ¸ÁÜ¥ÀPÀgÀ£ÀÄß ¨sÉÃn
ªÀiÁr CzÀPÉÌ ¸ÀA¨A¢¹zÀAvÉ «ªÀgÀUÀ¼À£ÀÄß ¥ÀqÉAiÀÄ¯Á¬ÄvÀÄ
PÁAiÀÄðPÀæªÀÄzÀ §UÉÎ «ªÀgÀUÀ¼ÀÄ
F PÁAiÀÄðPÀæªÀÄPÉÌ CfÃªÀiï ¥ÉæÃªÀiïfÃ ¥ËAqÉÃ±À£ï ¸ÀA¸ÉÜAiÀÄÄ DyðPÀ £ÉgÀªÀÅ
¤ÃqÀÄwÛzÀÄÝ EzÀ£ÀÄß ªÉÄÊgÁqÀ ¸ÀA¸ÉÜAiÀÄÄ ªÀÄÄ£ÀßqÉ¸ÀÄwÛzÉ. EzÀPÉÌ
PÉÆÃ¼ÉîUÁ® vÁ®ÆQ£À ¥ÀgÀ¸ÉUËqÀ£À¥Á¼Àå ¥ÀAZÁ¬ÄwAiÀÄ ªÁå¦ÛAiÀÄ°è
PÁAiÀÄðPÀæªÀÄ £ÀqÉAiÀÄÄwÛzÉ.
d¯Á£ÀAiÀÄ£À PÁAiÀÄðPÀæªÀÄzÀÀ ¥ÀæªÀÄÄPÀ GzÉÝÃ±À
“NqÀÄªÀ ¤ÃgÀ£ÀÄß £qÉÉAiÀÄÄªÀAvÉ ªÀiÁqÀÄªÀÅzÀÄ
£ÀqÉAiÀÄÄªÀ ¤ÃgÀ£ÀÄß vÉªÀ¼ÀÄªÀAvÉ ªÀiÁqÀÄªÀÅzÀÄ
vÉªÀ¼ÀÄªÀ ¤ÃgÀ£ÀÄß ¤®ÄèªÀAvÉ ªÀiÁqÀÄªÀÅzÀÄ
¤®ÄèªÀ ¤ÃgÀ£ÀÄß EAUÀÄªÀAvÉ ªÀiÁqÀÄªÀÅzÀÄ”
PÁAiÀÄðPÀæªÀÄzÀ GzÉÝÃ±ÀUÀ¼ÀÄ
1. ªÀÄ¼É
¤Ãj£À
¸ÀAgÀPÀëuÉAiÀÄ
ªÀÄÆ®PÀ
CAvÀdð®
ªÀÄlÖªÀ£ÀÄß
ºÉaÑ¸ÀÄªÀÅzÀÄ.
2. ªÀÄtÂÚ£À
¸ÀAgÀPÀëuÉAiÀÄ
ªÀÄÆ®PÀ
PÀÈ¶
GvÁàzÀ£ÉAiÀÄ£ÀÄß
ºÉaÑ¸ÀÄªÀÅzÀÄ.
3. gÁ¸ÁAiÀÄ¤PÀ UÉÆ§âgÀzÀ §¼ÀPÉAiÀÄ ¥ÀæªÀiÁtªÀ£ÀÄß vÀVÎ¸ÀÄªÀÅzÀÄ
ªÀÄvÀÄÛ eÉÊ«PÀ ªÀÄvÀÄÛ PÉÆnÖUÉ UÉÆ§âgÀzÀ §½PÉ ºÉaÑ¸ÀÄªÀÅzÀÄ.
4. vÉÆÃlUÁjPÉ ¨É¼ÉUÀ½UÉ ¥ÉÆæÃvÁìºÀ ¤ÃqÀÄªÀÅzÀÄ.
5. DzÁAiÀÄ vÀgÀÄªÀ PÁAiÀÄðPÀæªÀÄUÀ¼À°è ¸ÀtÚ, Cw ¸ÀtÚ gÉÊvÀgÀÄ ªÀÄvÀÄÛ
¨sÀÆ gÀ»vÀgÀ£ÀÄß vÉÆqÀV¸ÀÄªÀÅzÀÄ.
AiÉÆÃd£ÉAiÀÄ CªÀ¢ü ªÀÄvÀÄÛ AiÉÆÃe£Á ªÉZÀÑ
F AiÉÆÃd£ÉAiÀÄÄ MlÄÖ 4 ªÀµÀðUÀ¼À CªÀ¢UÉ CAzÀgÉ ¥É§æªÀj 2014 jAzÀ d£ÀªÀj 2018
gÀ ªÀgÉUÉ ¤ÃqÀ¯ÁVzÉ.
F PÁAiÀÄðPÀæªÀÄzÀ MlÄÖ ªÉZÀÑ 53,56,063 gÀÆ UÀ¼ÁVzÀÄÝ EzÀPÉÌ ¸ÀA¸ÉÜAiÀÄÄ
49,86,563 gÀÆ(90%) UÀ¼À£ÀÄß ¨sÀj¸ÀÄvÀÛzÉ G½zÀ 3,69,500 gÀÆ(10%)UÀ¼À£ÀÄß
¥À¯Á£ÀÄ¨sÀ«UÀ¼ÀÄ ¨sÀj¸À¨ÉÃPÁUÀÄvÀÛzÉ.
44

F AiÉÆÃd£ÉAiÀÄ C£ÀÄPÀÆ®ªÀ£ÀÄß ¥ÀqÉAiÀÄÄwÛgÀÄªÀ ¥À¯Á£ÀÄ¨sÀ«UÀ¼À «ªÀgÀ
F AiÉÆÃd£ÉAiÉÆ ¥ÀgÀ¸ÉUËqÀ£À¥Á¼Àå ¥ÀAZÁ¬ÄwAiÀÄ ªÁå¦ÛAiÀÄ°è §gÀÄªÀ 6
UÁæªÀÄUÀ¼À ¤ªÁ¹UÀ¼ÀÄ EzÀgÀ ¥ÀæAiÉÆÃd£À ¥ÀqÉAiÀÄÄwÛzÁÝgÉ. CªÀÅUÀ¼ÉAzÀgÉ
ªÉÄÊ¸ÀÆgÀ¥Àà£ÀzÉÆrØ, PÀÄqÀÄªÁ¼É, £À°èªÀÄgÀzÀzÉÆrØ, PÀÄgÀÄ§gÀzÉÆrØ,
aPÀÌgÀAUÀ±ÉnÖzÉÆrØ, ºÉÆ¸ÀzÉÆrØ.
¥À¯Á£ÀÄ¨sÀ«UÀ¼À ¸ÀASÉå ªÀÄvÀÄÛ EvÀgÉ CA±ÀUÀ¼ÀÄ
1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
11
12

MlÄÖ d£À¸ÀASÉå
UÀAqÀ¸ÀgÀÄ
ºÉAUÀ¸ÀgÀÄ
d¯Á£ÀAiÀÄ£À ¥ÀæzÉÃ±ÀzÀ «¹Ûtð
UÁæªÀÄUÀ¼À ¸ÀASÉå
¥À¯Á£ÀÄ¨sÀ« gÉÊvÀgÀ ¸ÀASÉå
Cw ¸ÀtÚ gÉÊvÀgÀÄ
¸ÀtÚ gÉÊvÀgÀÄ
ªÀizÀåªÀÄ gÉÊvÀgÀÄ
vÉgÉzÀ ¨Á«UÀ¼À ¸ÀASÉå
PÉÆÃ¼ÀªÉ ¨Á«UÀ¼À ¸ÀASÉå
ªÁ¶ðPÀ ªÀÄ¼É ¥ÀæªÀiÁt

713
376
337
350 ºÉPÉÖgï
6
226
94
68
64
2
32
450 jAzÀ 550 «Ä.«ÄÃ

AiÉÆÃd£ÉAiÀÄ°è ªÀÄtÄÚ ªÀÄvÀÄÛ ¤Ãj£À ¸ÀAgÀPÀëuÉAiÀÄ PÁAiÀÄðPÀæªÀÄUÀ¼ÀÄ
PÀæ.¸ÀA PÁAiÀÄðPÀæªÀÄUÀ¼ÀÄ

¸ÀASÉåUÀ¼À°è

1
2

ªÀÄtÂÚ£À §zÀÄUÀ¼À ¤ªÀiÁðt
PÀ°è£À §zÀÄUÀ¼À ¤ªÀiÁðt

58114 «ÄÃlgï
1440 «ÄÃlgï

3

ºÉZÀÄÑªÀj ¤Ãj£À PÉÆÃr

4
5
6
7
8

592
PÉÆÃrUÀ¼ÀÄ
PÀÈ¶ ºÉÆAqÀ
10
PÉÆnÖUÉ UÉÆ§âgÀzÀ vÉÆnÖ
5
§zÀÄUÀ¼À
§½
VqÀUÀ¼À£ÀÄß 24790
£ÉqÀÄªÀÅzÀÄ
VqÀUÀ¼ÀÄ
vÉÆÃlUÁjPÉ C©üªÀÈ¢Ý
1270
VqÀUÀ¼ÀÄ
ªÀÄ¼É ¤Ãj£À PÉÆÃAiÀÄÄè
5 ªÀÄ£ÉUÀ½UÉ

45

ªÉÆvÀÛ/
MAzÀPÉÌ
48/1 §zÀÄUÉ
181.68/1
§zÀÄUÉ
633.99
15000
8350
12
140
25000

DzÁAiÀÄ ºÉaÑ¸ÀÄªÀ PÁAiÀÄðPÀæªÀÄUÀ¼ÀÄ.
F PÁAiÀÄðPÀæªÀÄzÀ°è ¸ÀtÚ Cw ¸ÀtÚ ªÀÄvÀÄÛ ¨sÀÆ gÀ»vÀ gÉÊvÀjUÉ ¸Àé ¸ÀºÁAiÀÄ
¸ÀAWÀUÀ¼À£ÀÄß PÀnÖ CªÀÅUÀ¼À ªÀÄÆ®PÀ ºÀtPÁ¸À£ÀÄß MzÀV¹ CªÀgÀ
DzÁAiÀÄªÀ£ÀÄß ºÉaÑ¹PÉÆ¼Àî®Ä ¸ÀºÀPÁgÀ ¤ÃqÀ¯ÁUÀÄvÀÛzÉ.
EzÀgÀ°è MlÄÖ 8 ¸ÀAWÀUÀ½zÀÄÝ CªÀÅUÀ¼À°è 100 ¸ÀzÀ¸ÀåjUÉ ªÉÆÃzÀ®Ä ¥ÉÆæÃvÁìºÀ
¤ÃrzÀÄÝ £ÀAvÀgÀ CªÀgÀÄ ªÀÄgÀÄ¥ÁªÀw ªÀiÁrzÀ £ÀAvÀgÀ EvÀgÀ ¸ÀzÀ¸ÀåjUÉ
§zÀ¯ÁªÀuÉ ªÀiÁqÀ¯ÁUÀÄvÀÛzÉ DzÀgÉ D ºÀtPÉÌ §rØ ºÁPÀÄªÀÅ¢®è ªÀÄvÀÄÛ ¸ÀA¸ÉÜUÉ
ªÀÄgÀÄ
¥ÁªÀw
ªÀÄqÀÄªÀAw®è
PÉÃªÀ®
¸ÀAWÀzÀ
¸ÀzÀ¸ÀågÀ°è
¸ÀÄvÀÄÛªÀgÉAiÀÄÄwÛgÀÄvÀÛzÉ
EzÀPÉÌ
MlÄÖ
AiÉÆÃd£ÉAiÀÄÄ
4,73,000
gÀÆUÀ¼À£ÀÄß ¤ÃqÀÄwÛ¢Ý ¥À¯Á£ÀÄ¨sÀ«UÀ¼ÀÄ 77,000 gÀÆUÀ¼À£ÀÄß ¨sÀj¸ÀÄvÁÛgÉ
CzÀÄ MlÄÖ gÀÆ 5,55,000 DVzÉ.
DzÁAiÀÄ ªÀÈ¢Ý¸ÀÄªÀ PÁAiÀÄðUÀ¼À ¥À¯Á£ÀÄ¨sÀ«UÀ¼À ¸ÀASÉå
PÀæ.¸ÀA DzÁAiÀÄ
ºÉaÑ¸ÀÄªÀ
PÁAiÀÄðPÀæªÀÄUÀ¼ÀÄ.
1
PÀÄj ¸ÁPÁtÂPÉ
2
ºÀ¸ÀÄ ¸ÁPÁtÂPÉ
3
ªÉÄÃPÉ
4
JvÀÄÛ ¸ÁPÁtÂPÉ
5
ªÁå¥ÁgÀ
6
EvÀgÀ
MlÄÖ

§½¹PÉÆAqÀ
PÀÄlÄA¨sÀUÀ¼À/¸ÀzÀ¸ÀågÀ ¸ÀASÉå
59
23
8
2
2
4
100

EzÀgÀ eÉÆvÉUÉ PÉ®ªÀÅ ¸ÀªÀÄÄzÁAiÀÄ C©üªÀÈ¢Ý PÁAiÀÄðUÀ¼À£ÀÄß F
PÁAiÀÄðPÀæªÀÄzÀ eÉÆvÉAiÀÄ°è ªÀiÁqÀ¯ÁUÀÄwÛzÉ. CªÀÅUÀ¼ÉAzÀgÉ MAzÀÄ
UÁæªÀÄzÀ°è 2,50,000 gÀÆ ªÉZÀÑzÀ°è ¸ÀªÀÄÄzÁAiÀÄ ¨sÀªÀ£À ªÀÄvÀÄÛ ¸ÀAWÀzÀ
¸ÀzÀ¸ÀåjUÉ PË±À®å ªÀÄvÀÄÛ ¸ÁªÀiÁxÀåð C©üªÀÈ¢Ý PÁAiÀÄðPÀæªÀÄUÀ¼À£ÀÄß
ªÀiÁqÀ¯ÁUÀÄwÛzÉ.
PÁAiÀÄðPÀæªÀÄªÀzÀ C£ÀÄµÁÖ£ÀzÀ ¥ÀæQæAiÉÄ
d¯Á£ÀAiÀÄ£À C©üªÀÈ¢Ý PÁAiÀÄðPÀæªÀÄªÀ£ÀÄß C£ÀÄµÁÖ£ÀUÉÆÃ½¸À®Ä PÉ®ªÀÅ
««zsÀ ºÀAvÀUÀ¼À ªÀÄÆ®PÀ PÁAiÀÄð ¤ªÀð»¸À¯ÁUÀÄvÀÛzÉ CªÀÅUÀ¼ÉAzÀgÉ.
1. ¥ÁæxÀ«ÄPÀ CAQ CA±ÀUÀ¼À ¥Àj²Ã®£É. ¥Àæ¸ÀÄÜvÀ EgÀÄªÀAvÀºÀ
zÁR¯ÉUÀ¼À£ÀÄß
¥ÀAZÁ¬Äw, ¸ÀÜ½ÃAiÀÄ ¸ÀAWÀ¸ÀA¸ÉÜUÀ¼ÀÄ ªÀÄvÀÄÛ
¸ÀÜ½ÃAiÀÄ d£ÀgÉÆA¢UÉ ZÀað¹ CAQ CA±ÀUÀ¼À£ÀÄß PÀ¯É ºÁPÀÄªÀÅzÀÄ.

46

2. ¸À«ÄÃPÉë £ÀqÉ¸ÀÄªÀÅzÀÄ. ¸ÀA¸ÉÜAiÀÄ ¹§âA¢AiÀÄÄ d¯Á£ÀAiÀÄ£À ¥ÀæzÉÃ±ÀzÀ
ªÁå¦ÛUÉ M¼À¥ÀnÖgÀÄªÀ UÁæªÀÄzÀ J¯Áè PÀÄlÄA¨UÀ¼À ¸À«ÄÃPÉë £ÀqÉ¹
CªÀ±ÀåPÀ«gÀÄªÀ J¯Áè ªÀiÁ»wAiÀÄ£ÀÄß PÀ¯É ºÁQ CzÀjAzÀ d£ÀgÀÄ
¨sÀÆ«ÄAiÀÄ£ÀÄß ºÉÆA¢gÀÄªÀ DzsÁgÀzÀ ªÉÄÃ¯É «AUÀr¹ CzÀgÉÆA¢UÉ
AiÉÆÃd£ÉAiÀÄ£ÀÄß gÀÆ¦¸ÀÄvÁÛgÉ.
3. d¯Á£ÀAiÀÄ£À
¥ÀæzÉÃ±ÀªÀ£ÀÄß
UÀÄwð¸ÀÄªÀÅzÀÄ.
UÁæªÀÄzÀ
¸ÀzÀ¸ÀågÉÆA¢UÉ E½eÁgÀÄ ¥ÀæzÉÃ±ÀªÀ£ÀÄß UÀÄgÀÄw¹ CzÀÄ d¯Á£ÀAiÀÄ£À
¥ÀæzÉÃ±ÀPÉÌ ¸ÉÃj¸À®Ä ¸ÀÆPÀÛªÉ JAzÀÄ UÀÄgÀÄw¸ÀÄªÀÅzÀÄ CzÀgÀ°è E½eÁgÀÄ
¥ÀæzÉÃ±ÀzÀ vÀÄ¢AiÀÄ£ÀÄß UÀÄwð¸ÀÄªÀÅzÀÄ. ªÀÄvÀÄÛ d£ÀgÀ C©ü¥ÁæAiÀÄ
¥ÀqÉAiÀÄÄªÀÅzÀÄ.
EzÀQÌAvÀ
ªÉÆzÀ®Ä
d¯Á£ÀAiÀÄ£À
¥ÀæzÉÃ±ÀzÀ
UÀÄgÀÄw¸À®Ä PÉÃ®ªÀÅ CA±ÀUÀ¼À£ÀÄß UÀªÀÄ£ÀzÀ°è EqÀ¨ÉÃPÁUÀÄvÀÛzÉ
CªÀÅUÀ¼ÉAzÀgÉ.
1. D ¥ÀæzÉÃ±ÀzÀ°è ºÉZÁÑV E½eÁgÀÄ ¨sÀÆ«Ä EgÀ¨ÉÃPÀÄ.
2. C°è£À d£ÀgÀ°è ºÉaÑ£ÀªÀgÀÄ §qÀªÀgÁVgÀ¨ÉÃPÀÄ.
3. Mt ¨ÉÃ¸ÁAiÀÄ ªÀiÁqÀÄªÀAvÀºÀ ¨sÀÆ«ÄAiÀiÁVgÀ¨ÉÃPÀÄ.
4. Cw «gÀ¼À ªÀÄgÀUÀ½AzÀ PÀÆrgÀ¨ÉÃPÀÄ.
5. C°è ¨sÀÆ gÀ»vÀgÀ£ÀÄß UÀÄgÀÄw¹gÀ¨ÉÃPÀÄ.
6. GzÉÆåÃUÀ ¸ÀÈ¶Ö ªÀiÁqÀÄªÀAvÉ EgÀ¨ÉÃPÀÄ.
7. d£ÀgÀ ¨sÁUÀªÀ»¸ÀÄ«PÉ EgÀ¨ÉÃPÀÄ.
»ÃUÉ E£ÀÄß ªÀÄÄAvÁzÀ
CA±ÀUÀ¼À£ÀÄß UÀªÀÄ£ÀzÀ°è ElÄÖPÉÆAqÀÄ PÁAiÀÄðªÀ£ÀÄß C£ÀÄµÁÖ£À
ªÀiÁqÀ¨ÉÃPÁUÀÄvÀÛzÉ.
4. E¯ÁSÉUÀ½AzÀ zÁR¯ÉUÀ¼À£ÀÄß ¥ÀqÉAiÀÄÄªÀÅzÀÄ. PÀ£ÁðlPÀ ¸ÀPÁðgÀzÀ
d¯Á£ÀAiÀÄ£À
E¯ÁSÁUÉ
¸ÀA§A¢¹zÀAvÉ
d¯Á£ÀAiÀÄ£À
¥ÀæzÉÃ±ÀzÀ
§UÉÎ
«ªÀgÀUÀ¼À£ÀÄß ¥ÀqÉAiÀÄÄªÀÅzÀÄ ªÀÄvÀÄÛ PÀAzÁAiÀÄ E¯ÁPÉAiÀÄ°è d«ÄÃ¤£À ¸ÀªÉð
£ÀA§gïUÀ¼À£ÀÄß ¥ÀqÉAiÀÄÄªÀÅzÀÄ ªÀÄvÀÄÛ D ¥ÀæzÉÃ±ÀzÀ G¥ÀUÀæºÀ
£ÀPÉëAiÀÄ£ÀÄß ¥ÀqÉAiÀÄ¯ÁUÀÄvÀÛzÉ CzÀgÀ ªÀÄÆ®PÀ AiÉÆÃd£ÉAiÀÄ£ÀÄß ¹zÀÝ
¥Àr¸À¯ÁUÀÄvÀÛzÉ.
5. ¸ÀAWÀUÀ¼À£ÀÄß gÀa¸ÀÄªÀÅzÀÄ. ¨sÀÆ«ÄAiÀÄ£ÀÄß ºÉÆA¢gÀÄªÀ ºÉÆA¢gÀÄªÀ
gÉÊvÀgÀ£ÀÄß
(PÉÃªÀ®
¥ÀÄgÀÄµÀgÀÄ)
MUÀÆÎr¹
d¯Á£ÀAiÀÄ£À
¤ªÀðºÀt
UÀÄA¥ÀÄUÀ¼À£ÀÄß gÀa¸ÀÄªÀÅzÀÄ ªÀÄvÀÄÛ ¸ÀtÚ, Cw¸ÀtÚ ªÀÄvÀÄÛ ªÀÄzÀåªÀÄ
gÉÊvÀgÀ ªÀÄ»¼ÉAiÀÄgÀÄ ªÀÄvÀÄÛ ¨sÀÆ gÀ»vÀ ªÀÄ»¼ÉAiÀÄgÀ£ÀÄß UÀÄgÀÄw¹
ªÀÄ»¼Á ¸Àé-¸ÀºÁAiÀÄ UÀÄA¥ÀÄUÀ¼À£ÀÄß gÀa¸ÀÄªÀÅzÀÄ £ÀAvÀgÀ CªÀÅUÀ¼À
ªÀÄÆ®PÀ G½vÁAiÀÄ ¥ÀæQæAiÉÄAiÀÄ£ÀÄß ¥ÁægÀA©ü¸ÀÄªÀÅzÀÄ ªÀÄvÀÄÛ CªÀgÀ
ªÀÄÆ®PÀ d¯Á£ÀAiÀÄ£À PÁAiÀÄðUÀ¼À£ÀÄß ªÀiÁqÀÄªÀÅzÀÄ. ºÁUÀÄ CªÀgÀ
C©üªÀÈ¢ÝUÉ DyðPÀ ¸ÀºÁAiÀÄ ªÀiÁqÀÄªÀÅzÀÄ.

47

6. ¸ÀAWÀUÀ½UÉ vÀgÀ¨ÉÃw ªÀÄvÀÄÛ PË±À®å C©üªÀÈ¢Ý PÁAiÀÄðPÀæªÀÄ. gÀa¹gÀÄªÀ
d¯Á£ÀAiÀÄ£À C©üªÀÈ¢Ý ªÀÄvÀÄÛ ªÀÄ»¼Á ¸Àé-¸ÀºÁAiÀÄ ¸ÀAWÀUÀ½UÉ
¸ÀAWÀUÀ¼À£ÀÄß
£ÀqÉ¸ÀÄªÀ
¥ÀæQæAiÉÄ
ªÀÄvÀÄÛ
G¥ÀAiÉÆÃUÀzÀ
vÀgÀ¨ÉÃwUÀ¼À£ÀÄß ¤ÃqÀÄªÀzÀÄ ªÀÄvÀÄÛ CªÀgÀ°è C©üªÀÈ¢ÝUÉ ¥ÀÆgÀPÀªÁUÀÄªÀ
PË±À®åUÀ¼À §UÉÎ vÀgÀ¨ÉÃw ¤ÃqÀÄªÀÅzÀÄ.
7. AiÉÆÃd£Á £ÀPÉë vÀAiÀiÁj¸ÀÄªÀÅzÀÄ. d¯Á£ÀAiÀÄ£À ¥ÀæzÉÃ±ÀªÀ£ÀÄß UÀÄgÀÄw¹zÀ
£ÀAvÀgÀ ¸ÀA¸ÉÜAiÀÄ C¢üPÁjUÀ¼ÀÄ ¸ÀÜ½ÃAiÀÄ d£ÀgÀÄ, UÁæªÀÄzÀ £ÁAiÀÄPÀgÀÄ,
PÁAiÀÄðPÀæªÀÄPÉÌ ºÀt ¤ÃqÀÄªÀ C¢üPÁjUÀ¼ÀÄ ªÀÄvÀÄÛ EAf¤AiÀÄgïUÀ¼ÉÆA¢UÉ
¨sÉÉÃn ¤Ãr CzÀgÀ ¤Ã® £ÀPÉëAiÀÄ£ÀÄß gÀa¸ÀÄªÀÅzÀÄ ªÀÄvÀÄÛ gÉÊvÀgÀ C©ü¥ÁæAiÀÄ
¥ÀqÉAiÀÄÄªÀÅzÀÄ. ªÀÄvÀÄÛ AiÀiÁªÀ ¥ÀæzÉÃ±ÀzÀ°è JµÀÄÖ §zÀÄUÀ¼ÀÄ ¤ªÀiÁðt
ªÀiÁqÀ¨ÉÃPÀÄ , PÀ°è£À PÀlÖqÀ PÀlÖ¨ÉÃPÀÄ, JµÀÄë JvÀÛgÀ ªÀÄvÀÄÛ D¼À, PÀÈ¶
ºÉÆAqÀUÀ¼À ¤ªÀÄðtzÀ §UÉÎ £ÀPÉëÉAiÀÄ°è UÀÄwð¸À¯ÁUÀÄvÀÛzÉ.
8. QæAiÀiÁ AiÉÆÃd£ÉAiÀÄ gÀZÀ£É.
ªÀiÁqÀ¨ÉÃÀPÁzÀ PÁAiÀÄðPÀæªÀÄUÀ¼À£ÀÄß
ªÁ¶ðPÀ ªÀiÁ¹PÀ PÁAiÀÄðUÀ¼À «ªÀgÀUÀ¼À AiÉÆÃd£ÉAiÀÄ£ÀÄß gÀa¸ÀÄªÀÅzÀÄ CzÀgÀ
¥ÀæPÁgÀ PÁAiÀÄðPÀæªÀÄªÀ£ÀÄß C©üªÀÈ¢Ý C£ÀÄµÁÖ£ÀPÉÌ vÀgÀÄªÀÅzÀÄ.
9. PÁAiÀÄðPÀæªÀÄzÀ C£ÀÄµÁÖ£À. e¯Á£ÀAiÀÄ£À ¥ÀæzÉÃ±À MAzÀÄ DgÀA¨sÀzÀ
gÉÃSÉAiÀÄ£ÀÄß
UÀÄgÀÄw¹
ªÉÄÃ¯ÁâUÀ¢AzÀ
§zÀÄUÀ¼À£ÀÄß
¤ªÀiÁðt
ªÀiÁqÀ¯ÁUÀÄvÀÛzÉ PÁgÀt PÉÃ¼ÀºÀ¢¬ÄAzÀ ªÀiÁrzÀgÉ ªÀÄ¼É §AzÀUÀ ¤ÃgÀÄ ºÀjzÀÄ
ºÁ¼ÁUÀÄªÀ ¸ÀA¨sÀªÀ«gÀÄvÀÛzÉ. EzÀgÉÆA¢UÉ PÀÈ¶ºÉÆAqÀ ¤ªÀiÁðt, VqÀUÀ¼À£ÀÄß
£ÀqÉ¸ÀÄªÀÅzÀÄ ªÀÄvÀÄÛ UÀÄ§âgÀzÀ PÉÆnÖUÉ ¤ªÀiÁðtªÀ£ÀÄß eÉÆvÉ eÉÆvÉAiÀÄ°è
ªÀiÁqÀ¯ÁUÀÄvÀÛzÉ
10. ªÀiË®åªÀiÁ¥À£À.
PÁAiÀÄðPÀæªÀÄªÀ£ÀÄß
¥ÀæwªÀµÀð
ªÀiË®åªÀiÁ¥À£À
ªÀiÁqÀ¯ÁUÀÄvÀÛzÉ
CzÀgÀ°è
PÁAiÀÄðPÀæªÀÄzÀ
C£ÀÄµÁÖ£ÀzÀ
ªÀgÀ¢
¤ÃqÀ¯ÁUÀÄvÀÛzÉ ªÀÄvÀÄÛ PÉÃ®¸ÀzÀ UÀÄtªÀÄlÖªÀ£ÀÄß ¥Àj²°¸À¯ÁUÀÄvÀÛzÉ.
11. CgÀtå ¸À¹UÀ¼ÀÄ ªÀÄvÀÄÛ vÉÆlUÁjPÀ ¸À¹UÀ¼À£ÀÄß £ÀqÉ¸ÀÄªÀÅzÀÄ. §zÀÄUÀ¼À §½
CgÀtå C©üªÀÈ¢Ý ¥Àr¸ÀÄªÀ ¸ÀzÀÄzÉÝÃ±À¢AzÀ ¸À¹UÀ¼À£ÀÄß £ÀqÉ¸ÀÄªÀÅzÀÄ ªÀÄvÀÄÛ
DzÁAiÀÄ vÀgÀÄªÀ GzÉÝÃ±À¢AzÀ vÉÆÃlUÁjPÀ ¸À¹UÀ¼À£ÀÄß £ÀqÉ¹ CªÀgÀ C©üªÀÈ¢ÝUÉ
¸ÀºÁAiÀÄ ªÁUÀÄªÀAvÉ ªÀiÁqÀÄªÀÅzÀÄ. CgÀvÀtå ¸À¹UÀ¼À°è ¥ÀæªÀÄÄRªÁV ¹ÃªÉÄ
vÀAUÀr,(UÉÆ§âgÀ vÀAiÀiÁjPÉUÉ) ºÉ¨ÉâÃªÀÅ, ¹®égï ªÀÄvÀÄÛ EvÀgÉ ¯Á¨sÀ vÀgÀÄªÀ
ªÀÄgÀUÀ¼À£ÀÄß ¨É¼É¸À¯ÁUÀÄvÀÛzÉ.
12. ªÀgÀ¢ ¸À°èPÉ ªÀÄvÀÄÛ ¯ÉPÀÌ ¥Àj±ÉÆÃzsÀÀ£É. ¥ÀæwªÀµÀðªÀÅ PÁAiÀÄðPÀæªÀÄzÀ
ªÀgÀ¢AiÀÄ£ÀÄß ¸ÀªÀÄÄzÁAiÀÄ ¸ÀA¥À£ÀÆä® ¤ªÀðºÀt ¸ÀA¸ÉÜAiÀÄÄ ªÉÄÊgÁqÀ ¸ÀA¸ÉÜUÉ
ªÀgÀ¢ ¤ÃqÀÄvÀÛzÉ EzÀ£ÀÄß ¥Àj²°¹ ¸ÀA¸ÀÜAiÀÄÄ AiÉÆÃd£Á zÁ¤UÀ½UÉ ¸À°è¸ÀÄvÀÛzÉ.
48

£ÀAvÀgÀ ¥Àæw ªÀµÀð ¤gÀAvÀgÀ ¯ÉPÀÌ ¥Àj±ÉÆÃzsÀPÀjAzÀ ¯ÉPÀÌ ¥Àj±ÉÆÃzsÀ£É
ªÀiÁr¸À¯ÁUÀÄvÀÛzÉ.
»ÃUÉ ««zsÀ ºÀAvÀUÀ¼À°è PÁAiÀÄðPÀæªÀÄªÀ£ÀÄß C£ÀÄµÁ×£ÀPÉÌ vÀgÀ¯ÁUÀÄvÀÛzÉ.
¥Àæ¸ÀÄÛvÀ F PÁAiÀÄðPÀæªÀÄªÀÅ 2£ÉÃ ªÀµÀðzÀ°è £ÀqÉAiÀÄÄwÛzÀÄÝ ªÉÆzÀ® 3
ªÀµÀð PÀæªÀÄªÁV 50, 150, 150 ºÉPÉÖÃgï UÀÄj EzÀÄÝ 4£ÉÃ ªÀµÀð PÉÃªÀ®
¥ÀæUÀwAiÀÄ ¥À°vÁA±ÀÀ ¥ÀqÉAiÀÄ¯ÁUÀÄvÀÛzÉ. 2£ÉÃ ªÀµÀðzÀ CªÀ¢ E£ÀÄß 2016
ªÀiÁZïð ªÀgÉUÀÄ EzÀÄÝ EUÀ¯É F ªÀµÀðzÀ UÀÄjAiÀÄ£ÀÄß vÀ®Ä¦ 150 ºÉPÉÖgï
ªÀÄÄV¸À¯ÁVzÉ. FUÀ §zÀÄUÀ¼À°è ¸À¹ £ÀqÉ¸ÀÄªÀ PÁAiÀÄð ªÀiÁqÀ®UÀÄwÛzÉ.
EzÀgÀ°è AiÀiÁªÀÅzÉÃ jÃwAiÀÄ vÁgÀvÀªÀÄå E®èzÉ CªÀgÀÄ J¯Áè gÉÊvÀjUÉ C£ÀÄPÀÆ®
ªÀiÁqÀÄwÛzÁÝgÉ DzÀgÉ E°è PÉÆÃw ªÀÄvÀÄÛ EvÀgÀ PÁqÀÄ ¥ÁætÂUÀ½AzÀ gÉÊvÀgÀÄ
ºÁQzÀ ¨É¼ÉUÀ½UÉ ºÁ¤ GAmÁUÀÄwÛzÉ. EzÀÄ C®èzÉ F PÁAiÀÄðPÀæªÀÄzÀ°è d«ÄÃ¤£À°è
gÉÊvÀgÀÄ ¸À¹UÀ¼À£ÀÄß £ÉqÀÄªÀÅzÀjAzÀ CzÀÄ ¨É¼ÉUÉ £ÉgÀ¼ÀÄ ¤ÃqÀÄvÀÛzÉ EzÀjAzÀ
E¼ÀÄªÀj PÀrªÉÄAiÀiÁUÀÄvÀÛzÉ JAzÀÄ gÉÊvÀgÀÄ w½¸ÀÄvÁÛgÉ. DzÀgÀÄ F
PÁAiÀÄðPÀæªÀÄªÀÅ CvÀåAvÀ ªÀÄºÀvÀézÁÝVzÉ PÁgÀt F jÃw J¯Áè E½eÁgÀÄ d«ÄÃ¤£À°è
§zÀÄ ¤ªÀiÁðt ªÀiÁqÀÄªÀÅzÀjAzÀ ªÀÄtÂÚ£À ¸ÀªÀPÀ½ vÀ¦à¸À§ºÀÄzÀÄ ªÀÄvÀÄÛ
CAvÀðd® ¥ÀæªÀiÁtªÀ£ÀÄß ºÉaÑ¹ ¤Ãj£À ¸ÀªÀÄ¸ÉåAiÀÄ£ÀÄß ¸ÀjzÀÆV¸À§ºÀÄzÀÄ.
I.W.M.P Net planning
EzÀÄ d¯Á£ÀAiÀÄ ¥ÀæzÉÃ±ÀzÀ MAzÀÄ ªÀÄºÀvÀézÀ PÁAiÀÄðªÁVzÉ EzÀ£ÀÄß ¸ÀÜ½AiÀÄ
d£ÀgÀ ¸ÀºÁAiÀÄ¢AzÀ ¸ÀA¸ÉÜAiÀÄ EAf¤AiÀÄgïgÀªÀgÀÄ F-£Émï ¥Áè¤AUï£ÀÄß
ªÀiÁqÀ¯ÁUÀÄvÀÛzÉ ºÁUÀÆ ¸ÀA¸ÉÜAiÀÄ AiÉÆÃe£Á¢üPÁjUÀ¼ÉÆA¢UÉ ZÀað¹
vÀAiÀiÁj¸À¯ÁUÀÄvÀÛzÉ EzÀgÀ°è ¥ÀæªÀÄÄRªÁV UÀªÀÄ¤¸ÀÄªÀ CA±ÀUÀ¼ÀÄ ªÀÄvÀÄÛ
ªÀiÁqÀ¨ÉÃPÁzÀ PÁAiÀÄðUÀ¼ÀÄ.
EzÀgÀ°è ªÉÆzÀ®Ä gÉÊvÀgÉÆA¢UÉ EAf¤AiÀÄgïgÀªÀgÀÄ d¯Á£ÀAiÀÄ£À ¥ÀæzÉÃ±ÀPÉÌ ¨ÉÃn
¤Ãr CzÀgÀ°è E½eÁgÀÄ ¥ÀæzÉÃ±ÀzÀ ¥ÀæªÀiÁtªÀ£ÀÄß UÀÄgÀÄw¸ÀÄvÁÛgÉ CzÀgÀ
ªÀÄÆ®PÀ AiÀiÁªÀ ¥ÀæzÉÃ±ÀzÀ°è §zÀÄ ¤ªÀiÁðt, JµÀÄÖ §zÀÄUÀ¼À ¤ªÀiÁðt
ªÀiÁqÀ¨ÉÃPÀÄ, J°è PÀ°è£À PÀlÖqÀ ¤ªÀiÁðt ªÀÄvÀÄÛ JµÀÄë ¥ÀæªÀiÁtzÀ°è ªÀÄvÀÄÛ
AiÀiÁªÀ ¥ÀæzÉÃ±ÀzÀ°è PÀÈ¶ ºÉÆAqÀ ¤ªÀiÁðt ªÀiÁqÀ¨ÉÃPÀÄ JAzÀÄ UÀÄjw¸ÀÄvÁÛgÉ
EzÀ®èzÉÉ E£ÀÄß PÉÃ®ªÀÅ CA±ÀUÀ¼À£ÀÄß UÀÄgÀÄw¸ÀÄvÁÛgÉ CªÀÅUÀ¼À «ªÀgÀ
PÉ¼ÀUÉ ¤ÃqÀ¯ÁVzÉ.
1. ¥À¯Á£ÀÄ¨sÀ«UÀ¼À ¸ÀASÉå
2. ¥À¯Á£ÀÄ¨sÀ«UÀ¼ÀÄ ºÉÆA¢gÀÄªÀ ¨sÀÆ«ÄAiÀÄ ¥ÀæªÀiÁt ªÀÄvÀÄÛ
CªÀgÀ£ÀÄß Cw ¸ÀtÚ, ¸ÀtÚ, ªÀÄvÀÄÛ ªÀÄzÀåªÀÄ gÉÊvÀjUÉ «AUÀqÀuÉ
3. £ÀPÉëUÀ¼À£ÀÄß ¤ÃqÀÄªÀÅzÀÄ- d¯Á£ÀAiÀÄ£À ¥ÀæzÉÃ±ÀzÀ ¤Ã® £ÀPÉë
vÀAiÀiÁj¸ÀÄªÀÅzÀÄ, f¯Áè £ÀPÉë, vÁ®ÆPÀÄ £ÀPÉë ¤ÃqÀÄªÀÅzÀÄ.
49

4. UÁæªÀÄUÀ¼À ¥ÀæPÁgÀ gÉÊvÀgÀ ªÀÄvÀÄÛ d«ÄÃ¤£À «AUÀqÀ£É
ªÀiÁqÀÄªÀÅzÀÄ.
5. ¸ÀAWÀUÀ¼À ¸ÀzÀ¸ÀågÀ fÃªÀ£ÁzÁgÀPÉÌ PÁAiÀÄðPÀæªÀÄUÀ¼À£ÀÄß
UÀÄwð¸ÀÄªÀÅzÀÄ ªÀÄvÀÄÛ ¥À¯Á£ÀÄ¨sÀ«UÀ¼À£ÀÄß UÀÄwð¸ÀÄªÀÅzÀÄ.
6. ¥ÀæwAiÉÆAzÀÄ PÁAiÀÄðPÀæªÀÄzÀ ªÉZÀÑzÀ ¯ÉPÁÌZÁgÀ ªÀiÁqÀÄªÀÅzÀÄ
ªÀÄvÀÄÛ AiÉÆÃd£É vÀAiÀiÁj ªÀiÁqÀÄªÀÅzÀÄ.
7. ¤ªÀðºÀt ªÉZÀÑ ªÀÄvÀÄÛ ¹§âA¢AiÀÄ ªÉÃvÀ£ÀªÀ£ÀÄß ¤UÀ¢ ªÀiÁqÀÄªÀÅzÀÄ.
8. ±ÉÃPÀqÀ ªÁgÀÄ J¯Áè ªÀiÁ»wAiÀÄ£ÀÄß «AUÀr¸ÀÄªÀÅzÀÄ.
¸ÀÆAiÉÆÃðzsÀÀAiÀÄ ¹JªÀiïDgï¹ UÉ ¨ÉÃn
ªÉÄÊgÁqÀzÀ ªÀÄvÉÆÛAzÀÄ ¹JªÀiïDgï¹AiÀiÁzÀ gÁA¥ÀÄgÀzÀ ¸ÀÄAiÉÆÃðzsÀAiÀÄ
¹JªÀiïDgï¹UÉ ¨ÉÃn ¤ÃqÀ¯ÁVvÀÄÛ C°è PÉÃªÀ® CªÀgÀ C¢üÃ£ÀzÀ°è £ÀqÉAiÀÄÄwÛgÀÄªÀ
¸ÀAWÀUÀ¼À, MPÀÆÌlUÀ¼À ªÀiÁ»w ¥ÀqÉAiÀÄ¯Á¬ÄvÀÄ. MlÄÖ CzÀgÀ CrAiÀÄ°è 97
¸ÀAWÀUÀ¼ÀÄ £ÀqÉAiÀÄÄwÛzÀÄÝ CªÀÅUÀ¼À£ÀÄß ¥ÀæªÀÄÄRªÁV 4 MPÀÆÌlUÀ¼ÁV
gÀa¸À¯ÁVzÉ ªÀÄvÀÄÛ CªÀÅUÀ¼À°è 3 f¯Áè ªÀÄlÖzÀ ¸ÀAWÀUÀ¼ÀÄ £ÀqÉAiÀÄÄwÛªÉ
£Á£ÀÄ ¨sÉÃn ¤ÃrzÀ ¢£À CªÀgÀÄ CªÀgÀ ¸ÀA¸ÉÜUÉ ªÀÄºÉÃAzÀæ PÀA¥À¤¬ÄAzÀ
C¢üPÁjUÀ¼ÀÄ §AzÀÄ MAzÀÄ ¸À¨sÉ £ÀqÉ¸ÀÄwÛzÀÝgÀÄ D ¸À¨sÉAiÀÄ°è
¨sÁUÀªÀ»¸À¯Á¬ÄvÀÄ.
ªÀÄºÉÃAzÀæ CAqï ªÀÄºÉÃAzÀæ
»£Éß¯É. ªÀÄºÉÃAzÀæ PÀA¥À¤AiÀÄÄ ¸ÀévÀAvÀæ ¥ÀÆªÀð¢AzÀ®Ä C¹ÛvÀézÀ°è EzÀÄÝ
¨sÁgÀvÀ «¨sÀdÀ£ÉAiÀiÁzÁUÀ ªÉÆºÀªÀÄzïf£Áß CzÀ£ÀÄß ¨sÁgÀvÀPÉÌ ©lÄÖPÉÆlÖgÀÄ
CA¢¤AzÀ CzÀÄ ¨sÁgÀvÀzÀ°è PÉ®¸À ªÀiÁqÀÄwÛzÉ EzÀgÀ°è ¥ÀæªÀÄÄRªÁV
mÁæPÀÖgïUÀ¼À vÀAiÀiÁjPÉ ªÀÄvÀÄÛ ªÀiÁgÁlªÀiÁqÀÄªÀÅzÁVzÉ.
EzÀÄ EvÀgÀ PÀA¥À¤UÀ½UÉ ¥ÉÊ¥ÉÆÃn ¤ÃqÀ®Ä ¤gÀAvÀgÀªÁV ±Àæ«Ä¸ÀÄwÛzÀÄÝ CzÀÄ
2011 gÀ°è ªÉÆzÀ® ¸ÁÜ£ÀzÀ°è ¤AwvÀÄÛ C°èAzÀ CzÀÄ GvÀÛªÀÄªÁV C©üªÀÈ¢Ý
ºÉÆAzÀÄwÛzÉ.
£ÀAvÀgÀ CzÀgÀ UÀªÀÄ£ÀªÀ£ÀÄß «¸ÁÛj¸À®Ä gÉÊvÀjUÉ mÁæPÀÖgï eÉÆvÉUÉ EvÀgÀ PÀÈ¶
¸Ë®¨sÀåUÀ¼À£ÀÄß MzÀV¸À®Ä ªÀÄÄAzÁ¬ÄvÀÄ ªÀÄºÉÃAzÀæ DUÉÆæÃ ¸ÀA¸ÉÜAiÀÄ£ÀÄß
¥ÁægÀA©ü¹vÀÄ CzÀgÀ ªÀÄÆ®PÀ gÉÊvÀ ¸ÉßÃ» PÉ®¸ÀUÀ¼À£ÀÄß ªÀiÁqÀÄwÛzÉ. CzÀgÀ°è
gÀ¸ÀUÉÆÃ§âgÀ, QÃl£Á±ÀPÀ, ²°ÃAzÀæ£Á±ÀPÀ, ©vÀÛ£É ©Ãd PÀÈ¶ ªÀiÁgÀÄPÀmÉÖ
ªÀÄvÀÄÛ PÀÈ¶ vÀAvÀæeÁÕ£ÀªÀ£ÀÄß ¤ÃqÀÄwÛzÉ F PÁAiÀÄðªÀ£ÀÄß PÀ£ÁðlPÀzÀ°è 2
ªÀµÀðUÀ½AzÀ ªÀiÁqÀÄwÛzÉ. EzÀgÀ ªÀÄÄRå GzÉÝÃ±À gÉÊvÀgÀ GvÁàzÀ£É, UÀÄtªÀÄlÖ
ºÉaÑ¸ÀÄªÀÅzÀÄ ªÀÄvÀÄÛ PÀÈ¶ ªÉZÀÑªÀ£ÀÄß vÀVÎ¸ÀÄªÀÅzÁVzÉ.
ªÀÄºÉÃAzÀæ DUÉÆæÃ ¸ÀA¸ÉÜ ªÀiÁqÀÄªÀ PÁAiÀÄðUÀ¼ÀÄ

50

1. ªÀiÁgÀÄPÀmÉÖ:- gÉÊvÀjAzÀ AiÀiÁªÀÅzÉÃ zÀ¯Áè½UÀ¼À ¸ÀªÀÄ¸Éå E®èzÉÃ
£ÉÃgÀªÁV GvÀÛªÀÄ ¨É¯ÉUÉ vÉUÉzÀÄPÉÆAqÀÄ CzÀ£ÀÄß ªÀiÁgÁl ªÀiÁqÀÄvÁÛgÉ
EzÀjAzÀ gÉÊvÀjUÉ C£ÀÄPÀÆ®ªÁUÀÄvÀÛzÉ.
2. ªÀÄtÂÚ£À ªÀÄvÀÄÛ ¤Ãj£À ¥ÀjÃPÉë. gÉÊvÀjUÉ ²ÃWÀæªÁV ªÀÄtÂÚ£À ªÀÄvÀÄÛ
¤Ãj£À ¥ÀjÃPÉë ªÀiÁr CzÀgÀ ¥sÀ°vÁA±ÀªÀ£ÀÄß 4 jAzÀ 5 ¢£ÀUÀ¼À°è
ªÀiÁrPÉÆqÀ¯ÁUÀÄvÀÛzÉ.
3. PÀÈ¶UÉ C£ÀÄPÀÆ®ªÁUÀ®Ä ªÀÄvÀÄÛ PÀÈ¶ AiÀiÁAwæÃPÀÈvÀUÉÆ½¸À®Ä
DzsÀÄ¤PÀ AiÀÄAvÀæUÀ¼À£ÀÄß ¥Àj¬Ä¸À¯ÁUÀÄvÀÛzÉ ªÀÄvÀÄÛ PÀrªÉÄ ¨É¯ÉUÉ
¤ÃqÀÄvÁÛgÉ CªÀÅUÀ¼À°è ¤ÃgÉvÀÄÛªÀ ¥ÀA¥ï, ræ¥ï ªÀÄvÀÄÛ ¹àPÀègïUÀ¼ÀÄ,
AiÀÄÄ¦J¸ï, d£ÀgÉÃlgï, ¸ÉÆÃ¯Ágï, ªÀiÁgÀÄPÀmÉÖ ¸ÉÃªÉ ªÀÄvÀÄÛ ¸ÁjUÉ
¸Ë®¨sÀåUÀ¼À£ÀÄß MzÀV¸À¯ÁUÀÄvÀÛzÉ.
4. PÀÈ¶ «ªÉÄ. CPÁ°PÀ ªÀÄ¼É ªÀÄvÀÄÛ gÉÆÃUÀ ºÁUÀÄ EvÀgÀ £ÉÊ¸ÀVðPÀªÁV
¸ÀªÀÄ¸ÉåUÀ½AzÀ ¨É¼É £ÀµÀÖªÁzÀgÉ CzÀPÉÌ ¨É¯É «ªÉÄ ¸Ë®¨sÀå
MzÀV¸À¯ÁUÀÄvÀÛzÉ.
5. GvÀÛªÀÄ ©vÀÛ£É ©ÃdUÀ¼À ¥ÀÆgÉÊPÉ. ªÀÄºÉÃAzÀæ PÀA¥À¤AiÀÄÄ vÀ£ÀßzÉ
ºÉ¸Àj£À°è ©vÀÛ£É ©Ãd vÀAiÀiÁj¸ÀÄwÛzÀÄÝ CzÀÄ GvÀÛªÀÄ ¥sÀÀ¸À®Ä
¤ÃqÀÄwÛzÉ CzÀ£ÀÄß FUÁUÀ¯É ¥ÀæAiÉÆÃUÀ ªÀiÁqÀ¯ÁVzÉ ªÀÄvÀÄÛ EvÀgÀ
GvÀÛªÀÄ CAvÀgÁ¶ÖAiÀÄ PÀA¥À¤UÀ¼ÉÆA¢UÉ ¸ÀA¥ÀPÀð ªÀÄvÀÄÛ ¸ÀºÀPÁgÀ
ºÉÆA¢zÉ.
6. ±ÉÃRgÀuÁ WÀlPÀ. gÉÊvÀgÀÄ ¨É¼ÉzÀ PÉ®ªÀÅ ¥ÀzÁxÀðUÀ¼À£ÀÄß
±ÉÃRj¹PÉÆ¼Àî®Ä ªÀÄvÀÄÛ CzÀgÀ UÀÄtªÀÄlÖ ªÀ£ÀÄß PÁ¥ÁqÀ®Ä ±ÉÃRgÀuÁ
¸Ë®¨sÀåªÀ£ÀÄß MzÀV¸ÀÄwÛzÉ.
7. DyðPÀ ¸ÀºÁAiÀÄ. gÉÊvÀjUÉ C®à PÁ® ªÀÄvÀÄÛ ¢üÃWÁðªÀ¢ü ¸Á®UÀ¼À£ÀÄß PÀÈ¶
ªÀÄvÀÄÛ PÀÈ¶AiÉÄÃvÀgÀ ¸Á®UÀ¼À£ÀÄß ¤ÃqÀÄvÀÛzÉ GzÁ. ªÁºÀ£À ¸Á®,
ªÀ¸ÀwUÀ½UÉ EvÁå¢
8. ªÀ¸ÀÄÛUÀ¼À ¨ÁrUÉUÉ CªÀPÁ±À. ¸ÀA¸ÉÜAiÀÄ PÀqÉ¬ÄAzÀ PÉ®ªÀÅ PÀÈ¶
¸À®PÀgÀuÉUÀ¼À£ÀÄß PÀrªÉÄ ªÉÆvÀÛzÀ°è ¨ÁrUÉUÉ ¤ÃqÀÄvÁÛgÉ.
9. PÀÈ¶ PÉÃAzÀæ. (Agri clinic) EzÀgÀ°è CªÀgÀÄ MAzÀÄ mÉÆÃ¯ï¦æÃ
¸ÀASÉåAiÀÄ£ÀÄß ¤ÃqÀÄvÁÛgÉ CzÀgÀ°è PÀÈ¶ §UÉÎ GavÀ ªÀiÁ»w ¤ÃqÀÄvÁÛgÉ
ºÁUÀÆ ¨sÁgÀvÀzÀ ºÀ®ªÀÅ ¨sÁµÉUÀ¼À°è F. n« ªÁ»¤AiÀÄ°è PÀÈ¶ zÀ±Àð£À
PÁAiÀÄðPÀæªÀÄ ªÀiÁqÀÄwÛzÁÝgÉ.
10. PÀÈ¶ ¸ÀA¸ÉÜUÀ¼ÀÄ EªÀÅUÀ¼À ªÀÄÆ®PÀ PÉ®ªÀÅ gÉÊvÀgÀ£ÀÄß PÀÈ¶ ¥ÀæªÁ¸À
ªÀÄvÀÄÛ PÀÈ¶ «eÁÕ£À PÉÃAzÀæUÀ½UÉ ¨sÉÃn ªÀiÁr¸À¯ÁUÀÄvÀÛzÉ.
11. ¥Àæ±À¹Û ªÀÄvÀÄÛ §ºÀÄªÀiÁ£À «vÀgÀuÉ. ªÀµÀðPÉÌ JgÀqÀÄ ¨Áj ¸ÀA¸ÉÜAiÀÄ
¸ÀÄvÀÛ°gÀÄªÀ 100 gÉÊvÀgÀ£ÀÄß DAiÉÄÌ ªÀiÁr CªÀgÀ°è M§âgÀ£ÀÄß GvÀÛªÀÄ
gÉÊvÀgÉAzÀÄ UÀÄgÀÄw¹ CªÀjUÉ 50,000 gÀÆ £ÀUÀzÀÄ ªÀÄvÀÄÛ ¥Àæ±À¹Û
¤ÃqÀ¯ÁUÀÄvÀÛzÉ. ºÁUÀÆ gÁµÀÖç ªÀÄlÖzÀ°è 25 gÉÊvÀjUÉ ««zsÀ
§ºÀÄªÀiÁ£ÀUÀ¼À£ÀÄß 5 ®PÀëzÀªÀgÉUÉ ¤ÃqÀ¯ÁUÀÄvÀÛzÉ. MAzÀÄ ªÉÃ¼É
gÁµÀÖ ªÀÄlÖzÀ ¥Àæ±À¹ÛUÉ DAiÉÄÌAiÀiÁzÀgÉ zÉºÀ°UÉ ºÉÆÃUÀ®Ä «ªÀiÁ£À

51

ªÉZÀÑ, ºÉÆÃmÉ¯ï£À°è vÀAUÀ®Ä ªÀÄvÀÄÛ Hl ºÁUÀÄ MAzÀÄ ¢£À zÉºÀ° £ÉÆÃqÀ®Ä
DUÀÄªÀ ªÉZÀÑªÀ£ÀÄß PÀA¥À¤ ¤ÃqÀÄvÀÛzÉ..
F ªÉÄÃ°£À J¯Áè ¸Ë®¨sÀåUÀ¼À£ÀÄß ¤ÃqÀ®Ä ¸ÀA¸ÉÜAiÀÄÄ ¸ÀªÀÄÈ¢Ý JA§ ºÉ¸Àj£À
¸ÀA¸ÉÜAiÀÄ£ÀÄß ºÀÄlÄÖºÁQzÉ CzÀ£ÀÄß AiÀiÁªÀÅzÁzÀgÀÄ gÉÊvÀ GvÁàzÀPÀgÀ
¸ÀAWÀzÀªÀgÀÄ C£ÀÄªÀÄw ¥ÀqÉzÀÄ DgÀA©¹zÀgÉ F ªÉÄÃ°£À J¯Áè ¸Ë®¨sÀåUÀ¼ÀÄ
zÉÆÃgÉAiÀÄÄvÀÛªÉ.
F ªÉÄÃ°£À J¯Áè ¸Ë®¨sÀåUÀ¼À£ÀÄß gÉÊvÀ GvÁàzÀPÀgÀ ¸ÀAWÀUÀ¼ÀÄ ¥ÀqÉAiÀÄ®Ä
¸Àé®à ªÉÆvÀÛzÀ oÉÃªÀtÂAiÀÄ£ÀÄß ¤ÃqÀ¨ÉPÁUÀÄvÀÛzÉ CzÀÄ PÉÃªÀ® PÀA¥À¤
C£ÀÄªÀÄw ¥ÀqÉAiÀÄ®Ä ªÀiÁvÀæ £ÀAvÀgÀ CzÀgÀ C£ÀÄªÀÄwAiÀÄ£ÀÄß gÀzÀÄÝ
ªÀiÁr¹zÀgÉ CzÀgÀ oÉÃªÀtÂ ªÉÆvÀÛ ªÀÄgÀÄ¥ÁªÀw ªÀiÁqÀ¯ÁUÀÄvÀÛzÉ CªÀÅUÀ¼À
«ªÀgÀ.

PÀæ.¸ÀA oÉÃªÀtÂ
ªÉÆvÀÛ
1
25,000
2

51,000

3

3,00,000

C£ÀÄªÀÄw ¤ÃqÀÄªÀ «ªÀgÀ
J¯Áè
jÃwAiÀÄ
©vÀÛ£ÉÃ
©ÃdUÀ¼ÀÄ
ªÀÄvÀÄÛ
QÃl£Á±ÀPÀUÀ¼ÀÄ
ræ¥ï,
¹àPÀègïUÀ¼ÀÄ
ªÀÄvÀÄÛ
VæÃ£ï
ºË¸ï
¸À®PÀgÀuÉUÀ½UÉ
C£ÀÄªÀÄwAiÉÆA¢UÉ ªÀÄtÄÚ ªÀÄvÀÄÛ ¤Ãj£À ¥ÀjÃPÉë
ªÀiÁqÀÄªÀ AiÀÄAvÀæUÀ¼ÀÄ ªÀÄvÀÄÛ CzÀPÉÌ ¨ÉÃPÁUÀÄªÀ
J¯Áè ¸À®PÀgÀuÉUÀ¼À£ÀÄß ¤ÃqÀÄvÁÛgÉ

ªÉÄÃ°£À JgÀqÀPÉÌ C£ÀÄªÀÄw ¥ÀqÉAiÀÄ®Ä oÉÃªÀtÂ ªÀiÁrzÁUÀ CªÀjUÉ PÉ®ªÀÅ
ªÀiÁzÀjUÀ¼À£ÀÄß ¤ÃqÀÄvÁÛgÉ CªÀÅUÀ¼À£ÀÄß ªÀiÁjzÀ ºÀtªÀÅ ¸ÀAWÀPÉÌ
¸ÉÃgÀÄvÀÛzÉ.
EzÀgÉÆA¢UÉ CªÀÅUÀ½UÉ ¨ÉÃPÁzÀ J¯Áè jÃwAiÀÄ vÀgÀ¨ÉÃwUÀ¼À£ÀÄß GavÀªÁV
¤ÃqÀÄvÁÛgÉ ªÀÄvÀÄÛ ¥Àæw wAUÀ¼ÀÄ MAzÉÆA¢ jÃwAiÀÄ PÁAiÀÄðPÀæªÀÄªÀ£ÀÄß
ªÀiÁqÀ¯ÁUÀÄvÀÛzÉ.
£À£Àß C©ü¥ÁæAiÀÄzÀ ¥ÀæPÁgÀ ªÀÄºÉÃAzÀæ PÀA¥À¤AiÀÄÄ vÀ£Àß ¹J¸ïDgï CrAiÀÄ°è F
PÁAiÀÄðUÀ¼À£ÀÄß ªÀiÁqÀÄwÛzÉ EzÀÄ gÉÊvÀjUÉ C£ÀÄPÀÆ® ªÁUÀÄªÀAvÉ ªÀiÁr
PÀA¥À¤AiÀÄÄ vÉjUÉ ºÀt G½vÁAiÀÄ ªÀiÁqÀ¯ÁUÀÄwÛzÉ J£Àß§ºÀÄzÀÄ.
DzÀgÉ CªÀgÀÄ ¤ÃrgÀÄªÀ ¨sÀgÀªÀ¸ÉUÀ¼À£ÀÄß ¸ÀjAiÀiÁV ¤ÃrzÀ°è CzÀÄ gÉÊvÀjUÉ
RArvÀªÁVAiÀÄÄ C£ÀÄPÀÆ®ªÁUÀÄvÀÛzÉ.
PÀ£ÁðlPÀ gÀPÀÛ»Ã£ÀvÉ PÁAiÀÄðPÀæªÀÄ
52

ªÉÄÊgÁqÀ ¸ÀA¸ÉÜAiÀÄ PÁAiÀÄðPÀæªÀÄUÀ¼À°è EzÀÄ MAzÀÄ PÁAiÀÄðPÀæªÀÄªÁVzÀÄÝ
EzÀÄ ¸ÉAmïeÁ£ï ªÉÄrPÀ¯ï CAqï j¸ÀZïð PÁ¯ÉÃf£À ¸ÀºÀAiÉÆÃUÀzÉÆA¢UÉ F
PÁAiÀÄðPÀæªÀÄªÀ£ÀÄß ªÀiÁqÀÄwÛzÉ.
F PÁAiÀÄðPÀæªÀÄªÀÅ 2012 jAzÀ 2015 gÀªÀgÉUÉ 4
ªÀµÀðzÀ CªÀ¢üUÉ ¸ÉAmïeÁ£ï ºÁ¹àl¯ï £ÀqÉ¸ÀÄwÛzÉ
DzÀgÉ CªÀgÀÄ £ÉÃgÀªÀV ¸ÀªÀÄÄzÁAiÀÄzÀ°è PÉ®¸À
ªÀiÁqÀ®Ä ¸ÁzÀå«®è PÁgÀt CªÀgÀÄ F ªÀ®AiÀÄPÉÌ
ªÉÆzÀ® ¸À® §A¢gÀÄªÀÅzÀjAzÀ d£ÀgÀ eÉÆvÉ
£ÉÃgÀªÁV PÉÃ®¸À ªÀiÁqÀ®Ä ¸ÁzÀåªÁUÀÄªÀÅ¢®è
ªÀÄvÀÄÛ CªÀgÉÆA¢UÉ GvÀÛªÀÄ ¸ÀºÀPÁgÀ ¨É¼É¸À®Ä
ºÉZÀÄÑ ¸ÀªÀÄAiÀÄ ¨ÉÃPÁUÀÄvÀÛzÉ. DzÀÝjAzÀ
CªÀgÀÄ ¸ÀÜ½ÃAiÀÄªÁV PÉ®¸À ªÀiÁqÀÄwÛgÀÄªÀ
¸ÀA¸ÉÜAiÀÄ £ÉÃgÀªÀÅ ¥ÀqÉAiÀÄ®Ä ªÉÄÊgÁqÀ
¸ÀA¸ÉÜAiÀÄ ¸ÀºÀPÁgÀ ¥ÀqÉAiÀÄÄwÛzÁÝgÉ CzÀÝjAzÀ
ªÉÄÊgÁqÀ ¸ÀA¸ÉÜAiÀÄÄ PÉÃªÀ® M§â ¹§âA¢AiÀÄ£ÀÄß
PÀ¼ÀÄ»¸ÀÄwÛzÁÝgÉ G½zÀAvÉ J¯Áè ¹§âA¢AiÀÄÄ
¸ÉAmïeÁ£ï £ÀªÀgÀVzÁÝgÉ
PÁAiÀÄðPÀæªÀÄzÀ GzÉÝÃ±ÀUÀ¼ÀÄ.
• gÀPÀÛ »Ã£ÀvÉAiÀÄ §UÉÎ CzsÀåAiÀÄ£À ªÀiÁqÀÄªÀÅzÀÄ
• gÀPÀÛ»Ã£ÀvÉUÉ PÁgÀtUÀ¼À£ÀÄß w½AiÀÄÄªÀÅzÀÄ
• d£ÀgÀ°è gÀPÀÛ»Ã£ÀvÉAiÀÄ §UÉÎ CjªÀÅ ªÀÄÆr¸ÀÄªÀÅzÀÄ
PÁAiÀÄðPÀæªÀÄzÀ ¥ÀæQæAiÉÄ:- F PÁAiÀÄðPÀæªÀÄªÀÅ PÉÃªÀ® MAzÀÄ
¸ÀA±ÉÆÃzsÀ£ÉAiÀÄ GzÉÝÃ±À¢AzÀ
ªÀiÁqÀ¯ÁUÀÄwÛzÉ
CAzÀgÉ
AiÀiÁªÀÅzÉÃ
¤AiÀÄAvÀæt PÁAiÀÄðPÀæªÀÄ«®è §zÀ¯ÁV JµÀÄÖ ªÀÄPÀÌ¼ÀÄ ªÀÄvÀÄÛ vÁAiÀÄA¢gÀÄ
gÀPÀÛ»Ã£ÀvÉAiÀÄ
¸ÀªÀÄ¸Éå¬ÄAzÀ
§¼À®ÄwÛzÁÝgÉ
JA§ÄªÀÅzÀgÀ
§UÉÎ
CzsÀåAiÀÄ£ÀªÁVzÉ
CzsÀåAiÀÄ£ÀzÀ°è ¨ÁUÀªÀ»¸ÀÄªÀªÀgÀÄ.
F PÁAiÀÄðPÀæªÀÄzÀ°è ¥ÀæªÀÄÄPÀªÁV MAzÀÄ ªÀµÀð¢AzÀ LzÀÄ ªÀµÀðzÀ
ªÀÄPÀÌ¼ÀÄ ªÀÄvÀÄÛ CªÀgÀ vÁAiÀÄA¢gÀÄ ¨sÁUÀªÀ»¸ÀÄvÁÛgÉ. EzÀÄ PÉÃªÀ®
ZÁªÀÄgÁd£ÀUÀgÀ
vÁ®ÆQ£À°è
£ÀqÉAiÀÄÄwÛzÉ
CzÀgÀ°è
60
CAUÀ£ÀªÁr
PÉÃAzÀæUÀ¼À£ÀÄß DAiÉÄÌ ªÀiÁrPÉÆArzÁÝgÉ CªÀÅUÀ¼À DAiÉÄÌAiÀÄÄ ¸ÀºÀ
EZÁÑ£ÀÄ¸ÁgÀªÁVzÉ
¥ÁægÀA©üPÀ PÁAiÀÄð
53

ºÀAvÀ 1.
ªÉÆzÀ®Ä ¸ÀA¸ÉÜAiÀÄ ¹§âA¢AiÀÄÄ ZÁªÀÄgÁd£ÀUÀgÀ vÁ®ÆQ£À J¯Áè CAUÀ£ÀªÁr
PÉÃAzÀæUÀ¼À£ÀÄß ¨sÀÉÃn ªÀiÁr C°è 1 jAzÀ 5 ªÀµÀðzÀ ªÀÄPÀÌ¼À «ªÀgÀ CAzÀgÉ
ºÀÄnÖzÀ ¢£ÁAPÀ, ªÀAiÀÄ¸ÀÄì °AUÀ vÀAzÉ vÁ¬Ä ªÀÄvÀÄÛ JvÀÛgÀ, CªÀgÀ vÁAiÀÄA¢gÀ
«ªÀgÀ, CAUÀ£ÀªÁr PÁAiÀÄðPÀvÉðAiÀÄ ºÉ¸ÀgÀÄ ªÀÄvÀÄÛ ªÉÆ¨ÉÊ¯ï £ÀA £ÀÄß
PÀ¯ÉºÁQzÁÝgÉ £ÀAvÀgÀ CzÀgÀ «ªÀgÀªÀ£ÀÄß ¸ÉAmïeÁ£ï ºÁ¹àl¯ï£ÀªÀjUÉ PÀ¼ÀÄ»¹zÁÝgÉ
£ÀAvÀgÀ CªÀgÀÄ CzÀgÀ°è AiÀiÁªÀÅzÉÃ ªÀiÁ£ÀzÀAqÀUÀ½®èzÉ 60 CAUÀ£ÀªÁr
PÉÃAzÀæUÀ¼À£ÀÄß DAiÉÄÌ ªÀiÁrzÁÝgÉ MAzÀÄ ªÉÃ¼É CªÀgÀÄ ¸ÀÆa¹zÀ ºÀ½îAiÀÄ°è 2
CxÀªÀ ºÉZÀÄÑ CAUÀ£ÀªÁrUÀ½zÀÝgÉ C°è ¯Álj ªÀÄÆ®PÀ CAUÀ£ÀªÁrAiÀÄ£ÀÄß DAiÉÄÌ
ªÀiÁqÀ¯ÁUÀÄvÀÛzÉ. MAzÀÄ aÃnAiÀÄ°è PÁAiÀÄðPÀvÉðAiÀÄgÀ ºÉ¸ÀgÀÄ §gÉzÀÄ ºÁQ
CzÀgÀ°è MAzÀ£ÀÄß vÉUÉzÀÄ CzÀgÀ°è §AzÀ PÁAiÀÄðPÀvÉðAiÀÄ ºÉ¸ÀjgÀÄªÀ
CAUÀ£ÀªÁrAiÀÄ£ÀÄß DAiÉÄÌ ªÀiÁqÀ¯ÁUÀÄvÀÛzÉ.

ºÀAvÀ.2
DAiÉÄÌ ªÀiÁrzÀ £ÀAvÀgÀ DAiÉÄÌAiÀiÁzÀ
J¯Áè CAUÀ£ÀªÁr PÉÃAzÀæzÀ
PÁAiÀÄðPÀvÉðAiÀÄjUÉ ªÀiÁ»w ¤Ãr £ÀAvÀgÀ vÁ®ÆPÀÄ ªÀÄPÀÌ¼À C©üªÀÈ¢Ý
PÁAiÀÄðPÀæªÀÄ C¢üPÁjUÀ½AzÀ M¦àUÉ ¥ÀqÉzÀÄ CªÀjAzÀ DAiÉÄÌAiÀiÁzÀ J¯Áè 60
PÁAiÀÄðPÀvÉðAiÀÄjUÉ ªÀiÁ»w ¤ÃqÀ¯Á¬ÄvÀÄ £ÀAvÀgÀ 60 gÀ°è 30 CAUÀ£ÀªÁr
PÁAiÀÄðPÀvÉðAiÀÄjUÉ PÁAiÀÄðPÀæªÀÄzÀ GzÉÝÃ±À ªÀÄvÀÄÛ gÀPÀÛ»Ã£ÀvÉUÉ PÁgÀt
¥ÀjuÁªÀÄ ªÀÄvÀÄÛ ¥ÀjºÁgÀ PÁAiÀÄðUÀ¼À §UÉÎ vÀgÀ¨ÉÃw ¤ÃqÀ¯Á¬ÄvÀÄ. CzÀgÀ°è
PÁAiÀÄðPÀvÉðAiÀÄjUÉ Hl ªÀÄvÀÄÛ ¸ÁjUÉ ¸Ë®¨sÀå ¤ÃqÀ¯ÁVzÉ. £ÀAvÀgÀ f¯Áè
DgÉÆÃUÁå¢üPÁjUÀ½UÉ ªÀÄ£À« ªÀiÁr 1,20,000 PÀ©âuÁA±À ªÀiÁvÉæUÀ¼À£ÀÄß
GavÀªÁV
¥ÀqÉAiÀÄ¯ÁVzÉ
£ÀAvÀgÀ
CAUÀ£ÀªÁr
PÁAiÀÄðPÀvÉðAiÀÄjUÉ
ªÀiÁ»wAiÀÄ£ÀÄß ¤Ãr CªÀgÀ£ÀÄß MªÉÄä ¸ÀA¸ÉÜAiÀÄ C¢üPÁjUÀ¼ÀÄ ¨sÉÉÃn ªÀiÁrzÀgÀÄ
CzÀgÀ°è 4 CAUÀ£ÀªÁr PÁAiÀÄðPÀvÉðAiÀÄgÀÄ DgÉÆÃUÀåzÀ ¸ÀªÀÄ¸Éå ªÀÄvÀÄÛ EvÀgÀ
PÁgÀtUÀ¼À£ÀÄß ¤Ãr PÁAiÀÄðPÀæªÀÄ¢AzÀ zÀÆgÀ H½¢zÁÝgÉ FUÀ ¥Àæ¸ÀÄÜvÀ 56
CAUÀ£ÀªÁrUÀ¼À°è ªÀiÁvÀæ PÁAiÀÄðPÀæªÀÄ £ÀqÉAiÀÄÄwÛzÉ.
ºÀAvÀ.3
ªÁgÀzÀ ªÉÆzÀ®£É ¢£À CAzÀgÉ ¸ÉÆÃªÀÄªÁgÀ D ªÁgÀzÀ°è ¨sÉÃn ¤ÃqÀ§ºÀÄzÁzÀ
CAUÀ£ÀªÁrUÀ½UÉ ¨sÉÃn ¤Ãr CAUÀ£ÀªÁr PÁAiÀÄðPÀvÉð ªÀÄvÀÄÛ ªÀÄPÀÌ¼À
vÁAiÀÄA¢jUÉ PÁAiÀÄðPÀæªÀÄzÀ §UÉÎ «ªÀj¸À¯ÁUÀÄvÀÛzÉ ªÀÄvÀÄÛ D UÁæªÀÄPÉÌ
¨sÉÃn ¤ÃqÀÄªÀ ¢£ÀzÀ §UÉÎ ªÀiÁ»w ¤ÃqÀ¯ÁUÀÄvÀÛzÉ.
ºÀAvÀ.4

54

F ºÀAvÀzÀ°è ªÉÄÊgÁqÀ ¸ÀA¸ÉÜAiÀÄ C¢üPÁj ªÀÄvÀÄÛ ºÁ¹àl¯ï ¹§âA¢ ¨sÉÃn ¤Ãr
¥Àæw ªÀÄUÀÄ«£À ªÀÄvÀÄÛ vÁ¬Ä¬ÄAzÀ 3 «Ä,°Ã AiÀÄµÀÄÖ gÀPÀÛ ¸ÀAUÀæ»¸ÀÄvÁÛgÉ
EzÀQAvÀ ªÉÆzÀ®Ä vÁ¬ÄUÉ ¸ÀªÀiÁ¯ÉÆÃZÀ£É ªÀiÁqÀ¯ÁUÀÄvÀÛzÉ CzÀgÀ°è
gÀPÀÛ»Ã£ÀvÉAiÀÄ §UÉÎ ªÀiÁ»w ¤ÃqÀ¯ÁUÀÄvÀÛzÉ EzÁzÀ £ÀAvÀgÀ CªÀjAzÀ gÀPÀÛ
¸ÀAUÀæºÀ ªÀiÁqÀÄvÁÛgÉ £ÀAvÀgÀ CªÀgÀ vÀÆPÀ ªÀÄvÀÄÛ JvÀÛgÀªÀ£ÀÄß
C¼ÉAiÀÄ¯ÁUÀÄvÀÛzÉ CzÀgÉÆA¢UÉ CªÀgÀ vÀ¯É ¸ÀÄvÀÛ¼ÀvÉ ªÀÄvÀÄÛ gÉmÉÖAiÀÄ
GzÀÝªÀ£ÀÄß C¼ÀvÉ ªÀiÁqÀ¯ÁUÀÄvÀÛzÉ »ÃUÉ CªÀgÀ UÀÄj MAzÀÄ ¢£ÀPÉÌ 60 ªÀÄPÀÌ¼À
¨sÉÃn ªÀiÁqÀ¨ÉÃPÉAzÀÄ EzÉ CªÀgÀÄ 40 jAzÀ 45 ªÀÄPÀÌ¼À gÀPÀÛ ¸ÀAUÀæºÀ
ªÀiÁqÀÄwÛzÁÝgÉ.
ºÀAvÀ.5.
¸ÀAUÀæºÀ ªÀiÁrzÀ gÀPÀÛPÉÌ ºÉ¥ÀÄàUÀlÖ¢gÀ®Ä CzÀPÉÌ gÁ¸ÀAiÀÄ¤PÀªÀ£ÀÄß
¨ÉgÉ¸ÀÄvÁÛgÉ £ÀAvÀgÀ 5 UÀAmÉUÀ¼À CªÀ¢üVAvÀ ªÀÄÄAZÉ CzÀ£ÀÄß ¥ÀjÃPÉë
ªÀiÁqÀ¨ÉÃPÁUÀÄvÀÛzÉ DzÀÝjAzÀ CªÀgÀÄ ¯Áå¨ïUÉ vÀAzÀÄ CzÀ£ÀÄß ¥ÀjÃPÉë
ªÀiÁqÀÄvÁÛgÉ (gÀPÀÛ ¥ÀjÃPÉë ªÀiÁqÀ®Ä AiÀÄAvÀæ«zÀÄÝ PÀrªÉÄ ¸ÀªÀÄAiÀÄzÀ°è
¥sÀÀ°vÁA±À ¤ÃqÀÄvÀÛzÉ) CzÀgÀ°è ¸Àé®à gÀPÀÛªÀ£ÀÄß ¥ÀjÃPÉëUÉ ¤ÃqÀ¯ÁUÀÄvÀÛzÉ
CzÀgÀ°è
PÉA¥ÀÄ
gÀPÀÛ
PÀtUÀ¼ÀÄ
©½gÀPÀÛPÀtUÀ¼ÀÄ
ªÀÄvÀÄÛ
¥ÉèmÉèmïìUÀ¼À£ÀÄß ¯ÉPÀÌ ºÁPÀ¯ÁUÀÄvÀÛzÉ £ÀAvÀgÀ G½zÀ gÀPÀÛzÀ°è AiÀÄAvÀæzÀ
ªÀÄÆ®PÀ PÉA¥ÀÄ gÀPÀÛ PÀtUÀ¼À£ÀÄß ªÀÄvÀÄÛ ¥ÉèmÉèmïìUÀ¼À£ÀÄß
¨sÉÉ¥Àðr¸ÀÄvÁÛgÉ.
¥sÀÀ°vÁA±À .
gÀPÀÛ »Ã£ÀvÉUÉ ¸ÀA§A¢¹zÀAvÉ PÉA¥ÀÄ gÀPÀÛPÀtUÀ¼À£ÀÄß ªÀiÁvÀæ UÀt£ÉUÉ
vÉUÉzÀÄPÉÆ¼Àî¯ÁUÀÄvÀÛzÉ CzÀÄ 11 jAzÀ 15 UÁæA EzÀÝgÉ CzÀÄ
¸ÁªÀiÁ£ÀåªÁUÀÄvÀÛzÉ MAzÀÄ ªÉÃ¼É 11 UÁæA VAvÀ PÀrªÉÄ §AzÀgÉ CªÀgÀÄ
gÀPÀÛ»Ã£ÀvÉ¬ÄAzÀ §¼À®ÄwÛzÁÝgÉ JAzÀxÀð ªÀÄvÀÄÛ 8 UÁæA VAvÀ PÀrªÉÄ EzÀÝgÉ
CzÀÄ ¸ÀÆPÀëöäªÁzsÀ ¸ÀªÀÄ¸Éå JAzÀÄ CxÀð.
ºÀAvÀ.6
¥sÀÀ°vÁA±À ¥ÀqÉzÀ £ÀAvÀgÀ CzÀgÀ°è 11 UÁæAVAvÀ PÀrªÉÄ gÀPÀÛ
EgÀÄªÀªÀgÀ£ÀÄß ªÀÄvÀÄÛ G½zÀªÀgÀ£ÀÄß «¨sÁV¸ÀÄvÁÛgÉ CzÀgÀ ¥sÀÀ°vÁA±ÀªÀ£ÀÄß
CAUÀ£ÀªÁr PÁAiÀÄðPÀvÉðAiÀÄjUÉ ¤ÃqÀ¯ÁUÀÄvÀÛzÉ £ÀAvÀgÀ PÁAiÀÄðPÀvÉðAiÀÄjUÉ
ªÀÄvÀÄÛ ªÀÄUÀÄ«£À vÁ¬ÄUÉ CjªÀÅ ªÀÄÆr¹ CªÀjUÉ ªÀiÁvÉæUÀ¼À£ÀÄß
¤ÃqÀ¯ÁUÀÄvÀÛzÉ. CzÀgÀ°è gÀPÀÛ»Ã£ÀvÉ EgÀÄªÀ ªÀÄPÀÌ½UÉ MAzÀÄ ªÁgÀzÀ°è 5
¢£ÀUÀ¼ÀAvÉ (¸ÉÆÃªÀÄªÁ¢AzÀ ±ÀÄPÀæªÁgÀzÀ ªÀgÉUÉ gÁwæ HlzÀ £ÀAvÀgÀ
vÉUÉzÀÄPÉÆÃ¼Àî¨ÉÃPÀÄ) wAUÀ½UÉ 20 ªÀiÁvÉæUÀ¼À£ÀÄß MlÄÖ 5 wAUÀ½UÉ MlÄÖ
100 ªÀiÁvÉæUÀ¼À£ÀÄß ¤ÃqÀ¯ÁUÀÄvÀÛzÉ ¸ÀªÀÄ¸Éå E®èzÀ ªÀÄPÀÌ½UÉ ¥Àæw ªÁgÀPÉÌ 2
55

gÀAvÉ(¸ÉÆÃªÀÄªÁgÀ ªÀÄvÀÄÛ ±ÀÄPÀæªÁgÀ) 5 wAUÀ½UÉ MlÄÖ 40 ªÀiÁvÉæUÀ¼À£ÀÄß
¤ÃqÀ¯ÁUÀÄvÀÛzÉ, DzÀgÉ gÀPÀÛ»Ã£ÀvÉ¬ÄAzÀ §¼À®ÄwÛgÀÄªÀ vÁAiÀÄA¢jUÉ
AiÀiÁªÀÅzÉÃ jÃwAiÀÄ ªÀiÁvÉæUÀ¼À£ÀÄß ¤ÃqÀÄªÀÅ¢®è §zÀ¯ÁV ºÀwÛgÀzÀ
¥ÁæxÀ«ÄPÀ DgÉÆÃUÀå PÉÃAzÀæPÉÌ PÀ¼ÀÄ»¸À¯ÁUÀÄvÀÛzÉ
ºÀAvÀ-7
£ÀAvÀgÀ 6£ÉÃ wAUÀ¼ÀÄ ªÀÄgÀÄ¥ÀjÃPÉë ªÀiÁqÀ¯ÁUÀÄvÀÛzÉ CzÀgÀ®Æè ¸ÀºÀ
PÉ®ªÀÅ ºÀAvÀUÀ¼ÀÄ EzÉ CzÀgÀ°è ªÉÆzÀ®Ä vÀÆPÀ ªÀÄvÀÄÛ JvÀÛgÀ C¼ÀvÉ
ªÀiÁqÀÄªÀÅzÀÄ ªÀÄvÀÄÛ ¸ÀªÀiÁ¯ÉÆÃZÀ£É £ÀqÉ¸ÀÄªÀÅzÀÄ CzÀgÀ°è ªÀÄUÀÄ »A¢£À
¢£ÀzÀ DºÁgÀ ¥ÀæQæAiÉÄ ªÀÄvÀÄÛ DºÁgÀ C¨sÁå¸ÀzÀ §UÉÎ ªÀiÁ»w
¥ÀqÉAiÀÄ¯ÁUÀÄvÀÛzÉ ªÀÄvÀÄÛ vÁ¬ÄAiÀÄjUÉ gÀPÀÛ»Ã£ÀvÉAiÀÄ §UÉÎ w½¢gÀÄªÀ
ªÀiÁ»wAiÀÄ §UÉÎ ¥ÀjÃPÉë ªÀiÁqÀ¯ÁUÀÄvÀÛzÉ ºÁUÀÆ ªÀiÁvÉæUÀ¼À£ÀÄß ¤ÃrgÀÄªÀ
§UÉÎ
¥Àj¥ÀÆtð
ªÀiÁ»w
¥ÀqÉAiÀÄ¯ÁUÀÄvÀÛzÉ
£ÀAvÀgÀ
vÁ¬ÄAiÀÄ
C©ü¥ÁæAiÀÄzÉÆA¢UÉ gÀPÀÛªÀ£ÀÄß ªÀÄgÀÄ ¥ÀjÃPÉë ªÀiÁqÀ¯ÁUÀÄvÀÛzÉ.
£ÀAvÀgÀ F ¥sÀ°vÁA±ÀªÀ£ÀÄß DgÉÆÃUÀå PÉÃAzÀæPÉÌ gÀªÁ¤¸À¯ÁUÀÄvÀÛzÉ F
¥sÀÀ°vÁA±ÀªÀ£ÀÄß (PÉÃªÀ® ºÉ¸ÀgÀÄUÀ¼À£ÀÄß ªÀiÁvÀæ ¤ÃqÀÄvÁÛgÉ DzÀgÉ CzÀgÀ
EvÀgÀ CAQCA±ÀUÀ¼ÀÄ ¤ÃqÀÄªÀÅ¢®è) PÉÃªÀ® CAUÀ£ÀªÁr PÁAiÀÄðPÀvÉðAiÀÄjUÉ
¤ÃqÀ¯ÁUÀÄvÀÛzÉ DzÀgÉ EzÀ£Àß £ÀAvÀgÀ J£ÀÄ ªÀiÁqÀÄvÁÛgÉ CzÀgÀ GzÉÝÃ±ÀªÉÃ£ÀÄ
JA§ÄªÀÅzÀgÀ §UÉÎ CªÀgÀÄ ªÀiÁ»w ¤ÃqÀ®Ä ¤gÁPÀj¸ÀÄwÛzÁÝgÉ PÁgÀt CªÀgÀÄ F
¸ÀA±ÉÆÃzsÀÀ£ÉAiÀÄ£ÀÄß gÀºÀ¸ÀåªÁV EqÀÄwÛzÁÝgÉ KPÉ JA§ÄªÀÅzÀgÀ §UÉÎ ªÀiÁ»w
w½AiÀÄ®Ä ¸ÁzsÀåªÁUÀ°®è.
£Á£ÀÄ ¥ÀqÉzÀ ªÀiÁ»wAiÀÄ ¥ÀæPÁgÀ PÉ®ªÀÅ CAQ CA±ÀUÀ¼À£ÀÄß F PÉÃ¼ÀUÉ
¤ÃqÀ¯ÁVzÉ CzÀgÀ°è
PÀæ.¸ÀA
1
2
3
4
5

«µÀAiÀÄUÀ¼ÀÄ
CAQ CA±ÀUÀ¼ÀÄ
zÁR¯ÁwAiÀiÁzÀ MlÄÖ ªÀÄPÀÌ¼À
1236
¸ÀASÉå
gÀPÀÛ ¥ÀjÃPÉë ¤gÁPÀj¹zÀªÀgÀ
27
¸ÀASÉå
gÀPÀÛ»Ã£ÀvÉ¬ÄAzÀ
524
§¼À®ÄwÛgÀÄªÀªÀgÀ ¸ÀASÉå
gÀPÀÛ»Ã£ÀvÉ ¸ÀªÀÄ¸Éå E®èzÀ
623
ªÀÄPÀÌ¼À ¸ÀASÉå
¸ÀÆPÀëöäªÁzÀ ªÀÄPÀÌ¼À
42

AiÀiÁªÀÅzÁzÀgÀÄ ªÀÄUÀÄ«£À ¥ÉÆÃµÀPÀgÀÄ gÀPÀÛ ¥ÀjÃPÉë ªÀiÁr¸À®Ä ¤gÁPÀj¹zÀgÉ
CªÀgÀ ªÀÄPÀÌ¼À gÀPÀÛ ¥ÀjÃPÉë ªÀiÁqÀÄªÀÅ¢®è
56

EªÀgÀÄ ¤ÃrgÀÄªÀ PÀ©âuÁA±À ªÀiÁvÉæUÀ¼À£ÀÄß ¸ÀÄªÀiÁgÀÄ ªÀÄPÀÌ½UÉ
vÁAiÀÄA¢gÀÄ ¤ÃqÀÄwÛ®è CzÀPÉÌ vÁAiÀÄA¢gÀÄ ¤ÃqÀÄªÀ PÁgÀt CzÀjAzÁUÀÄªÀ
CqÀØ¥ÀjuÁªÀÄUÀ¼ÀÄ CAzÀgÉ PÉÃ®ªÀjUÉ ªÀiÁvÉæ vÉUÉzÀÄPÉÆAqÁUÀ ªÁAw, ¨ÉÃ¢,
ºÉÆmÉÖ£ÉÆÃªÀÅ
ªÀÄvÀÄÛ
dégÀUÀ¼ÀAvÀºÀ
CqÀØ¥ÀjuÁªÀÄUÀ¼ÀÄ
PÁ¤¹PÉÆ¼ÀÄîvÀÛªÉ DzÀÝjAzÀ G¥ÀAiÉÆÃV¸ÀÄwÛ®è JAzÀÄ PÁgÀt ¤ÃqÀÄvÁÛgÉ. DzÀgÉ
CªÀgÀÄ G¥ÀAiÉÆÃV¹®è JAzÀÄ vÀ½¹zÀgÀÄ ªÀÄgÀÄ gÀPÀÛ ¥ÀjÃPÉë ªÀiÁqÀÄwÛzÁÝgÉ.
PÀ£ÁðlPÀ gÀPÀÛ»Ã£ÀvÉ ¤AiÀÄAvÀæt PÁAiÀÄðPÀæªÀÄ 2010 jAzÀ 2013
F PÁAiÀÄðPÀæªÀÄªÀÅ 2010 gÀ°è ªÉÄÊgÁqÀ ¸ÀA¸ÉÜAiÀÄÄ ¸ÀPÁðgÀ¢AzÀ
PÁAiÀÄðPÀæªÀÄ ¥ÀqÉzÀÄ gÀPÀÛ»Ã£ÀvÉ ¤AiÀÄAvÀæt PÁAiÀÄðPÀæªÀÄªÀ£ÀÄß ªÀiÁrzÉ
CzÀPÉÌ J£ï.Dgï.ºÉZï.JªÀiï PÁAiÀÄðPÀæªÀÄzÀr PÁAiÀÄðPÀæªÀÄ ¤ÃqÀ¯ÁVvÀÄÛ. CzÀÄ
MlÄÖ 3 ªÀµÀðUÀ¼À PÁ® PÁAiÀÄðPÀæªÀÄªÀÅ £ÀqÉ¢zÀÄÝ CzÀgÀ°è UÉÆÃqÉAiÀÄ ªÉÄÃ¯É
ªÀiÁ»wUÀ¼À£ÀÄß ¤ÃqÀÄªÀÅzÀÄ CzÀgÀ°è gÀPÀÛ»Ã£ÀvÉ §UÉÎ ªÀÄvÀÄÛ ¤AiÀÄAvÀætzÀ
§UÉÎ ªÀÄvÀÄÛ PÉÆPÉÌ ºÀÄ¼À ¤ªÁgÀuÉAiÀÄ §UÉÎ ªÀiÁ»w ¤ÃqÀ¯ÁUÀÄwÛzÉ. EzÀ®èzÉ
»ªÉÆUÉÆè©£ï ¥ÀjÃPÉë, ¥sÀÀ°vÁA±À ¤ÃqÀÄªÀÅzÀÄ CvÀåAvÀÀ ¸ÀÆPÀëöä«gÀªÀ
ªÀåQÛUÀ¼À£ÀÄß DgÉÆÃUÀå PÉÃAzÀæPÉÌ ¥Àæ¸ÁÜ¦¸ÀÄªÀÅzÀÄ, vÀgÀ¨ÉÃw ªÀÄvÀÄÛ
CjªÀÅ ªÀÄÆr¸ÀÄªÀÅzÀÄ.
F PÉ¼ÀUÉ PÉÆ¼ÉîUÁ®, OgÀzï ªÀÄvÀÄÛ ªÉÆ¯ÁÌ¯ïªÀÄÄgÀÄ vÁ®ÆPÀÄUÀ¼À°è C¤«ÄAiÀÄzÀ
¥ÀæªÀiÁtzÀ PÉ®ªÀÅ CAQ CA±ÀUÀ¼À£ÀÄß ¤ÃqÀ¯ÁVzÉ CzÀÄ gÁ¶ÖçÃAiÀÄ PÀÄlÄA¨sÀ
DgÉÆÃUÀå ¸À«ÄÃPÉë £Àr¹zÀ ¸À«ÄÃPÉë ªÀÄvÀÄÛ 2010 gÀ°è ªÉÄÊgÁqÀ ¸ÀA¸ÀÜAiÀÄÄ
£ÀqÉ¹zÀ ¸À«ÄÃPÉëAiÀÄ CAQCA±ÀUÀ¼À£ÀÄß ¤ÃqÀ¯ÁVzÉ.

Pregnant women
Women in reproductive age group

NFHS
–
Karnataka
63%
52%

Adolescent girls
Children below 5 years
Deworming in pregnant women

51%
70.4%
7%

Target group

IFA distribution for pregnant women/ 74% given;
consumption of IFA
consumed
IFA distribution for children

13%

57

3 Myrada
baseline
survey (2010)
72.6%
66.1%
47%
NA
10.6%
39% 47.2% given; 27.86%
consumed
no one

EzÀgÀ°è ªÉÄÊgÁqÀ ¸ÀA¸ÉÜAiÀÄÄ vÀªÀÄä PÁAiÀÄðPÀæªÀÄzÀ°è
¨sÁUÀªÀ»¸ÀÄªÀAvÉ ªÀiÁrvÀÄ CªÀgÀ°è ¥ÀæªÀÄÄPÀªÁV.

ºÀ®ªÀgÀ£ÀÄß

MlÄÖ UÁæªÀÄUÀ¼À ¸ÀASÉå
307
MlÄÖ ¥ÁæxÀ«ÄPÀ ªÀÄvÀÄÛ vÁ®ÆèPÀÄ DgÉÆÃUÀå 16/1
PÉÃAzÀæÉæ
ªÉÄÊgÁqÀzÀ NmïjÃZï ªÀÄvÀÄÛ ¸ÀªÀÄÄzÁAiÀÄ ¸ÀA¥À£ÀªÀÄÆ® 16/23
ªÀåQÛ
D±À PÁAiÀÄðPÀvÉðAiÀÄgÀÄ
252/252
CAUÀ£ÀªÁr PÁAiÀÄðPÀvÉðAiÀÄgÀÄ
±Á¯Á ²PÀëPÀgÀÄ

463/463
778/778

ªÉÄÊgÁqÀ ¸ÀA¸ÀÜAiÀÄÄ PÉÆÃ¼ÉîUÁ® vÁ®ÆQ£À°è C¤«ÄÃAiÀÄªÀ£ÀÄß ¤AiÀÄAvÀæt
ªÀiÁqÀ®Ä ºÀ®ªÀÅ PÁAiÀÄðPÀæªÀÄUÀ¼À£ÀÄß ªÀiÁrzÉ CªÀÅUÀ¼À°è
vÀgÀ¨ÉÃwUÀ¼ÀÄ
UÀÄA¥ÀÄUÀ¼ÀÄ

vÀgÀ¨ÉÃwAiÀ vÀgÀ¨ÉÃw
Ä UÀÄj
¤ÃrzÀ
¸ÀzÀ¸ÀågÀ
¸ÀASÉå
ªÀÄvÀÄÛ 288
285

UÁæªÀÄ DgÉÆÃUÀå
£ÉÊªÀÄð®å ¸À«Äw
UÁæªÀÄ ¥ÀAZÁ¬Äw
92
±Á¯Á C©üªÀÈ¢Ý ªÀÄvÀÄÛ ¤ªÀðºÀt 581
¸À«Äw
¸Àé ¸ÀºÁAiÀÄ ¸ÀAWÀUÀ¼ÀÄ
3855

91
338
2698

F ªÀÄÆgÀÄ vÁ®ÆPÀÄUÀ¼À°è ªÉÄÊgÁqÀ ¸ÀA¸ÀÜAiÀÄÄ gÀPÀÛ»Ã£ÀvÉAiÀÄªÀ£ÀÄß
¤AiÀÄAvÀÛj¸À®Ä gÀPÀÛ ¥ÀjÃPÉë ªÀiÁr CjªÀÅ ªÀÄÆr¹ CªÀjUÉ aQvÉì ¤Ãr ¤AiÀÄAvÀætPÉÌ
¸ÀºÀPÁjAiÀiÁVzÉ CzÀgÀ°è 165472 d£ÀgÀ£ÀÄß zÁR°¹PÉÆArzÁÝgÉ CzÀgÀ°è ¸ÀÄªÀiÁgÀÄ
131869 d£ÀgÀÄ gÀPÀÛ ¥ÀjÃPÉëUÉ M¼ÀUÁVzÁÝgÉ CzÀgÀ°è ¸ÀÄªÀiÁgÀÄ 76390 d£ÀgÀÄ
gÀPÀÛ »Ã£ÀvÉ¬ÄAzÀ §¼À®ÄwÛzÁÝgÉ CzÀgÀ ¸ÀA¥ÀÆtðªÁV ªÀiÁ»w ¤ÃqÀ¯ÁVzÉ CzÀgÀ°è
ªÀÄPÀÌ¼À, UÀ©üðtÂAiÀÄgÀ ªÀÄvÀÄÛ ºÀ¢ºÀgÉAiÀÄzÀ ºÉtÄÚ ªÀÄPÀÌ¼À ªÀiÁ»w
ªÀÄvÀÄÛ ªÀÄÆgÀÄ vÁ®ÆQ£À ªÀiÁ»wAiÀÄ£ÀÄß ¤ÃqÀ¯ÁVzÉ.
Aurad

Molkalmuru

Kollegal

58

Total

Particular
Line
listing
Nos
Screened
Nos found
anemic
Nos.
completed
Treatment
No.
retested
No.
improved
Non
anemic
(%)

Preg
nant

Adoles
Girls

Childre
n

Preg
nant

Adoles
. Girls

Childre
n

Preg
nant

Adoles.
Girls

Childre
n

Preg
nant

Adoles.
Girls

Childre
n

13647

16658

28385

10080

12567

21721

15473

17043

29898

39200

46268

80004

8811

16726

19708

8824

12622

13886

11685

16886

22721

29320

46234

56315

4030

5996

10618

4169

4718

7580

6348

5321

12837

14547

16035

31035

3030

5279

10037

2926

3700

8233

3679

4205

10642

9635

13184

28912

2101

3428

6644

2051

3349

7246

2602

4427

8125

6754

11204

22015

1970

3257

6298

1701

3033

6741

2269

4025

7483

5941

10315

20524

94%

95%

95%

83%

91%

93%

87%

91%

92%

88%

92%

93%

PÉÆ¼ÉîUÁ®, OgÀzï ªÀÄvÀÄÛ ªÉÆ¯ÁÌ¯ïªÀÄÄgÀÄ vÁ®ÆPÀÄUÀ¼À°è C¤«ÄAiÀÄzÀ
¥ÀæªÀiÁtªÀ£ÀÄß 2010 QÌAvÀ ªÉÆzÀ®Ä ªÀÄvÀÄÛ 2013 gÀ ¸ÀA¸ÀÜAiÀÄ
PÁAiÀÄðPÀæªÀÄzÀ £ÀAvÀgÀzÀ ¥ÀæªÀiÁtªÀ£ÀÄß ºÉÆÃ°PÉ ªÀiÁr F PÉ¼ÀUÉ ¤ÃqÀ¯ÁVzÉ
EzÀ£ÀÄß ªÉÄÊgÁqÀ ªÀÄvÀÄÛ gÁ¶ÖçÃAiÀÄ UÁæ«ÄÃt DgÉÆÃUÀå ªÀÄAqÀ½ ªÀiÁrzÀ
ªÀiË®åªÀiÁ¥À£ÀzÀ ¥sÀ°vÁA±ÀªÁVzÉ.
UÀ©ütÂðAiÀÄgÀÄ
3
vÁ®ÆPÀÄUÀ¼À°è
Indicator

ªÀÄPÀÌ¼ÀÄ(<5
ªÀµÀð)

– Baseline- End – Baseline- End –
2010
2013
2010
2013

Baseline- End
2010
2013

1 Heard of anemia

ºÀ¢ºÀgÉAiÀÄgÀÄ

14.00%

96.50%

12.63%

97.40% 12.87%

94.73%

2 Dewormed in last 6.67%
6 months

69.04%

11.10%

93.83% 10.66%

88.55%

3 Received IFA

87.92%

14.00%

66.07% 13.11%

63.31%

– 10.02

11.60

11.49

12.61

11.66

of 72.67%

26.80%

46.90%

22.92% 64.02%

4 Average
gm%

Hb

5 Prevalence
anemia

64.00%

59

11.16

41.57%

gÀPÀÛ»Ã£ÀvÉ ¸ÀªÀÄ¸Éå GAmÁUÀ®Ä ¥ÀæªÀÄÄR PÁgÀt
• PÀ©âuÁA±À EgÀÄªÀ DºÁgÀªÀ£ÀÄß ¸ÉÃªÀ£É ªÀiÁqÀ¢gÀÄªÀÅzÀÄ.
• ºÉÆmÉÖAiÀÄ°è PÉÆPÉÌ ºÀÄ¼ÀÄUÀ¼ÀÄ EgÀÄªÀÅzÀÄ.
• ªÀÄ»¼ÉAiÀÄgÀ°è IÄvÀÄ¸ÁæªÀzÀ°è ºÉZÀÄÑ ¸ÁæªÀ GAmÁUÀÄªÀÅzÀÄ.
vÀqÉUÀlÄÖªÀ «zsÁ£ÀUÀ¼ÀÄ.
•
•
•
•
•
•

d£ÀgÀ°è eÁUÀÈw ªÀÄÆr¸ÀÄªÀÅzÀÄ
§qÀvÀ£À ¤ªÀÄÆð®£É ªÀiÁqÀÄªÀÅzÀÄ
¸ÀªÀÄvÉÆÃ®£À DºÁgÀ ¸ÉÃªÀ£É ªÀiÁqÀÄªÀÅzÀÄ.
C¢üPÀ PÀ©âuÁA±À DºÁgÀ ¥ÀzÁxÀðUÀ¼À ¸ÉÃªÀ£É.(ºÀ¹gÀÄ vÀgÀPÁj ¸ÉÆ¥ÀÄà
EvÁå¢)
PÉÆPÉÌ ºÀÄ¼ÀÄUÀ¼À ¤AiÀÄAvÀæt ªÀiÁvÉæUÀ¼À£ÀÄß ¥Àæw 6 wAUÀ½UÉÆªÀÄä
¥ÀqÉAiÀÄÄªÀÅzÀÄ
LJ¥ïJ ªÀiÁvÉæ CxÀªÀ ²gÀ¥ïUÀ¼À£ÀÄß ¥ÀqÉAiÀÄÄªÀÅzÀÄ.

ªÀÄ»¼Á gÉÊvÀjUÉ ¸ÀÄ¹ÜgÀ C©üªÀÈ¢Ý vÀgÀ¨ÉÃw PÁAiÀÄðPÀæªÀÄ.
ªÉÄÊgÁqÀ ¸ÀA¸ÉÀÜAiÀÄÄ EArAiÀÄ£ï mÉÆ¨ÁåPÉÆ PÀA¥À¤(Ln¹) ¸ÀA¸ÉÜAiÀÄ
¸ÀºÀAiÉÆÃUÀzÉÆA¢UÉ §AUÁgÀzÀ ¨sÀ«µÀåzÀqÉUÉ JA§ PÁAiÀÄðPÀæªÀÄªÀ£ÀÄß
£ÀqÉ¸ÀÄwÛzÀÄÝ
CzÀgÀ
ªÀÄÄRå
GzÉÝÃ±À
ªÀÄtÂÚ£À
ªÀÄvÀÄÛ
¤Ãj£À
¸ÀAgÀPÀëuÉAiÀiÁVzÉ. CzÀÝjAzÀ E½eÁgÀÄ d«ÄÃ¤£À°è §zÀÄUÀ¼À£ÀÄß ¤«Äð¹ ¤Ãj£À
ºÀjªÀ£ÀÄß vÀqÉUÀnÖ ªÀÄtÂÚ£À ¸ÀªÀPÀ½ vÀqÉUÀlÖ¯ÁUÀÄvÀÛzÉ ªÀÄvÀÄÛ £ÀqÁ¥ï
PÁA¥ÉÆÃ¸ïÖ JA§ PÉÆnÖUÉ UÉÆ§âgÀzÀ GvÁàzÀ£ÉUÁV PÉÆnÖUÉ vÉÆnÖUÀ¼À£ÀÄß
¤«Äð¸À¯ÁUÀÄwÛzÉ, EzÀ®èzÉ EzÀgÀ ªÀÄvÉÆÛAzÀÄ ¥ÀæªÀÄÄRÀ GzÉÝÃ±À ¥Àj¸ÀgÀ
¸ÀAgÀPÀëuÉAiÀiÁVzÉ DzÀÝjAzÀ DUÉÆæÃ ¥ÁgÉÃ¹ÖçÃ JA§ PÁAiÀÄðPÀæªÀÄ
ªÀiÁqÀÄwÛzÉ CzÀgÀ°è JgÀqÀÄ ¸Á®ÄUÀ¼ÀÄ ¤Ã®Vj ¸À¹UÀ¼À£ÀÄß £ÉlÄÖ ªÀÄzsÁåzÀ°è 18
Cr eÁUÀ ©qÀ¯ÁUÀÄvÀÛzÉ CzÀgÀ°è PÀÈ¶ ¨É¼ÉUÀ¼À£ÀÄß ¨É¼ÉAiÀÄ¯ÁUÀÄvÀÛzÉ
EzÀjAzÀ
¥Àj¸ÀgÀ ¸ÀAgÀPÀëuÉAiÀÄ eÉÆvÉUÉ
ªÀåªÀ¸ÁAiÀÄªÁUÀÄvÀÛzÉ F
PÁAiÀÄðPÀæªÀÄªÀ£ÀÄß £ÀqÉ¸À®Ä ªÉÄÊgÁqÀ ¸ÀA¸ÉÜAiÀÄÄ ZÀ£Àß¥Àà£À¥ÀÄgÀ JA§
UÁæªÀÄªÀ£ÀÄß DAiÉÄÌ ªÀiÁrPÉÆArzÀÄÝ C°è ¥ÁægÀA¨sÀ ºÀAvÀzÀ°èzÉ ¥Àæ¸ÀÄÛvÀ
ªÀÄ»¼Á ¸ÀAWÀUÀ¼À£ÀÄß ¥ÁægÀA©¸À¯ÁUÀÄwÛzÉ ºÁUÀÆ D UÁæªÀÄzÀ J¯Áè gÉÊvÀgÀ
d«ÄÃ¤£À ªÀÄtÂÚ£À ¥ÀjÃPÉëAiÀÄ£ÀÄß ªÀiÁr¸À¯ÁVzÉ ªÀÄvÀÄÛ CªÀgÀ£ÀÄß
¸ÀQæAiÀÄªÁV ªÀåªÀ¸ÁAiÀÄzÀ°è vÉÆqÀV¸À®Ä CÀjªÀÅ PÁAiÀÄðPÀæªÀÄUÀ¼À£ÀÄß
ªÀiÁqÀÄwÛzÉzÀjAzÀ ªÉÄÊgÁqÀ ¸ÀA¸ÉÜAiÀÄ ¢£ÁAPÀ DUÀ¸ïÖ 10 gÀAzÀÄ
PÁAiÀÄðPÀæªÀÄ £ÀqÉ¹vÀÄ CzÀgÀ°è ¸ÀÄªÀiÁgÀÄ 150 jAzÀ 180 d£ÀgÀÄ
¨sÁUÀªÀ»¹zÀÝgÀÄ ºÁUÀÄ gÉÊvÀjUÉ CÀjªÀÅ ªÀÄÆr¸À®Ä ««zÀ C¢üPÁjUÀ¼ÀÄ ªÀÄvÀÄÛ
¨ÁåAQ£À C¢üPÁjUÀ¼ÀÄ ¨sÁUÀ«¹zÀÝgÀÄ CªÀgÀ°è ªÉÄÊgÁqÀ ¸ÀA¸ÀÜAiÀÄ ¹§âA¢, Ln¹
PÁSÁð£ÉAiÀÄ ¹§âA¢, PÀÈ¶ «eÁÕ£À PÉÃAzÀæzÀ ¹§âA¢, gÉÊvÀ ¸ÀA¥ÀPÀð PÉÃAzÀæzÀ
60

C¢üPÁj ªÀÄvÀÄÛ AiÀÄÆPÉÆÃ ¨ÁåQ£À ªÀåªÀ¸ÁÜ¥ÀPÀgÀÄ ¨ÁUÀªÀ»¹zÀÝgÀÄ CzÀgÀ°è
ªÀÄtÂÚ£À ¸ÀªÀPÀ½AiÀÄ ¸ÀªÀÄ¸ÉåUÀ¼ÀÄ ªÀÄvÀÄÛ CzÀgÀ ¤AiÀÄAvÀætzÀ §UÉÎ ºÀjªÀÅ
ªÀÄÆr¸À¯Á¬ÄvÀÄ CzÀ®èzÉ ¸ÁªÀAiÀÄªÀ UÉÆ§âgÀzÀ ªÀÄºÀvÀéÀ ªÀÄvÀÄÛ §¼ÀPÉAiÀÄ
§UÉÎ ªÀiÁ»w ¤ÃqÀ¯Á¬ÄvÀÄ £ÀAvÀgÀ AiÀÄÆPÉÆÃ ¨ÁåAQ£À C¢üPÁjUÀ¼ÀÄ ¨ÁåAQ£À
¸Ë®¨sÀåUÀ¼À «ªÀgÀ ªÀÄvÀÄÛ §¼ÀPÉAiÀÄ §UÉÎ ºÀjªÀÅ ªÀÄÆr¸À¯Á¬ÄvÀÄ £ÀAvÀgÀ
gÉÊvÀ ¸ÀA¥ÀPÀð PÉÃAzÀæzÀ C¢üPÁjUÀ¼ÀÄ PÉÃAzÀæ¢AzÀ zÉÆgÉAiÀÄÄªÀ
¸Ë®¨sÀåUÀ¼ÀÄ ªÀÄvÀÄÛ Q¸Á£ï PÉærmï PÁqïð£À ªÀÄºÀvÀézÀ §UÉÎ ºÁUÀÄ CzÀgÀ
¥ÀqÉAiÀÄÄªÀÅzÀgÀ §UÉÎ ªÀiÁ»w ¤ÃqÀ¯Á¬ÄvÀÄ.
EzÁzÀ £ÀAvÀgÀ gÉÊvÀ ¸ÀA¥ÀPÀðPÉÃAzÀæzÀ ªÀw¬ÄAzÀ ©vÀÛ£ÉÃ
©ÃdUÀ¼À£ÀÄß ¤ÃqÀ¯Á¬ÄvÀÄ £ÀAvÀgÀ PÀÈ¶ «eÁÕ£À PÉÃAzÀæzÀ ªÀw¬ÄAzÀ
ªÀÄtÂÚ£À ¥ÀjÃPÉëAiÀÄ ¥À°vÁA±ÀªÀ£ÀÄß ¤ÃqÀ¯Á¬ÄvÀÄ ªÀÄvÀÄÛ AiÀÄÆPÉÆÃ
¨ÁåAQ£À ªÀw¬ÄAzÀ ¸Á®zÀ CªÀ±ÀåPÀvÉ¬ÄgÀÄªÀAvÀºÀ ¸Àé ¸ÀºÁAiÀÄ ¸ÀAWÀzÀ
¸ÀzÀ¸ÀåjUÉ 20000 gÀÆ ªÉÆvÀÛzÀ ZÀPïUÀ¼À£ÀÄß ¤ÃqÀ¯Á¬ÄvÀÄ. EzÀgÉÆA¢UÉ
PÁAiÀÄðPÀæªÀÄªÀ£ÀÄß ªÀÄÄPÁÛAiÀÄ ªÀiÁqÀ¯Á¬ÄvÀÄ.
ZÉÊvÀ£Àå £ÉmïªÀPïð ¸ÀªÀÄÄzÁAiÀÄ ¸ÀA¸ÉÜAiÀÄ ¨ÉÃn
ZÁªÀÄgÁd£ÀUÀgÀzÀ°è KqïìUÉ ¸ÀA§A¢¹zÀAvÉ ZÉÊvÀ£Àå £ÉmïªÀPïð JA§
¸ÀA¸ÀÜAiÀÄÄ PÁAiÀÄð ¤ªÀð»¸ÀÄwÛzÉ CzÀÝjzÀ 3 ¢£ÀUÀ¼À C£ÀÄªÀÄwAiÉÆA¢UÉ ¨sÉÃn
¤Ãr CzÀgÀ PÁAiÀÄðUÀ¼À£ÀÄß w½AiÀÄ¯Á¬ÄvÀÄ.
ZÉÊvÀ£Àå £ÉmïªÀPïð ¸ÀA¸ÉÜAiÀÄ ¥ÀæªÀÄÄPÀ ªÁV MAzÀÄ ¸ÀªÀÄÄzÁAiÀÄ DzsÁjvÀ
¸ÀA¸ÀÜAiÀiÁVzÉ DzÀÝjAzÀ EzÀÄ PÉÃªÀ® JZïL« ªÀÄvÀÄÛ Jqïì £ÉÆA¢UÉ
§¼À®ÄwÛgÀÄªÀªÀgÉÆA¢UÉ PÉÃ®¸À ªÀiÁqÀÄwÛzÉ
¸ÀA¸ÀÜAiÀÄ »£Éß¯É
ZÉÊvÀ£Àå ¸ÀA¸ÀÜAiÀÄÄ 2005 ¸É¥ÀÖA§gï £À°è Jqïì ¤AzÀ §¼À®ÄwÛgÀÄªÀ 7 d£À
¸ÀzÀ¸ÀåjAzÀ ¥ÁægÀA©ü¸À¯Á¬ÄvÀÄ £ÀAvÀgÀ EzÀÄ JZïL« ªÀÄvÀÄÛ Jqïì £ÉÆA¢UÉ
§¼À®ÄwÛgÀÄªÀªÀgÉÆA¢UÉ PÉÃ®¸À ªÀiÁqÀÄwÛzÉ EzÀÄ ¥Àæ¸ÀÄÜvÀ f¯Áè ¹J¸ïDgï
PÉÃAzÀæªÁVzÉ(PÉÃgï ¸À«ð¸ï ¸ÉAlgï)
PÁAiÀÄðPÀæªÀÄ
¸ÀA¸ÀÜAiÀÄÄ ¥Àæ¸ÀÄÜvÀ «ºÁ£ï JA§ ºÉ¸Àj£À°è PÁAiÀÄðPÀæªÀÄ £ÀqÉ¸ÀÄwÛzÉ «ºÁ£ï
JAzÀgÉ ¨sÀÆ«ÄUÉ ©¼ÀÄªÀ ¸ÀÆAiÀÄð£À ªÉÆzÀ® QgÀtªÀ£ÀÄß «ºÁ£ï JAzÀÄ
PÀgÉAiÀÄÄvÁÛgÉ.
F PÁAiÀÄðPÀæªÀÄPÉÌ PÀ£ÁðlPÀ ºÉ¯ïÛ ¦ÃÀæªÉAPÀë£ï læ¸ïÖ(PÉºÉZï¦n) JA§ ¸ÀA¸ÀÜAiÀÄÄ
DyðPÀ £ÉgÀªÀÅ ¤ÃqÀÄwÛzÉ. EzÀgÀ°è MlÄÖ 8 ¹§âA¢ PÁAiÀÄð ªÀiÁqÀÄwÛzÁÝgÉ
¸ÀA¸ÉÜAiÀÄ PÁAiÀÄðUÀ¼ÀÄ
61

zÁR¯Áw, PÁAiÀÄðPÀæªÀÄzÀ ªÉÆzÀ® ºÀAvÀ EzÁVzÀÄÝ JZïL« ªÀÄvÀÄÛ Jqïì £ÉÆA¢UÉ
§¼À®ÄwÛgÀÄªÀ d£ÀgÀ£ÀÄß zÁR¯É ªÀiÁqÀÄPÉÆ¼ÀÄîªÀÅzÁVzÉ ZÁªÀÄgÁd £ÀUÀgÀ
f¯ÉèAiÀÄ AiÀiÁªÀÅzÉÃ DgÉÆÃUÀå PÉÃAzÀæÉæUÀ¼À°è zÁR¯ÁV £ÀAvÀgÀ gÀPÀÛ
¥ÀjÃPÉëAiÀÄ £ÀAvÀgÀ ¥À°vÁA±ÀzÀ°è JZïL« EgÀÄªÀÅzÀÄ zÀÈqÀ ¥ÀnÖzÀÝgÉ JDgïn ¬ÄAzÀ
«ªÀgÀ ¥ÀqÉzÀÄ EªÀgÀÄ CªÀgÀ£ÀÄß zÁR¯É ªÀiÁqÀÄPÉÆ¼ÀÄîvÁÛgÉ. £ÀAvÀgÀ CªÀgÀ
¸ÀA¥ÀÆtð «ªÀgÀ ¥ÀqÉzÀÄ £ÀAvÀgÀzÀ ¨ÉÃnAiÀÄ°è PÉÃ®ªÀÅ ªÁ¸À¸ÀÜ¼À
zÁR¯ÉUÀ¼À£ÀÄß ¥ÀqÉAiÀÄÄvÁÛgÉ. zÁR¯ÁwAiÀÄ°è CªÀgÀ ºÉ¸ÀgÀÄ ªÀAiÀÄ¸ÀÄì, «¼Á¸À
ªÉÊAiÀÄQÛPÀ ªÀÄvÀÄÛ PÀÄlÄA¨sÀzÀ «ªÀgÀUÀ¼À£ÀÄß ¥ÀqÉAiÀÄ¯ÁUÀÄvÀÛzÉ.
D¥ÀÛ¸ÀªÀiÁ¯ÉÆÃZÀ£É(Counseling):- ¥ÀjtÂvÀ D¥ÀÛ ¸ÀªÀiÁ¯ÉÆÃZÀPÀjAzÀ ªÀåQÛUÉ
¸ÀªÀiÁ¯ÉÆÃZÀ£É ¤ÃqÀ¯ÁUÀÄvÀÛzÉ EzÀgÀ°è ºÉZïL« §AzÀ £ÀAvÀgÀ AiÀiÁªÀ jÃw
EgÀ§ºÀÄzÀÄ JAzÀÄ CxÀªÀ §zÀPÀ§ºÀÄzÀÄ ªÀÄvÀÄÛ ªÉÊAiÀÄQÛPÀ ¸ÀÄavÀé, ¥Ë¶ÖPÀ
DºÁgÀ ¸ÉÃªÀ£É ªÀÄvÀÄÛ JDgïn aQvÉìAiÀÄ §UÉÎ «ªÀgÀªÀ£ÀÄß ¤ÃqÀ¯ÁUÀÄvÀÛzÉ F
¸ÀªÀiÁ¯ÉÆÃZÀ£ÉAiÀÄ£ÀÄß
ºÉZïL«
¬ÄAzÀ
§¼À®ÄwÛgÀÄªÀ
ªÀåQÛ¬ÄAzÀ
PÉÆr¸ÀÄªÀÅzÀjAzÀ CzÀgÀ ¥ÀjuÁªÀÄ GvÀÛªÀÄªÁVgÀÄvÀÛzÉ. EzÁzÀ £ÀAvÀgÀ CªÀgÀ
PÀÄlÄA¨sÀzÀ ¸ÀzÀ¸ÀåjUÉ ¸ÀªÀiÁ¯ÉÆÃZÀ£É ¤ÃqÀ¯ÁUÀÄvÀÛzÉ EzÀgÀ°è ºÉZïL«
ºÀgÀqÀÄªÀ ¯ÉÊAVPÀvÉAiÀÄ£ÀÄß ©lÄÖ EvÀgÀ PÁgÀtUÀ¼À §UÉÎ ºÉZÀÄÑ «ªÀgÀ
¤ÃqÀ¯ÁUÀÄvÀÛzÉ ªÀÄvÀÄÛ PÀÄlÄA¨sÀzÀ EvÀgÀ ¸ÀzÀ¸ÀågÀ gÀPÀÛ ¥ÀjÃPÉë
ªÀiÁr¹PÉÆ¼ÀÄîªÀAvÉ ªÀiÁqÀ¯ÁUÀÄvÀÛzÉ. EzÀgÀ°è ¸ÀA¸ÉÜ ªÀÄvÀÄÛ ¸ÀPÁðgÀ¢AzÀ
zÉÆgÉAiÀÄÄªÀ ¸Ë®¨sÀåUÀ¼À «ªÀgÀUÀ¼À£ÀÄß ¤ÃqÀ¯ÁUÀÄvÀÛzÉ. EzÁzÀ £ÀAvÀgÀ
¨ÁåAPï SÁvÉ E®èzÀªÀjUÉ ªÀÄvÀÛ DzÁgï PÁqïð E®èzÀªÀjUÉ CªÀÅUÀ¼À£ÀÄß
ªÀiÁr¸À¯ÁUÀÄvÀÛzÉ.
¥ÉÆæÃvÁìºÀ UÀÄA¦£À ¸À¨sÉ (Support group meeting):- ºÉZïL« ºÉÆA¢gÀÄªÀ 10 jAzÀ
15 d£ÀgÀ£ÀÄß ¸ÉÃj¹ JDgïn AiÀÄ°è CxÀªÀ ¸ÀA¸ÀÜAiÀÄ°è ¸À¨É £ÀqÉ¸À¯ÁUÀÄvÀÛzÉ EzÀgÀ°è
CªÀjUÉ CjªÀÅ PÁAiÀÄðPÀæªÀÄ ªÀÄvÀÄÛ DvÀä ¸ÉÜöÊAiÀÄð vÀÄA§¯ÁUÀÄvÀÛzÉ EzÀgÀ
¥ÀæªÀÄÄPÀ GzÉÝÃ±À ºÉZïL« EgÀÄªÀ ªÀåQÛ vÀ£ÀUÉ ªÀiÁvÀæ F ¸ÀªÀÄ¸Éå EzÉ JAzÀÄ
ªÀiÁ£À¹PÀªÁV MvÀÛqÀzÀ°è EgÀÄvÁÛ£É DzÀÝjAzÀ EvÀvÀgÀ£ÀÄß MnÖUÉ ¸ÉÃj¹zÁUÀ
vÀ£ÀßAvÉAiÉÄ ºÀ®ªÀgÀÄ EgÀÄªÀÅzÀjAzÀ CªÀgÀ°è ªÀiÁ£À¹PÀªÁV MvÀÛqÀ
PÀrªÉÄAiÀiÁUÀÄvÀÛzÉ. MAzÀÄ wAUÀ½UÉ 15 ¸À¨ÉUÀ¼À£ÀÄß £ÀqÉ¸À¯ÁUÀÄwÛzÉ.
¨ÉgÉ PÀqÉUÉ ¤zÉð²¸ÀÄªÀÅzÀÄ(Referral services):- ºÉZïL« ªÀåQÛAiÀÄÄ aQvÉìUÉ
ºÉÆA¢PÉÆ¼ÀîzÉ EzÁÝUÀ CªÀgÀ£ÀÄß 2£ÉÃ ºÀAvÀzÀ aQvÉìUÉ PÀ¼ÀÄ»¸ÀÄªÀÅzÀÄ
ªÀÄvÀÄÛ CªÀjUÉ ¸ÀPÁðgÀ¢AzÀ ¥ÀqÉAiÀÄÄªÀ ¸Ë®¨sÀåUÀ¼À£ÀÄß ¥ÀqÉAiÀÄ®Ä ¸ÀºÁAiÀÄ
ªÀiÁqÀÄªÀÅzÀÄ ªÀÄvÀÄÛ ¸ÀPÁðgÀ¢AzÀ PÉÃ®ªÀÅ ¸Ë®¨sÀåUÀ¼ÀÄ zÉÆgÉAiÀÄÄªÀAvÉ
ªÀiÁqÀÄªÀÅzÀÄ.
ªÀPÁ®vÀÄÛ £ÀqÉ¸ÀÄªÀÅzÀÄ.(Advocacy):¸ÀPÁðj C¢üPÁjUÀ¼ÉÆA¢UÉ ºÉZïL«
ªÀåQÛUÀ¼À ¥ÀgÀ ªÀPÁ®vÀÄÛ £ÀqÉ¸ÀÄªÀÅzÀÄ EzÀgÀ MAzÀÄ PÁAiÀÄðªÁVzÉ.
62

f¯Áè vÁgÀvÀªÀÄå vÀqÉUÀlÄÖªÀ dªÁ¨ÁÝj vÀAqÀ(District Discrimination
responsibility team):- F ¸ÀA¸ÀÜAiÀÄÄ F vÀAqÀªÀ£ÀÄß ºÀÄlÄÖ ºÁQzÉ EzÀgÀ°è
¥ÀæªÀÄÄPÀªÁV 7 d£À ¸ÀzÀ¸ÀåjgÀÄvÁÛgÉ CzÀgÀ «ªÀgÀ F PÉ¼ÀPÀAqÀAwzÉ
PÀæ.¸ÀA

¸ÀzÀ¸ÀågÀÄ

¸ÀzÀ¸ÀågÀ
¸ÀASÉå
1

1

f¯Áè Jqïì ¤AiÀÄAvÀæt WÀlPÀ¢AzÀ

2
3
4

KDgïn ¬ÄAzÀ
qÁmï ¸ÉAlgï¤AzÀ (PÀëAiÀÄ gÉÆÃUÀ ¤AiÀÄAvÀæt WÀlPÀ
ZÉÊvÀ£Àå £ÉmïªÀPïð ¹§âA¢
ZÉÊvÀ£Àå £ÉmïªÀPïð ¸ÀA¸ÉÜAiÀÄ ¸ÀzÀ¸ÀågÀÄ
EvÀgÉ
J£ïfM
¸ÀzÀ¸ÀågÀÄ(Jqïì
§UÉÎ
PÉÃ®¸À
ªÀiÁqÀÄwÛgÀÄªÀ ¸ÀªÀÄ¸ÉÜUÀ¼ÀÄ)

5

1
1
1
1
2

»ÃUÉ MlÄÖ 7 ¸ÀzÀ¸ÀågÀÄ EgÀÄvÁÛgÉ EªÀgÀ ªÀÄÄRå PÁAiÀÄð f¯ÉèAiÀÄ°è AiÀiÁªÀÅzÉÃ
¨sÁUÀzÀ°è (PÀÄlÄA¨sÀ, PÉÃ®¸À ªÀiÁqÀÄªÀ ¸ÀÜ¼À EvÁå¢) vÁgÀvÀªÀÄå CxÀªÀ zËdð£Àå
ªÀiÁrzÀgÉ C°èUÉ F vÀAqÀzÀ ¸ÀzÀ¸ÀågÀÄ ¨ÉÃn ¤Ãr CªÀgÀ°è Cj« ªÀÄÆr¹ CxÀªÀ PÁ£ÀÄ£ÀÄ
PÀæªÀÄ dgÀV¸ÀÄªÀAvÉ ªÀiÁqÀÄvÁÛgÉ.

C£ÀÄ¸Àj¸ÀÄªÀ PÁAiÀÄðUÀ¼ÀÄ( follow up services)
ºÉÆ¸ÀzÁV zÁR¯ÁzÀ ªÀåQÛUÀ¼À£ÀÄß ¨ÉÃn ªÀiÁr CªÀgÀ PÀÄlÄA¨sÀzÀªÀgÀ£ÀÄß CzÀgÀ°è
¸ÉÃj¹ CªÀjUÉ ¸ÀªÀiÁ¯ÉÆÃªÀ£É ¤Ãr ¸ÀjAiÀiÁV aQvÉì ¥ÀqÉAiÀÄÄªÀAvÉ ªÀiÁqÀ¯ÁUÀÄvÀÛzÉ
£ÀAvÀgÀ ¤gÀAvÀgÀªÁV aQvÉì ¥ÀqÉAiÀÄÄwÛgÀÄªÀªÀgÀ£ÀÄß EªÀgÀÄ ¨ÉÃn
ªÀiÁqÀÄªÀÅ¢®è. PÉÃ®ªÀgÀÄ ««zsÀ PÁgÀtUÀ½AzÀ aQvÉìAiÀÄ£ÀÄß 2 jAzÀ 3 wAUÀ¼ÀÄ
¥ÀqÉAiÀÄzÉ ¤°è¹gÀÄvÁÛgÉ CAvÀºÀ ªÀåQÛUÀ¼À «ªÀgÀªÀ£ÀÄß KDgïn AiÀÄÄ «ªÀgÀ
¤ÃqÀÄvÀÛzÉ CªÀgÀ£ÀÄß OmïjZï ªÀPÀðgï ªÀÄ£É ¨ÉÃn ¤Ãr CªÀjUÉ ¸ÀªÀiÁ¯ÉÆÃZÀ£É ªÀiÁr
CªÀgÀ£ÀÄß aQvÉìUÉ ºÁdgÁUÀÄªÀAvÉ ªÀiÁqÀÄvÀÛzÉ ªÀÄvÀÄÛ CªÀgÀ ªÀiÁ»wAiÀÄ£ÀÄß
KDgïnUÉ ¤ÃqÀ¯ÁUÀÄvÀÛzÉ.
¹§âA¢AiÀÄ «ªÀgÀ

Counselor - 1

Project coordinator -1

Peer Counselor- 1

63

Accountant- 1

Outreach Worker -4

F ¹§âA¢AiÀÄ°è Project coordinator and Accountant ºÉÆgÀvÀÄ ¥Àr¹ G½zÉ¯Áè ¹§âA¢
ºÉZïL« EgÀÄªÀªÀgÁVzÁÝgÉ. ZÁªÀÄgÁd £ÀUÀgÀzÀ 4 vÁ®ÆPÀÄUÀ¼À°è 4 d£À Outreach
Workers PÉÃ®¸À ªÀiÁqÀÄwÛzÁÝgÉ EªÀgÀÄ ºÉZÁÑV KDgïn ªÀÄwÛ L¹n¹ AiÉÆA¢UÉ
¸ÀA¥ÀPÀðzÀ°è EgÀÄvÁÛgÉ.
F ¸ÀA¸ÉÜAiÀÄ°è CzÀPÉÌ ¸ÀA¨sÀA¢¹zÀAvÉ AiÀiÁªÀÅzÉ ªÀiÁ»wUÀ¼À£ÀÄß ¤ÃqÀÄªÀÅ¢®è
J¯Áè CA±ÀUÀ¼À£ÀÄß UË¥ÀåªÁV EnÖgÀÄvÁÛgÉ CzÀPÉÌ ¸ÀA¨sÀA¢¹zÀAvÉ PÉ®ªÀÅ
CAQCA±ÀUÀ¼ÀÄ
E°èAiÀÄªÀgÉUÉ zÁR¯ÁzÀ MlÄÖ ºÉZïL« ªÀÄvÀÄÛ Kqïì ¸ÀzÀ¸ÀågÀÄ- 3550
EzÀgÀ°è 90% gÀµÀÄÖ d£À vÀªÀÄVgÀÄªÀ ¸ÀªÀÄ¸ÉåUÀ¼À §UÉÎ PÀÄlÄA§zÀ ¸ÀzÀ¸ÀåjUÉ
ªÀiÁ»w ¤ÃqÀÄªÀÅ¢®è.
¸ÀA¸ÉÜAiÀÄ PÉÃ®ªÀÅ ¸ÁzÀ£ÉUÀ¼ÀÄ
F ¸ÀA¸ÉÜAiÀÄÄ vÀªÀÄä ¤gÀAvÀgÀ ¥Àj±ÀæªÀÄ¢AzÀ ªÀÄvÀÄÛ ªÀPÁ®vÀÄÛ
UÀ½AzÀ PÉÃ®ªÀÅ ¸ÁzÀ£ÉUÀ¼À£ÀÄß ªÀiÁrzÉ CªÀÅUÀ¼À°è
• 246 ªÀÄPÀÌ½UÉ ¸ÀPÁðgÀ¢AzÀ wAUÀ½UÉ 750 gÀÆ ªÀiÁ¹PÀ ªÉÃvÀ£À §gÀÄªÀAvÉ
ªÀiÁrzÁÝgÉ.
• 150 ªÀÄA¢UÉ ¸ÀPÁðgÀzÀ PÀqÉ¬ÄAzÀ ªÀÄ£É ¤ªÀiÁðt ªÀiÁrPÉÆ¼Àî®Ä
PÁAiÀÄðPÀæªÀÄzÀr zÁR°¹ ªÀ¸Àw ¤«Äð¹PÉÆ¼ÀÄîªÀAvÉ ªÀiÁrzÁÝgÉ.
• 500 ªÀÄA¢UÉ ¨ÁåAPï SÁvÉ ªÀÄr¹PÉÆr¹zÁÝgÉ
• ºÉZïL« EgÀÄªÀ 20 eÉÆÃrUÀ½UÉ «ªÁºÀ ªÀiÁr¹zÁÝgÉ
F ¸ÀA¸ÀÜAiÀÄÄ JgÀqÀÄ ¨Áj gÁ¶ÖAiÀÄ ªÀÄlÖzÀ°è GvÀÛªÀÄ ¸ÉÃªÁ ªÀÄvÀÄÛ GvÀÛªÀÄ
D¥ÀÛ ¸ÀªÀiÁ¯ÉÆÃZÀ£ÉAiÀÄ gÁ¶ÖÃAiÀÄ ¥Àæ±À¹Û ¥ÀqÉzÀÄPÉÆArzÉ.
F ¸ÀA¸ÀÜAiÀÄÄ ºÉZïL« ªÀÄvÀÄÛ Kqïì EgÀªÀªÀgÉÆA¢UÉ PÉ®¸À ªÀiÁqÀÄªÀÅzÀjAzÀ EzÀÄ
CvÀåAvÀ PÀµÀÖzÀ PÉ®¸ÀªÁVzÉ PÁgÀt §ºÀ¼ÀµÀÄÖ d£À vÀªÀÄä°è£À ¸ÀªÀÄ¸ÉåAiÀÄ£ÀÄß
§»gÀAUÀ¥Àr¸À®Ä EaÑ¸ÀÄªÀÅ¢®è ºÁUÀÄ PÉ®ªÀgÀÄ EzÀPÉÌ ¸ÀºÀPÁgÀ ¤ÃqÀÄªÀÅ¢®è
DzÀÝjAzÀ aQvÉì¬ÄAzÀ §ºÀ¼ÀµÀÄÖ d£ÀgÀÄ ªÀAavÀgÁVzÁÝgÉ.
64

F ¸ÀA¸ÉÜAiÀÄÄ ¸ÀPÁðgÀ¢AzÀ ¸ÀºÁAiÀÄ ¥ÀqÉzÀÄ F PÁAiÀÄðPÀæªÀÄ £ÀqÉ¸ÀÄwÛzÉ
DzÀgÉ EªÀgÀÄ AiÀiÁªÀÅzÉÃ jÃwAiÀÄ PÁ¬Ä¯ÉAiÀÄ£ÀÄß vÀqÉUÀlÖ®Ä ¥ÀæAiÀÄvÀß
ªÀiÁqÀÄwÛ®è §zÀ¯ÁV PÁ¬Ä¯É §AzÀ £ÀAvÀgÀ CªÀgÀ C©üªÀÈ¢Ý ªÀÄvÀÄÛ aQvÉìUÉ
¸ÀºÁAiÀÄ ªÀiÁqÀÄwÛzÉ ªÀiÁqÀÄwÛzÉ EzÀgÉÆA¢UÉ CªÀgÀÄ ºÉZïL« §gÀzÀAvÉ PÉÃ®¸À
ªÀiÁqÀÄªÀÅzÀjAzÀ C£ÀÄPÀÆ® ªÁUÀÄvÀÛzÉ JAzÀÄ ºÉÃ¼À§ºÀÄzÀÄ.
¸ÀA¸ÀÜAiÀÄ ªÀiÁ»wAiÀÄ ¥ÀæPÁgÀ 3550 d£ÀgÀÄ ªÀiÁvÀæ ºÉZïL« ªÀÄvÀÄÛ Kqïì ¤AzÀ
§¼À®ÄwÛzÁÝgÉ DzÀgÉ ¸ÀÄªÀiÁgÀÄ d£À vÀªÀÄä gÀPÀÛ ¥ÀjÃPÉë ªÀiÁr¸ÀzÉÃ EgÀÄªÀªÀgÀ
¸ÀASÉå EzÉ ªÀiÁºÀzÉÃ±ÀégÀ ¨ÉlÖzÀ UÀÄqÀØUÁqÀÄ ¥ÀæzÉÃ±ÀUÀ¼À°è ªÁ¸À
ªÀiÁqÀÄwÛgÀÄªÀ C£ÉÃPÀ ºÀ½îUÀ¼À°è ºÉZÀÄÑ ºÉZïL« ºÀgÀrgÀÄªÀ ¸ÀA¨sÀªÀ EzÉ PÁgÀt
PÉ®ªÀÅ CAvÀºÀ ºÀ½îUÀ¼À°è ±Á¯Á ²PÀëPÀgÀÄ ªÀÄvÀÄÛ PÉÃ®ªÀÅ d£ÀgÀ°è «ZÁj¹zÁUÀ
CªÀgÀ ¥ÀæPÁgÀ °è ¸ÀÄªÀiÁgÀÄ 80 jAzÀ 85% d£À MAzÀQAvÀ C¢üPÀ
¸ÀAUÁwUÀ¼ÉÆA¢UÉ vÀªÀÄä ¯ÉÊAVPÀ ¸ÀA¥ÀPÀð ºÉÆA¢zÁÝgÉ ºÁUÀÆ AiÀiÁgÀÄ ¸ÀºÀ
PÁAqÉÆªÀiï£ÀÄß §¼À¸ÀÄwÛ®è JAzÀÄ ªÀiÁ»w ¤ÃrzÁÝgÉ f¯ÉèAiÀÄ°è ¸ÁPÀëgÀvÉAiÀÄ
¥ÀæªÀiÁt PÀrªÉÄ EzÉ ªÀÄvÀÄÛ ºÀ®ÄªÀÅ UÁæªÀÄUÀ¼ÀÄ C£ÉÃPÀ ¸Ë®¨sÀåUÀ½AzÀ
ªÀAZÀÄvÀgÁVzÁÝgÉ DzÀÝjAzÀ f¯ÉèAiÀÄ°è C¢üPÀ ¥ÀæªÀiÁtzÀ°è ºÉZïL« ºÁUÀÄ Kqïì
ªÀÄvÀÄÛ EvÀgÀ ªÀiÁgÀuÁAwPÀ SÁ¬Ä¯ÉUÀ¼ÀÄ EgÀ§ºÀÄzÀÄ JAzÀÄ ºÉÃ¼À§ºÀÄzÀÄ
1. J.Dgï.n. L¹n¹ PÉÃAzÀæzÀ ¨ÉÃn.
ZÁªÀÄgÁd£ÀUÀgÀ f¯ÉèAiÀÄ f¯Áè DgÉÆÃUÀå PÉÃAzÀæPÉÌ ¨ÉÃn ¤ÃqÀ¯ÁVvÀÄÛ
C°è ªÉÊzÁå¢üPÁjUÀ¼À£ÀÄß ªÀÄvÀÄÛ D¥ÀÛ ¸ÀªÀiÁ¯ÉÆÃZÀPÀgÀ£ÀÄß ¨ÉÃn
ªÀiÁqÀ¯ÁVvÀÄÛ EzÀgÀ°è ºÉZïL« ¸ÀA§A¢¹zÀAvÉ CªÀgÀ zÁR¯Áw D¥ÀÛ¸ÀªÀiÁ¯ÉÆÃZÀ£É
ªÀÄvÀÄÛ aQvÉìAiÀÄ §UÉÎ ªÀiÁ»w ¥ÀqÉAiÀÄ¯Á¬ÄvÀÄ.
¥Àæ¸ÀÄÛvÀ F DgÉÆÃUÀå PÉÃAzÀæzÀ°è ºÉÆÃgÀ gÉÆÃV «¨sÁUÀPÉÌ §gÀÄªÀ
gÉÆÃVUÀ¼À°è ºÉZïL« EgÀÄªÀ C£ÀÄªÀiÁ£À §AzÀgÉ CxÀªÀ CAvÀºÀ ®PÀëtUÀ¼ÀÄ
PÀAqÀÄ§AzÀgÉ CªÀgÀ gÀPÀÛ ¥ÀjÃPÉë ªÀiÁqÀ¯ÁUÀÄvÀÛzÉ £ÀAvÀgÀ ºÉZïL« §UÉÎ D¥ÀÛ
¸ÀªÀiÁ¯ÉÆÃZÀ£É ªÀiÁqÀ¯ÁUÀÄvÀÛzÉ
ºÉZïL« ¸ÀA¨sÀA¢¹zÀAvÉ CªÀgÀ zÁR¯Áw D¥ÀÛ¸ÀªÀiÁ¯ÉÆÃZÀ£É ªÀÄvÀÄÛ
aQvÉìAiÀÄÄ ¥ÀæªÀÄÄRªÁV PÉÃ®ªÀÅ ºÀAvÀUÀ¼À°è £ÀqÉAiÀÄÄvÀÛzÉ CªÀÅUÀ¼À°è.
ªÉÆzÀ®£ÉÃ ºÀAvÀ:- ¥Àæ¸ÀÄÛvÀ F DgÉÆÃUÀå PÉÃAzÀæzÀ°è ºÉÆgÀ gÉÆÃV «¨sÁUÀPÉÌ
§gÀÄªÀ gÉÆÃVUÀ¼À°è ºÉZïL« EgÀÄªÀ C£ÀÄªÀiÁ£À §AzÀgÉ CxÀªÀ CAvÀºÀ ®PÀëtUÀ¼ÀÄ
PÀAqÀÄ§AzÀgÉ CªÀgÀ zÁR¯ÁwAiÀÄ£ÀÄß ªÀiÁrPÉÆ¼ÀÄîvÁÛgÉ PÉÃ®ªÀgÀÄ ¸ÀªÀAvÀ
Cj«¤AzÀ ªÀÄvÀÄÛ PÉÃ®ªÀÅ ¸ÀA¸ÀÜUÀ¼À ¸À®ºÉUÀ¼À ªÉÄÃgÉUÉ F¹n¹ PÉÃAzÀæPÉÌ
§gÀÄvÁÛgÉ CªÀgÀ£ÀÄß zÁR¯Áw ªÀiÁrPÉÆÃ¼ÀÄîvÁÛgÉ £ÀAvÀgÀ CªÀgÉÆA¢UÉ D¥ÀÛ
¸ÀªÀiÁ¯ÉÆÃZÀ£É ªÀiÁr ºÉZïL« §gÀÄªÀ «zÁ£ÀUÀ¼À°è CªÀgÀÄ AiÀiÁªÀÅzÁzÀgÀÄ CAzÀgÉ
gÀPÀÛ ¥ÀqÉ¢zÁÝgÉAiÉÄ CxÀªÀ CPÀæªÀÄ ¯ÉÊAVPÀ ¸ÀA¥ÀPÀð ºÉÆA¢zÁÝgÉAiÉÄ JAzÀÄ
65

w½AiÀÄ¯ÁUÀÄvÀÛzÉ £ÀAvÀgÀ CªÀgÀ gÀPÀÛ ¥ÀjÃPÉë ªÀiÁqÀ¯ÁUÀÄvÀÛzÉ ªÀÄvÀÄÛ
ºÉZïL« §UÉÎ
ªÀÄvÉÛ D¥ÀÛ ¸ÀªÀiÁ¯ÉÆÃZÀ£É ªÀiÁqÀ¯ÁUÀÄvÀÛzÉ. PÉÃ®ªÀÅ
ªÀiÁvÉæUÀ¼À£ÀÄß ¤ÃqÀ¯ÁUÀÄvÀÛzÉ £ÀAvÀgÀ PÉÃ®ªÀÅ ¢£ÀUÀ¼À £ÀAvÀgÀ ¥ÀÄ£ÀB
§gÀ®Ä w½¸ÀÄvÁÛgÉ
JgÀqÀ£É ºÀAvÀ:- ¥ÀÄ£ÀB gÀPÀÛ ¥ÀjÃPÉë ªÀiÁrzÀ £ÀAvÀgÀ MAzÀÄ ªÉÃ¼É D
ªÀåQÛAiÀÄ°è ºÉZïL« ªÉÊgÀ¸ï PÀAqÀÄ§AzÀgÉ CªÀgÀ£ÀÄß L¹n¹ PÉÃAzÀæ¢AzÀ JDgïn
PÉÃAzÀæPÉÌ PÀ¼ÀÄ»¸À¯ÁUÀÄvÀÛzÉ C°è ªÉÊzÁå¢PÁjUÀ¼ÀÄ MAzÀÄ ¨Áj D¥ÀÛ
¸ÀªÀiÁ¯ÉÆÃZÀ£É ¤Ãr £ÀAvÀgÀ PÀëAiÀÄ gÉÆÃUÀ ¥ÀjÃPÉëUÉ PÀ¼ÀÄ»¸À¯ÁUÀÄvÀÛzÉ
£ÀAvÀgÀ CzÀgÀ ¥À°vÁ±À ¥ÀqÉzÀÄ ¹r-4 ¥ÀjÃPÉë ªÀiÁqÀ¯ÁUÀÄvÀÛzÉ £ÀAvÀgÀ CzÀgÀ
DzsÁgÀzÀ ªÉÄÃ¯É ¹r-4 ¸ÀASÉå 500 QAvÀ PÀrªÉÄ §AzÀgÉ aQvÉì ¤ÃqÀ¯ÁUÀÄvÀÛzÉ.
ªÀÄÆgÀ£ÉÃ ºÀAvÀ:- CªÀjUÉ ¥ÀÄ£ÀB D¥ÀÛ ¸ÀªÀiÁ¯ÉÆÃZÀ£É ¤Ãr CªÀgÀ ¸ÀAUÁw
ªÀÄvÀÄÛ ªÀÄPÀÌ¼À gÀPÀÛ ¥ÀjÃPÉë ªÀiÁr¸À®Ä w½¸ÀÄvÁÛgÉ CzÀgÉÆÃvÉ CªÀgÀ
PÀÄlÄA§zÀ°è ¸ÀzÀ¸ÀågÀ°è ªÉÊgÀ¸ï PÀAqÀÄ§AzÀgÉ ªÀiÁ»w ¤ÃqÀÄvÁÛgÉ E®èªÁzÀ°è
gÉÆÃVAiÀÄ C£ÀÄªÀÄw¬Ä®èzÉ AiÀiÁjUÀÆ «µÀAiÀÄªÀ£ÀÄß w½¸ÀÄªÀÅ¢®è. £ÀAvÀgÀ
¥Àæw ¢£À ªÀiÁvÉæ ¥ÀqÉAiÀÄ®Ä w½¸ÀÄvÁÛgÉ ªÀÄvÀÄÛ ¥Àæw wAUÀ¼ÀÄ DgÉÆÃUÀå
PÉÃAzÀæPÉÌ §AzÀÄ ªÀiÁvÉæ ¥ÀqÉAiÀÄ®Ä w½¸ÀÄvÁÛgÉ ªÀiÁvÉæ ¥ÀqÉAiÀÄ®Ä
DgÉÆÃUÀå PÉÃAzÀæPÉÌ §AzÀ ¢£ÀzÀAzÀÄ CªÀjUÉ DgÉÆÃUÀå PÉÃAzÀæ¢AzÀ ¸ÁjUÉ
ªÉZÀÑªÀ£ÀÄß ¤ÃqÀ¯ÁUÀÄvÀÛzÉ. ªÀÄvÀÄÛ CªÀgÀ ¤gÀAvÀgÀ aQvÉìAiÀÄ£ÀÄß ZÉÊvÀ£Àå
£ÉmïªÀPïð £ÉÆÃrPÉÆ¼ÀÄîvÀÛzÉ.
DgÉÆÃUÀå PÉÃAzÀæzÀ°è AiÀiÁªÀÅzÉÃ jÃwAiÀÄ CAQCA±ÀUÀ¼À£ÀÄß
¤ÃqÀÄªÀÅ¢®è ªÀÄvÀÄÛ ¥Àæw¢£À 50 jAzÀ 60 d£ÀgÀÄ L¹n¹UÉ §gÀÄvÁÛgÉ DzÀÝjAzÀ
CªÀjUÉ D¥ÀÛ¸ÀªÀiÁ¯ÉÆÃZÀ£É ¤ÃqÀ®Ä PÉÃªÀ® MAzÀÄ ¹§âA¢ EgÀÄªÀÅzÀjAzÀ CªÀjUÉ
¸ÀÆPÀÛ jÃwAiÀÄ°è D¥ÀÛ¸ÀªÀiÁ¯ÉÆÃZÀ£É ªÀiÁqÀ®Ä ¸ÁzÀåªÁUÀÄwÛ®è ªÀÄvÀÄÛ
PÉÃ®ªÀÅ d£ÀgÀÄ w½¹gÀÄªÀAvÉ ºÀ®ªÀÅ ¸ÀA¸ÉÜUÀ¼ÀÄ ªÀÄvÀÄÛ ¸ÀPÁðj C¢üPÁjUÀ¼ÀÄ
3 wAUÀ½UÉÆªÉÄä gÀPÀÛ ¥ÀjÃPÉë ªÀiÁr¹PÉÆ¼ÀÄîªÀAvÉ w½¸ÀÄvÁÛgÉ DzÀgÉ
DgÉÆÃUÀå PÉÃAzÀæzÀ°è PÉÃ½zÀgÀÄ ªÀiÁqÀÄªÀÅ¢®è ªÀÄvÀÄÛ ªÀÄvÉÆÛAzÀÄ ¢£À
§gÀÄªÀAvÉ
w½¸ÀÄvÁÛgÉ
DzÀgÉ
£ÁªÀÅ
ºÀ®ªÀÅ
PÁgÀtUÀ½AzÀ
§gÀ®Ä
¸ÁzsÀåªÁUÀÄªÀÅ¢®è ªÀÄvÀÄÛ £ÀªÉÆäA¢UÉ ¸ÀjAiÀiÁV ªÀiÁvÀ£ÁqÀÄªÀÅ¢®è JAzÀÄ
vÀªÀÄä C©ü¥ÁæAiÀÄ w½¸ÀÄvÁÛgÉ
PÉÃAzÀæPÉÌ ¨sÉÃn ¤ÃrzÁUÀ ºÉZïL« §gÀÄªÀÅzÀPÉÌ PÁgÀtUÀ¼ÀÄ ªÀÄvÀÄÛ CzÀgÀ
¥ÀjtªÀÄUÀ¼À£ÀÄß
w½AiÀÄ¯Á¬ÄvÀÄ
ªÀÄvÀÄÛ
CªÀjUÉ
¤ÃqÀÄªÀ
aQvÁì
«zsÁ£ÀUÀ¼À£ÀÄß w½AiÀÄ¯Á¬ÄvÀÄ CªÀÅUÀ¼À£ÀÄß ªÉÄÃ°£À ªÀgÀ¢AiÀÄ°è
G¯ÉèT¸À¯ÁVzÉ.
ºÉZïL« ªÀÄvÀÄÛ Kqïì£ÀÄß ¤AiÀÄAwæ¸À®Ä ¸ÁzÀåªÁUÀzÉÃ EgÀÄªÀÅzÀÄ PÉ®ªÀÅ
¥ÀæªÀÄÄPÀ PÁgÀtUÀ½ªÉ PÁgÀt ºÉZïL« §gÀÄªÀÅzÀPÉÌ ±ÉÃRqÀ 90% £ÀµÀÄÖ PÁgÀt
¯ÉÊAVPÀ ¸ÀA¥ÀPÀðªÁVzÉ PÁgÀt ¥Àæ¸ÀÄÛvÀ

66

• ¸ÀÆf ªÀÄvÀÄÛ ¹gÀAfUÀ¼À£ÀÄß AiÀiÁªÀÅzÉÃ PÉÃAzÀæzÀ°è ªÀÄgÀÄ§½PÉ
ªÀiÁqÀÄwÛ®è
• gÀPÀÛ ¥ÀjÃPÉë ªÀiÁqÀzÉÃ AiÀiÁªÀÅzÉÃ ªÀåQÛUÉ gÀPÀÛªÀ£ÀÄß ¤ÃqÀÄwÛ®è
• ±ÉÃRqÀ 98% QAvÀ UÀ©ðtÂAiÀÄgÀÄ DgÉÆÃUÀå PÉÃAzÀæUÀ¼À°è zÁR¯Áw
ºÉÆA¢zÁÝgÉ.
• UÀ©ðtÂAiÀÄjUÉ PÀqÁØAiÀÄªÁV ºÉZïL« gÀPÀÛ ¥ÀjÃPÉë ªÀiÁqÀ¯ÁUÀÄvÀÛzÉ
EzÀjAzÀ vÁ¬Ä¬ÄAzÀ ªÀÄUÀÄ«UÉ §gÀÄªÀÅzÀÄ ¤AiÀÄAwæ¸À¯ÁUÀÄwÛzÉ DzÀgÀÆ
¸ÀjAiÀiÁzÀ ¤gÀAvÀgÀ aQvÉì ¥ÀqÉAiÀÄzÉÃ ªÀÄPÀÌ½UÉ ºÉZïL« §gÀÄwÛzÉ.
MAzÀÄ ªÉÃ¼ÉÃ F ªÉÄÃ°£À PÁgÀtUÀ½AzÀ §AzÀgÉ CzÀÄ PÉªÀ® 5 jAzÀ 10% ªÀiÁvÀæ
PÉÃAzÀæzÀ PÉÃ®ªÀÅ ¹§âA¢ ºÉÃ¼ÀÄªÀ ¥ÀæPÁgÀ MAzÀÄ ªÉÃ¼É UÀAqÀ¹jUÉ ºÉZïL«
§AA¢zÉ JAzÀÄ w½zÀ £ÀAvÀgÀ CªÀ£ÀÄ ¸ÀjAiÀiÁV CzÀgÀ §UÉÎ ¸ÀjAiÀiÁV ªÀiÁ»w
¥ÀqÉAiÀÄzÉ ºÉÃVzÀÝgÀÄ ¸ÁAiÀÄÄªÉ JAzÀÄ EgÀÄªÀµÀÄÖ ¢£À ¸ÀAvÉÆÃµÀªÁV EgÀ®Ä
EaÑ¸ÀÄvÁÛ£É DzÀÝjAzÀ AiÀiÁªÀÅzÉÃ ¸ÀÄgÀPÁë PÀæªÀÄUÀ½zÉ C£ÉÃPÀgÉÆA¢UÉ
¯ÉÊAVPÀ ¸ÀA¥ÀPÀð ªÀiÁqÀÄvÁÛ£É DzÀÝjAzÀ ºÉZïL« AiÀÄªÀÅzÉÃ ¤AiÀÄAvÀæt«®èzÉ
ºÀgÀqÀÄvÀÛzÉ CzÉ jÃw ºÉAUÀ¸ÀjUÉ ºÉZïL« §A¢gÀÄªÀÅzÀÄ UÉÆvÁÛzÀgÉ CªÀjUÉ ªÀÄÄRå
GzÉÝÃ±À EgÀÄªÀµÀÄÖ ¢£À ¸ÀAvÉÆÃµÀªÁV EgÀÄªÀÅzÀgÀ eÉÆÃvÉUÉ ¸ÀÄ®¨sÀªÁV ºÀt
UÀ½¸À®Ä ªÀÄÄAzÁUÀÄvÁÛgÉ F jÃw ºÀ®ªÀgÀÄ vÉÆqÀUÀÄvÁÛgÉ JAzÀÄ CªÀgÀ
C©ü¥ÁæAiÀÄ w½¹zÀgÀÄ DzÀÝjAzÀ F CA±ÀªÀÅ ¸ÀºÀ ºÉZïL« ºÀgÀqÀ®Ä ¥ÀæªÀÄÄPÀªÁzÀ
PÁgÀtªÁVzÉ.
PÁå£Àìgï ¤AiÀÄAvÀæt ²©gÀ
ªÉÄÊgÁqÀ ¸ÀA¸ÉÜ QzÁé¬Ä D¸ÉàvÉæ ªÀÄvÀÄÛ EArAiÀÄ£ï PÁå£Àìgï ¸ÉÆÃ¸ÉÊn ¸ÀA¸ÉÜAiÀÄ
¸ÀºÀAiÉÆÃUÀzÀ°è gÁdåzÀ ºÀ®ªÀÅ ¨ÁUÀUÀ¼À°è PÁå£Àìgï vÀ¥Á¸Àt ²©gÀªÀ£ÀÄß
DAiÉÆÃf¸À¯ÁUÀÄvÀÄÛzÉ CzÀÄ »AzÀÄ½zÀ ªÀÄvÀÄÛ §qÀvÀ£À ¥ÀæzÉÃ±ÀªÁzÀ ªÀÄ¯ÉÊ
ªÀÄºÀzÉÃ±ÀégÀ ¨ÉlÖzÀ°è DAiÉÆÃf¸À¯ÁVvÀÄÛ
EzÀgÀ°è J®ègÀÄ ¨ÁUÀªÀ»¸À §ºÀÄzÁVzÉ EzÀgÀ°è ¥ÀæªÀÄÄPÀªÁV ¸ÀÜ£À, UÀ¨sÀðPÉÆÃ±À
ªÀÄvÀÄÛ MgÀ¯ï PÁå£ÀìgïUÀ½UÉ ¥ÀjÃQë¸À¯ÁUÀÄvÀÛzÉ.
¥ÀÆªÀð ¹zÀÝvÉUÀ¼ÀÄ ªÀÄvÀÄÛ ¸ÀªÀÄ¸Àå ¦ÃrvÀgÀ DAiÉÄÌ
ªÉÆzÀ°UÉ ¥ÀjtÂvÀjAzÀ ¸ÀªÀÄÄzÁAiÀÄzÀ J¯Áè d£ÀjUÀÆ PÁå£Àìgï §UÉÎ CjªÀÅ
PÁAiÀÄðPÀæªÀÄ ªÀiÁqÀ¯ÁUÀÄvÀÛzÉ £ÀAvÀgÀ CªÀjUÉ PÉÃ®ªÀÅ zÀÈµÀå
ªÀiÁzÀåªÀÄUÀ¼À ªÀÄÆ®PÀ CzÀgÀ ®PÀëtUÀ¼ÀÄ ªÀÄvÀÄÛ JzÀÄj¸À¨ÉÃPÁzÀ
¸ÀªÀÄ¸ÉåUÀ¼À §UÉÎ vÉÆj¸À¯ÁUÀÄvÀÛzÉ £ÀAvÀgÀ CAvÀºÀ ®PÀëtUÀ¼ÀÄ
AiÀiÁgÀ¯ÁèzÀgÀÄ PÀAqÀÄ§AzÀgÉ CªÀjUÉ £ÉÆÃAzÁ¬Ä¸À®Ä w½¸ÀÄvÁÛgÉ £ÀAvÀgÀ
£ÉÆAzÁ¬Ä¹PÉÆ¼ÀÄîvÁÛgÉ.
EzÀgÀ°è MlÄÖ 149 d£ÀgÀÄ ¨ÁUÀªÀ»¹zÀgÀÄ CzÀgÀ°è PÉ®ªÀjUÉ PÁå£Àìgï ¥ÀvÉÛ ºÀZÀÑ®Ä
DUÀzÉ CªÀjUÉ PÉ®ªÀÅ OµÀ¢UÀ¼À£ÀÄß ¤Ãr £ÀAvÀgÀ QzÁé¬Ä DgÉÆÃUÀåPÉÃAzÀæPÉÌ
67

§gÀÄªÀAvÉ w½¹zÀgÀÄ ªÀÄvÀÄÛ MlÄÖ 7 d£ÀgÀ°è PÁå£Àìgï PÀAqÀÄ§A¢zÀÄÝ CªÀgÀ£ÀÄß
vÀPÀët aQvÉì ¥ÀqÉAiÀÄÄªÀAvÉ w½¸À¯Á¬ÄvÀÄ CªÀjUÉ QzÁé¬Ä DgÉÆÃUÀå PÉÃAzÀæzÀ°è
GavÀ aQvÉì ¤ÃqÀ¯ÁUÀÄvÀÛzÉ.
¦Ã¯ïØ £À°è JzÀÄj¹zÀ ¸ÀªÀÄ¸ÉåUÀ¼ÀÄ.
1. DgÉÆÃUÀåzÀ ¸ÀªÀÄ¸Éå
2. UÁæªÀÄUÀ½UÉ ºÉÆÃUÀ®Ä ¸ÀjAiÀiÁzÀ ªÀ¸Àw ¸Ë®¨sÀå«gÀ°®è
3. ¸ÀA¸ÉÜAiÀÄÄ UÁæªÀÄ¢AzÀ zÀÆgÀ EzÀÄÝzÀjAzÀ HlzÀ ¸ÀªÀÄ¸Éå EvÀÄÛ
ºÀwÛgÀzÀ°è AiÀiÁªÀÅzÉÃ ºÉÆÃmÉ¯ï E®è¢gÀÄªÀÅzÀjAzÀ Gl ¸ÀjAiÀiÁCV
zÉÆgÉAiÀÄÄwÛgÀ°®è
4. ¦Ã¯ïØ £À°è ªÉZÀÑUÀ¼ÀÄ C¢üPÀªÁVvÀÄÛ
3£ÉÃ Field work- MYRADA M.M.Hills
3 £ÉÃ ¨Áj MAzÀÄ ¸ÀtÚ ¸ÀA±ÉÆÃzÀ£É ªÀÄqÀÄªÀ GzÉÝÃ±À¢AzÀ ªÉÄÊgÁqÀ ¸ÀA¸ÉÜUÉ
ªÀÄvÉÛ ºÉÆÃUÀ¯Á¬ÄvÀÄ 2 wAUÀ¼ÀÄUÀ¼À PÁ® ªÀiÁzÉÃ±À ¨ÉlÖzÀ°è EzÀÄÝ C°è JgÀqÀÄ
UÁæªÀÄUÀ¼À°è CzsÀåAiÀÄ£À ªÀiÁqÀ¯Á¬ÄvÀÄ. £À£Àß ¸ÀA±ÉÆÃzÀ£ÉAiÀÄ «µÀAiÀÄ
ªÉÄAzÁgÉ ªÀÄvÀÄÛ ªÉÄzÀUÀ£ÁuÉ UÁæªÀÄUÀ¼À°è DgÉÆÃUÀå ¸ÉÃªÉUÀ¼ÀÄ
zÀÆgÉAiÀÄÄªÀ
ªÀÄvÀÄÛ
CªÀÅUÀ¼À£ÀÄß
§¼À¹PÉÆ¼ÀÄîªÀÅzÀgÀ
§UÉÎ
CzsÀåAiÀÄ£ÀªÁVvÀÄÛ
CzÀgÀAvÉ
¸ÀA¸ÀÜAiÀÄ
¹§âA¢AiÉÆA¢UÉ
£À£Àß
PÁAiÀÄðPÀæªÀÄUÀ¼À §UÉÎ ZÀZÉð ªÀiÁr AiÉÆÃd£É gÀÆ¦¸À¯Á¬ÄvÀÄ
ªÉÆÃzÀ®Ä D JgÀqÀÄ UÁæªÀÄUÀ½UÉ ¨ÉÃn ¤Ãr ¸ÀªÀÄÄzÁAiÀÄzÀ d£ÀgÉÆA¢UÉ ZÀZÉð
ªÀiÁr £À£Àß DzsÀåAiÀÄ£ÀzÀ §UÉÎ ªÀiÁ»w ¤Ãr ¸ÀºÀPÁgÀ ¤ÃqÀÄªÀAvÉ PÉÃ¼À¯Á¬ÄvÀÄ.
£ÀAvÀgÀ ¥ÀæxÀ«ÄPÀ DgÉÆÃUÀå PÉÃAzÀæPÉÌ ¨ÉÃn ¤Ãr ¸ÀPÁðgÀ¢AzÀ ¸ÉÆÃ°UÀ
¸ÀªÀÄÄzÁAiÀÄPÉÌ zÉÆgÉAiÀÄÄwÛgÀÄªÀ ¸ÀªÀ®vÀÄÛUÀ¼À£ÀÄß ªÀÄvÀÄÛ CzÀgÀ
§¼ÀPÉAiÀÄ §UÉÎ ªÀiÁ»w ¥ÀqÉAiÀÄ¯Á¬ÄvÀÄ.
£ÀAvÀgÀ vÁ®ÆPÀÄ DgÉÆÃUÁå¢üPÁjUÀ¼ÉÆA¢UÉ ¸ÀAzÀ±Àð£À ªÀiÁqÀ®Ä ºÉÆÃzÁUÀ
CªÀgÀÄ PÉÃ®¸ÀzÀ MvÀÛqÀzÀ°è EgÀÄªÀÅzÀjAzÀ ªÀiÁ»w ¤ÃqÀ°®è,
£À£Àß CzsÀåAiÀÄ£À ªÀiÁ»w PÀ¯É ºÁPÀ®Ä ¸ÀªÀiÁfPÀ DgÉÆÃUÀå £ÀPÉë
ªÀiÁqÀ¨ÉÃPÁVvÀÄÛ DzÀÝjAzÀ CzÀ£ÀÄß PÀ°¹PÉÆqÀÄªÀAvÉ ªÉÄÊgÁqÀ PÉÆÃ¼ÉîUÁ®
PÁAiÀÄðPÀæªÀÄ
C¢üÃPÁjUÀ¼ÁzÀ
²æÃAiÀÄÄvÀ
gÁeÁZÁj
gÀªÀgÀ£ÀÄß
«£ÀAw¹PÉÆ¼Àî¯Á¬ÄvÀÄ.
£ÀAvÀgÀ ªÉÄAzÁgÉ UÁæªÀÄzÀ°è 2 UÀÄA¥ÀÄ ZÀZÉð ªÀiÁqÀ¯Á¬ÄvÀÄ CzÀÄ 1
ªÀÄ»¼ÉAiÀÄgÉÆA¢UÉ
ªÀÄvÉÆÛAzÀÄ
¥ÀÄgÀÄµÀgÉÆA¢UÉ
ªÀiÁqÀ¯Á¬ÄvÀÄ
68

ªÀÄvÉÆÛAzÀÄ UÀÄA¥ÀÄ ZÀZÉLJAiÀÄ£ÀÄß ªÉÄzÀUÀ£ÁuÉ UÁæªÀÄzÀ°è ªÀiÁqÀ¯Á¬ÄvÀÄ
¥ÀæwAiÉÆAzÀÄ UÀÄA¦UÀÄ 15 jAzÀ 20 d£ÀgÀÄ ¨ÁUÀªÀ»¹zÀÝgÀÄ.
£ÀAvÀgÀ JgÀqÀÄ UÁæªÀÄUÀ¼À°è DgÉÆÃUÀåzÀ ¸ÁªÀiÁfPÀ
²æÃAiÀÄÄvÀ gÁeÁZÁj AiÀÄªÀgÀ ¸ÀºÁAiÀÄzÉÆA¢UÉ ªÀiÁqÀ¯Á¬ÄvÀÄ.

Health resource mapping

Health resource mapping
69

£ÀPÉëAiÀÄ£ÀÄß

4£ÉÃ ¦Ã¯ïØ ªÀPïð-PÉÆÃ¯ÁgÀ
¸ÉÆÃZÁgÀ ¸ÀA¸ÉÜAiÀÄ MAzÀÄ PÁAiÀÄðPÀæªÀÄªÀ£ÀÄß PÉÆÃ¯ÁgÀ f¯ÉèAiÀÄ°è
ªÀiÁqÀ¯ÁUÀÄwÛvÀÄÛ CzÀgÀ°è £Á£ÀÄ ¸ÀºÀ PÁAiÀÄð¤ªÀð»¸À¯Á¬ÄvÀÄ.
PÁAiÀÄðPÀæªÀÄ.
¸ÀªÀÄUÀæ
¥ÁæxÀ«ÄPÀ
DgÉÆÃUÀå
ºÁgÉÊPÉ
EzÀÄ
3
wAUÀ¼À
PÁAiÀÄðPÀæªÀÄªÁVzÀÄÝ CzÀPÉÌ MAzÀÄ QæÃAiÀiÁ AiÉÆÃd£ÉAiÀÄ£ÀÄß ºÁQPÉÆAqÀÄ
PÉÆÃ¯ÁgÀ f¯ÉèAiÀÄ ²æÃ¤ªÁ¸À vÁ®ÆQ£À CqÀØUÀ®è ¥ÁæxÀ«ÄPÀ DgÉÆÃUÀå
PÉÃAzÀæzÀ°è ªÀiÁqÀ¯Á¬ÄvÀÄ
PÁAiÀÄðUÀ¼ÀÄ.
• ¥ÁæxÀ«Ä DgÉÆÃUÀå PÉÃAzÀæzÀ ¸ÀA¥ÀÆtðªÁzÀ ªÀiÁ»w PÀ¯É ºÁPÀÄªÀÅzÀÄ.
• D±Á PÁAiÀÄðPÀvÉðAiÀÄjUÉ £ÉÊªÀÄð®å ªÀÄvÀÄÛ ¸ÀªÀÄÄzÁ¬ÄÃPÀgÀtzÀ §UÉÎ
vÀgÀ¨ÉÃw PÁAiÀÄðPÀæªÀÄ ªÀiÁqÀÄªÀÅzÀÄ.
• ºÀ§ð¯ï PÉÊ vÉÆÃlªÀ£ÀÄß ¥ÁæxÀ«ÄPÀ DgÉÆÃUÀå PÉÃAzÀæzÀ°è ªÀiÁqÀÄªÀÅzÀÄ
70

• D±Á PÁAiÀÄðPÀvÉðAiÀÄjUÉ, DgÉÆÃUÀå PÁAiÀÄðPÀvÉðAiÀÄjUÉ ªÀÄvÀÄÛ ¸Àé
¸ÀºÁAiÀÄ ¸ÀAWÀzÀ ¸ÀzÀ¸ÀåjUÉ ¨ÉAUÀ¼ÀÆj£À J¥ï.Dgï.J¯ï.ºÉZï.n AiÀÄ°è OµÀ¢
VqÀUÀ¼À §UÉÎ MAzÀÄ vÀgÀ¨ÉÃw PÁAiÀÄðPÀæªÀÄ ªÀiÁqÀÄªÀÅzÀÄ
• ¥ÁæxÀ«ÄPÀ
DgÉÆÃUÀå
PÉÃAzÀæzÀ°è
±ËZÁ®AiÀÄUÀ¼À£ÀÄß
G£ÀßwPÀgÀtUÉÆ½¸ÀÄªÀÅzÀÄ.
• UÁæªÀÄ ¥ÀAZÁ¬Äw ªÀiÁ¹PÀ ¸À¨ÉAiÀÄ°è ¨ÁUÀªÀ»¸ÀÄªÀÅzÀÄ.
EªÀÅUÀ¼À DzÁgÀzÀ ªÉÄÃ¯É £ÀªÀÄä PÁAiÀÄðUÀ¼À£ÀÄß ªÀiÁrzÉªÉ EzÀgÀ°è
¸ÀªÀÄÄzÁAiÀÄzÀ d£ÀgÉÆA¢UÉ ºÉÃUÉ GvÀÛªÀÄ ªÀÈwÛ¥ÀgÀ ¸ÀA¨sÀAzÀ
¨ÉÃ¼É¸ÀÄªÀÅzÀ CªÀgÀ£ÀÄß ºÉÃUÉ MAzÀÄ PÁAiÀÄðPÀæªÀÄPÉÌ ¸ÉÃj¸À¨ÉÃPÀÄ
MAzÀÄ GvÀÛªÀÄ C£ÀÄ¨sÀªÀªÁ¬ÄvÀÄ.DgÉÆÃUÀå PÉÃAzÀæzÀ 2014-15£ÉÃ ªÀµÀðzÀ
ªÀgÀ¢ ¥ÀqÉAiÀÄ¯Á¬ÄvÀÄ.
Total villages
Total population
Anganwadies
ASHAs
ANM
Sub-center
Gram panchayaths

36
15319
34
12
3
3
3

G¥À PÉÃAzÀæ ¥ÀæPÁgÀ ªÀiÁ»w

Sub-center wise population
Population

SC population

ST population

others population

Sub-center

Male

female

Male

Female

Male

female

Male

female

Addagal-a

2366

2236

690

657

463

293

1213

1186

Addagal-B

2151

2110

700

650

332

260

1190

1200

Kondamari

3303

3153

673

628

560

574

2088

1938

Dog bits

No of delivery

Children
Month
year
April

&

adults

OPD
cases

RNTCP

Male

Female

Male

Female

IMR*

Day

night

379

0

0

0

0

0

0

10

10

71

ANC
19

May

381

0

0

0

0

0

0

6

7

25

June

392

0

0

1

0

0

0

6

8

20

July

274

0

4

0

0

0

1

3

3

24

August

356

1

2

1

0

0

0

5

9

13

September

330

0

0

0

2

0

0

2

3

28

October

468

0

0

1

2

0

0

1

5

25

November

362

0

2

0

0

0

0

2

5

31

December

346

1

1

0

0

0

0

6

6

17

January

351

2

1

2

1

0

0

0

5

23

February

310

0

0

1

0

0

0

0

3

22

March

320

1

0

0

0

0

0

6

6

16

April

244

0

0

0

0

0

0

4

8

25

may

326

2

2

1

0

0

0

7

6

14

June

446

0

0

0

0

0

0

1

5

21

July

42

0

0

0

0

0

0

10

9

22

august

407

0

0

1

0

0

0

5

2

15

September

652

0

2

0

0

0

0

5

7

20

October

514

1

4

0

0

0

0

3

4

*

November

430

1

0

1

0

0

0

6

2

*

December

309

4

2

0

0

0

0

*

*

*

January

355

1

1

1

0

0

0

*

*

*

total

7994

14

21

10

5

0

1*

88

113

380

DgÉÆÃUÀå PÉÃAzÀæzÀ ªÀgÀ¢ 2014-15
•
• low birth wight female baby delivery in hospital 59th day
• *Information not available

¢£ÁAPÀ 16.03.2016 gÀAzÀÄ D±Á PÁLðPÀvÉðAiÀÄjUÉ, J.J£ï.JªÀiï ªÀÄvÀÄÛ ¸Àé
¸ÀºÁAiÀÄ ¸ÀAWÀzÀ ¸ÀzÀ¸ÀåjUÉ DAiÀÄÄªÉðzÀ VqÀUÀ¼À §UÉÎ J.Dgï.J¯ï.ºÉZï.n
DAiÀÄÄªÉÃðzÀ D¸ÉàvÉæAiÀÄ°è vÀgÀ¨ÉÃw ¤ÃqÀ¯Á¬ÄvÀÄ CzÀgÀ°è DAiÀÄÄªÉÃðzÀ
VqÀUÀ¼À ¥ÀjZÀAiÀÄ CªÀÅUÀ¼À §¼ÀPÉ ªÀÄvÀÄÛ ªÀÄ£ÉAiÀÄ §½ ºÉÃUÉ PÉÊ vÉÆÃl
ªÀiÁrPÉÆ¼Àî ¨ÉÃPÀÄ JA§ÄªÀÅzÀgÀ §UÉÎ vÀgÀ¨ÉÃw ¤ÃqÀ¯Á¬ÄvÀÄ

72

¸ÀªÀiÁgÉÆÃ¥À
¸ÀªÀÄÄzÁAiÀÄ DgÉÆÃUÀå PÀ°PÁ PÁAiÀÄðPÀæªÀÄªÀÅ MAzÀÄ ªÀÄºÀvÀézÀ
aµÀAiÀÄªÁVzÀÄÝ CzÀÄ £À£ÀUÉ DgÉÆÃUÀåzÀ ªÉÄÃ¯É EzÀÝ C©ü¥ÁæAiÀÄªÀ£ÀÄß §zÀ¯Á¬Ä¹zÉ.
EzÀÄ £À£À°è eÁÕ£À ªÀÄvÀÄÛ DvÀä ¸ÉÜöÊAiÀÄðªÀ£ÀÄß ºÉaÑ¹zÉ. ¥ÀæwAiÉÆ§â ªÀåQÛUÀÆ
vÀªÀÄä fÃªÀ£ÀzÀ°è MAzÀÄ UÀÄj ªÀÄvÀÄÛ UÀÄgÀÄ JgÀqÀÄ zÉÆgÀQzÀgÉ MAzÀÄ ¸ÁzsÀ£É
ªÀiÁqÀ§ºÀÄzÀÄ. CAvÀºÀ MAzÀÄ ªÁvÀªÀgÀt £À£ÀUÉ ¸ÉÆÃZÁgÀzÀ°è zÉÆgÀQvÀÄ E°è ªÉÄAlgï JA§
¥ÀjPÀ®à£ÉAiÀÄÄ ªÀÄºÀvÀézÁÝVzÉ CªÀgÀÄ £À£Àß PÀ°PÉAiÀÄ°è ¸ÀAzsÀ¨sÀðzÀ°è
UÀÄgÀÄUÀ¼ÁV, ¸ÉßÃ»vÀgÁV, ªÀiÁUÀðzÀ±ÀðPÀgÁV ªÀÄvÀÄÛ vÀvÀéeÁÕ¤AiÀiÁV GvÀÛªÀÄ
¸ÀºÁAiÀÄªÁ¬ÄvÀÄ.
73

¸ÉÆÃZÁgÀzÀ°è PÀ°¸ÀÄªÀ «zsÁ£À ªÀÄvÀÄÛ PÀ°¸ÀÄªÀ «µÀAiÀÄ GvÀÛªÀÄªÁVzÉ E°è
PÀ°¸ÀÄªÀªÀgÀÄ CªÀgÀÄ PÀ°AiÀÄÄvÁÛ ªÀÄvÀÄÛ £ÀªÀÄUÀÆ PÀ°¸ÀÄvÁÛgÉ ºÁUÀÆ E°ègÀÄ
ªÁvÁªÀgÀt GvÀÛªÀÄªÁVzÉ GzÁ CªÀgÀÄ ªÀiÁqÀÄªÀ ¥ÉÆæÃvÁìºÀ, ªÀiÁvÁ£ÁqÀÄªÀ ±ÉÊ°,
¹§âA¢AiÀÄ ¸ÀºÀPÁgÀ ªÀÄ£ÉÆÃ¨sÁªÀ, ¥É¯ÉÆÃUÀ½UÉ CxÀðªÁVªÀAvÀºÀ ¨ÁµÉAiÀÄ°è
ºÉÃ¼ÀÄªÀÅzÀÄ
ªÀÄvÀÄÛ
J®ègÀ£ÀÄß
¸ÀªÀiÁ£ÀvÉAiÀÄ°è
PÁtÄªÀÅzÀÄ
J°èUÀÆ
EµÀÖªÁUÀÄªÀAvÀºÀ ªÁvÀªÀgÀtªÁVzÉ. EzÀ®èzÉ E°è PÀ°¸ÀÄªÀ «µÀAiÀÄUÀ¼ÀÄ CvÀåAvÀ
ªÀÄºÀvÀéªÁzÀ ªÀÄvÀÄÛ ¥Àæ¸ÀÄÛvÀ ¸ÀªÀiÁdPÉÌ CªÀ±ÀåPÀ«gÀÄªÀ «µÀAiÀÄUÀ¼ÁVªÉ.
PÀ°¸ÀÄªÀ «zsÁ£ÀªÁzÀ vÀgÀUÀw, ¥Àæ¸ÉAmÉÃµÀ£ï, ZÀZÉð, £ÁlPÀUÀ¼ÀÄ «rAiÉÆÃUÀ¼ÀAvÀºÀ
PÀ°PÁ ¸ÁzsÀ£ÀUÀ¼ÀÄ GvÀÛªÀÄªÁVªÉ.
¸ÉÆÃZÁgÀ ¸ÀA¸ÉÜAiÀÄÄ PÀ¼ÉzÀ 10 ªÀµÀðUÀ½AzÀ ¸ÀªÀÄÄzÁAiÀÄ DgÉÆÃUÀåPÉÌ
¸À¨sÀA¢¹zÀAvÉ ¨sÁgÀvÁzsÀåAvÀ ¸ÉÊ¤PÀgÀ ªÀiÁzÀjAiÀÄ°è vÀAiÀiÁjªÀiÁqÀÄvÀÛzÉ. CªÀgÀÄ
DgÉÆÃUÀå ¸ÀªÀÄ¸ÉåUÀ¼ÀÄ §AzÁUÀ CªÀÅUÀ½UÉ aQvÉì MqÀªÀÅzÀQÌAvÀ CzÀ£ÀÄß
vÀqÉUÀlÖ®Ä AiÀiÁªÀ PÀæªÀÄUÀ¼À£ÀÄß PÉÊUÉÆ¼Àî¨ÉÃPÀÄ JA§ÄªÀÅzÀgÀ §UÉÎ
vÀgÀ¨sÉÃwAiÀiÁVzÉ. EzÀgÀ°è PÉÃ®ªÀÅ CA±ÀUÀ¼ÁzÀ ¸ÀªÀÄvÀé, ¥ÁågÁqÉÊ£ï ²¥ïÖ, J¸ï.E,¦,¹,E
¥ÀjPÀ®à£É, eÁUÀwÃPÀgÀtzÀ CA±ÀUÀ¼ÀÄ, DgÉÆÃUÀåzÀ «ZÁgÀUÀ¼À°è ¸ÀªÀÄÄzÁAiÀÄzÀ
ªÀÄvÀÄÛ ªÉÊAiÀÄPÀÛªÁV EgÀÄªÀAvÀºÀ ¥ÁvÀæ ªÀÄvÀÄÛ dªÁ¨ÁÝjUÀ¼ÀÄ, ªÀÄvÀÄÛ J®èjUÀÆ
DgÉÆÃUÀå MzÀV¸ÀÄªÀ ¤nÖ£À°è ¸ÉÆÃZÁgÀzÀ ¥ÀæAiÀÄvÀßUÀ¼ÀÄ J®ègÀ£ÀÄß DPÀ±ÀðuÉ
ªÀiÁqÀÄvÀÛzÉ
PÁAiÀÄðPÀæªÀÄzÀ°è 6 wAUÀ¼ÀÄ ««zÀ ¸ÀA¸ÉÜUÀ½UÉ PÀ°PÉUÉ PÀ¼ÀÄ¸ÀÄªÀÅjAzÀ
vÀgÀUÀwAiÀÄ°è PÀ°vÀ «ZÁgÀUÀ¼À£ÀÄß ¥ÁæAiÉÆÃVPÀªÁV UÀªÀÄ¤¸À®Ä ªÀÄvÀÄÛ
¸ÀªÀÄÄzÁAiÀÄzÀ°è ¨sÁUÀªÀ»¹ CªÀgÉÆA¢UÉ EzÀÄÝ CªÀjAzÀ PÀ°AiÀÄÄªÀÅzÀÄ MAzÀÄ GvÀÛªÀÄ
C£ÀÄ¨sÀªÀ ªÀÄvÀÄÛ PÀ°PÉAiÀÄ£ÀÄß ¤ÃqÀÄvÀÛzÉ.
£À£Àß PÉëÃvÀæPÁAiÀÄð ¸ÀA¥ÀÆtðªÁV ¸ÉÆÃ°UÀ D¢üªÁ¹ ¸ÀªÀÄÄzÁAiÀÄzÉÆA¢UÉ ªÉÄÊgÁqÀ
ªÀÄvÀÄÛ «ªÉÃPÀ£ÀAzÀ Vjd£À PÀ¯Áå£À PÉÃAzÀæ ¸ÀA¸ÉÜUÀ½AzÀ £ÀqÉ¬ÄvÀÄ C°è ¸ÀªÀiÁdzÀ°è
d£ÀgÀÄ AiÀiÁªÀ jÃw fÃªÀ£À £ÀqÉ¸ÀÄwÛzÁÝgÉ CzÀgÀ®Æè D¢ªÁ¹ d£ÀgÀ fÃªÀ£ÀzÀ
¹ÜwUÀwUÀ¼ÀÄ £À£Àß fÃªÀ£ÀzÀ°è GvÀÛªÀÄ PÀ°PÉAiÀiÁ¬ÄvÀÄ.
With out Community
Service, we would not have
A strong quality of life. It’s
Important to the person
Who serves as well as the
recipient. It’s the way in
which we ourslevs grow
and development

-Dr.Dorothy Height

74

Research
1. Title
`A STUDY ON ``AVAILABILITY AND ACCESSIBILITY OF HEALTH SERVICES FOR SOLIGA
COMMUNITY IN MENJARE AND INDIGANATHA VILLAGES’’, CHAMARAJANAGARA
DISTRICT, KARNATAKA.’
2. Introduction
A tribe is a social group in which there are many clans, nomadic bands, and sub-groups
having a definite geographical area, a separate language, a distinct culture and a common
political organization or a feeling of common determination against Social and Political
Organization strangers. Scholars have described tribes as aborigines or aboriginals or
Adivasis. The tribal groups generally live away from civilized world in the inaccessible parts
lying in the forests and hills. They speak the same tribal dialect. Traditionally they profess
primitive religion known as ‘Animism’ in which they worship of ghosts and spirits. This is
the most important element. Now most of the tribals profess Hinduism. They follow
primitive occupations such as gleaning, hunting, and gathering of forest produce. They are
largely flesh or meat eaters. They have nomadic habits and love to drink and dance. Some of
them are bond-slaves or agrestic serfs of moneylenders, zamindars, contractors, slave
laborers in plantations, mines, railway constructions and other enterprises. Now the tribes
are generally being converted into castes by changing one’s lineage and by joining Hindu
religion. The Government of Karnataka has launched various projects and schemes for the
welfare of tribes. (Public health resource network. Book 15 Tribal health.New delhi: Public Health
Resource Network ;2010)

Literacy is very poor in tribal community in 2001 only47.10% of the adivasi population was
found to be literates in India and also students and teachers ratio is very high.There are a
large number of single teacher schools where one teacher has to teach from class 1 to 5th
standard. In most tribal families, the current generation is the1st orat the most 2nd
generation of literates. As a result, the students are not able to get any help with their studies
from their parents and poverty prevents them from looking for alternative help. (Public
health resource network. Book 15 Tribal health.New delhi: Public Health Resource Network
;2010))
The soliga are a scheduled tribe who lives in the hilly area forest areas of Bilagiri
Rangana Hill and Male Mahadeshwara hill of Chamarajanagara district, Karnataka. The
soligas were also referred as `sholiga,’ `soliga,’ and `soligaru’ by early authors. Soliga speak
an old dialect of kannada called `Soliga nudi.’ The prominent settlement of soligas iscalled
`haadi’. The settlement in hilly slope or forest with lesser number of families is called `podu.’
They are leaving in hunt
Most of the tribal community followonly traditional health care system while they
use the common beliefs, customs, traditions, values and practices connected with health and
disease have been closely associated with the treatment of diseases. In most of tribal
communities there is a wealth of folklore associated with health beliefs. Knowledge of
75

folklore of different socio-cultural systems of tribal communities may have positive impact,
which could provide the model for appropriate health and sanitary practices in a given ecosystem.
(Tribal health. Annals of Community Health(internet).(place unknown)[cited2015 Sep
26];Available
fromhttp://www.annalsofcommunityhealth.in/ojs/index.php/AoCH/pages/view/tribalhe
alth)
According to the NFHS-3, 54.5% of STchildren under under weight, 27.6% are wasted
53.9% are stunted, and 24.9% are severely malnourished. (Tribal health. Annals of
Community Health(internet) .(place unknown)[cited2015 Sep 26];Available
fromhttp://www.annalsofcommunityhealth.in/ojs/index.php/AoCH/pages/view/tribalhe
alth)
After the NRHM implementation health services should reach tribal communities who are
living in forest area and most of the interior villages in India. Howeer most of the soligas
living in forest area in Chamarajanagara district, especially those who are living in Male
Mahadeshwara Hill are totally neglected from most of the government facilities, including
health services.
Tribal health status
•

•

•

•
•

•
•

Marriages below 18 years for girls is high(60%).
(http://www.annalsofcommunityhealth.in/ojs/index.php/AoCH/pages/view/tribalhealth.
)
43% of tribal women do not receive any antenatal checkups.
(http://www.annalsofcommunityhealth.in/ojs/index.php/AoCH/pages/view/tribalhealth.
)
38% do not receive any Tetanus toxoid (TT) injections and 51% do not receive IFC (Iron
and Folic acid tablets
(http://www.annalsofcommunityhealth.in/ojs/index.php/AoCH/pages/view/tribalhealth.
)
54.5% of children under weight, (NFHS-3)
81% tribal pregnant women deliver at home, 44% of all deliveries are attended by TBA
and 32% by other untrained persons. Only 5% are attended by health care professionals.
http://www.annalsofcommunityhealth.in/ojs/index.php/AoCH/pages/view/tribalhealth.)
42% of married women have reproductive health problem(Public health resource network
by NRHM)
Only 26% of children receive all vaccines.(NFHS-3)
Generally most of the tribal villages not getting proper health services, especially those who
are the staying in forest area. There are public and private health services and also
immunization of most of the tribal people depend on traditional health services. According
to the NFHS 3, more than 11% of tribal children did not get any vaccines. Therefore the aim
76

of my study is to find out the gap between the health services and tribal community access
and also to find out the barriers of the health services availability and accessibility in the two
villages.
Objectives
1. To identify the health services available in the vicinity of soliga tribes habitation.
2. To document experiences of utilization of the health services available from those places.
3. To Identifying the barrier in accessing the health services.
4. Methodology
•

Study Design –
Qualitative methods were used for the study. The following table provides the details
regarding the methods to used in the study.
Sl.No
1

Objective
To identify the health services available in
the vicinity of soliga tribes habitation.

Methods
Key Informant interview
and Govt records

2

To document experiences of utilization of
the health services available from those
places.
Identifying the barrier in accessing the
health services

FGD(Focus
groupDiscussion)- and In
depth interview
FGD(Focus
groupDiscussion)- and In
depth interview

3

•

Study Area. The study will be conducted in Menjare and Indiganatha villages, Kollegal
taluk, Chamarajanagaar district, Karnataka

•

Study Population.
Soligas tribal community in Menjare and Indiganatha, villages, Kollegal taluk,
Chamarajanagaar district, Karnataka.

•

Source of data collection
The table below shows the sources of data collection for each of the objectives and the
design methods.

77

Sampling
Sampling was by means of a maximum variation sample (sometimes called a maximum
diversity sample or a maximum heterogeneity sample). Thus is a special kind of purposive
sample. Normally, a purposive sample is not representative, and does not claim to be.
However, a maximum variation sample, if carefully drawn, can be as representative as a
random sample. Despite what many people believe, a random sample is not necessarily the
most representative, especially when the sample size is small. In my study we selected on
two tribal villages in Kollegal taluk Karnataka.
•

Topic guide

o FGD(Focus groupDiscussion)- Focus groupDiscussion with Myrada’s two Self help
groups and also one water shed management group members.
o Key Informant interviews – The study Involved key informant interviews of the health
department officials to get health system’s view of the schemes and programs in the tribal
areas.
o In depth interview. In depth interview conducted with 6 members identified during the
FGD based on maximum variability method.
•

Data Analysis- FGD and interview data was recorded hand written notes, The data collected
was translated and transcribed. Data was corrected for errors. Themes that emerged from
the interviews ware written up manually and was analyzed using both deductive and
inductive methods.

5. Results
Health problems- Community peoples facc some common health problems like cold
fever, headaches, Infection, joint pain, cough and other health problems also like
diarrhoea, TB, malaria, anaemia, snake bite and animal attack.
5.1. Available health services
In tribal area health services area very poor, even government, and private health services.
➢ Government Health Services- Near the villages there is no government health services.
They are staying in the forest area so no health workers visit to the village, and thePHC
available in Male Mahaddeshwar hill is 10 Km away from the village and sub centre also 5 to
6 Km away from the village. CHC in kollegal is 90 km away from the village.
According the PHC medical officer (Male mahadeshwara hill PHC), the health department
recently announced a new programme for who living in the forest area they provid the
travel allowance to those who are going for immunization and also pregnant women will get
five days of food, shelter and carebefore delivery.

78

Private Health services- Private health services also available in Male Mahadeshwara hill.
There were 2private medical shops, one RMP Doctor and one private clinic. Majority of the
Adivasi people go to private clinics in Kolaturu and Metturu in Tamilnaddu.
Traditional Health Services- Adivasi people use home remedies for common health
problems like fever cold joint pain and if there is a village traditional dayi available she does
home deliveries and some of the traditional health workers give treatment for bone setting,
snake bites and dog bites.
Health resource mapping
Health resource mapping conducted in two different villages in that 35 community
members participated including men, women and children
First we observed the full village with community then selected place For health resource
mapping we discussed about the village total households population, School. Anganwadi,
sub centre, PHC, Private clinic medical shops, CHC and district hospital and also other health
related resources in the village.
.
Mendare Village –

This village 8 to 10km away from male Mahaeshwara hill its shuttled between

Forest forest area in this village 24 household don’t have any available health
services they have local dayi conducting home deliveries even health worker wont visit to
the village. PHC 8km away from the village, sub centre, private clinics available and CHC very
far from the village so most of the people going to Metturu pravite clinic that is 80km from
the village.

Medagana Aane Village

79

This village also 6km from the Malemahadeshwara hill here also not available any health
services only dayi is conducting deliveries totally 23 household and 83 populations is there
his village also facing same problems like Mendare village.
5.2.
Knowledge about tribal health service- State and central government provid
special health services like mobile health unit, tribal health hospital but in that community
people were not aware about the programmes and schemes
Chamarajanagar district health department recently announced a new program for those
living in the forest area. They provide the travel allowance for thous going immunization
and also before delivery five days food, shelter and care but this information not aware to
community.
5.3.
Barriers of utilizing government health services- Government health services
peoples not utilizing properly because following reasons.
➢ Bribing/corruption- In government hospital they are not providing health services and
they collecting money from the every patients 20 rupees each and everything they
prescribing to private medical shops and they are not giving proper treatment.
➢ Geographical barrier- They are staying between the forest so they don’t have any road
and transport connection if they have any health problem they go by walk that is very
difficult for patients so they not able to they giving preference to home remedial treatment
the final stage only they going to hospital and government health workers also not going to
villages for immunization and tribal mobile health unit also not visit to that area.

80

➢ Economic barrier – In the that villages people are very poor and there is no good source of
income only rainy season only they getting work with less wages in agricultural work in that
men 60 women 50 rupees for day so they not able to purchase medicines.
6. Discussion an Tribal Health servicesThe soliga is a schedules tribe who lives in the hilly area forest areas of Bilagiri rangana hill
and male Mahadeshwara hill of Chamarajanagara district. Karnataka.
In Male
Mahadeshwara hill they are totally neglected from most of the government facilities
including health services.
According to the my research protocol planed data collection by 2FGD 6 in-deft interviews
and 2 Key Informant interview as for the plan I was conducted 2 FGD and 6 in-deft interviews
but Key Informant interview plan with PHC medical officer and taluk health officer but taluk
health officer not supported to my study so I was canceled and with medical officer collected
more information.
One barrier linked with other barriers example because of geographical problem link all
barrier and one of the important reason is poverty its link everything .

Health
problem

Poverty

No Food
7. Conclusion
In this paper shows
what are health problems facing in tribal
area and what are the health services available and what services adivasi community people
accessing. Through health resource mapping find out the health services in the tribal villages.
Each factor seemed why Adivasi community not utilizing properly available health
services what are the barriers and how to linked one barrier to other barriers. For the Adivasi
community health problems can solved through Skilled training of Dais to help communities not
able to reach the health facilities, health education and promotion through Anganwadi workers and
ANMs, Strengthening of the Sub-health Center through people’s mobilization, promoting to
income generation actives and mobilize the community to demand better road connections and
transport facilities
81

Acknowledgements
I am grateful to Prahlad IM for editing and technical review of this paper. I am thankful to Dr.
Thelma Narayana (SOCHARA), Dr. Ravi Narayan (SOCHARA) and Mr. Prasanna saligram for
wonderful supporting in study period. I acknowledge the MYRADA team specially Mr Kumar
My field mentor and Mr Rajachary Program officer Kollegal hilly area development project and
other team members of MYRADA kollegal team for supporting to my study, Mr Manjunatha
Jenugudu Community management resource center (CMRC) manager and other team members
for supporting in field, and Community Health Learning Program (CHLP), SOCHARA family .

Reference
1.
2.

3.
4.
5.
6.

Public health resource network. Book 15 Tribal health.New delhi: Public Health Resource
Network ;2010.
Tribal health. Annals of Community Health(internet).(place unknown)[cited2015 Sep
26];Available
fromhttp://www.annalsofcommunityhealth.in/ojs/index.php/AoCH/pages/view/tribalhe
alth
Basu S. Dimensions of tribal health in India. Health Popul Perspect Issues. 2000;23(2):61–
70. Available
NFHS-3
from:www.annalsofcommunityhealth.in/ojs/index.php/AoCH/pages/view/tribalhealth
Bose A. Empowering Soliga tribes:’Sudarshan model’of Karnataka. Econ Polit Wkly.
2006;564–6.

82

Not viewed